List żelazny - czyli glejt dla oskarżonego

Co to jest list żelazny?

List żelazny jest porozumieniem pomiędzy oskarżonym przebywającym za granicą a właściwym miejscowo sądem okręgowym (tzn. sądem, który według zasad postępowania karnego ma osądzać daną sprawę). Przedmiotem tej umowy jest udzielenie pozwolenia oskarżonemu na odpowiadanie przed sądem „z wolnej stopy”, co oznacza, że nie będzie wobec niego zastosowane żadna sankcja np. w postaci tymczasowego aresztowania. Ze swej strony oskarżony" zobowiązuje się do stawienia się w oznaczonym terminie w sądzie i przestrzegania określonych warunków oznaczonych w liście żelaznym.

Jaka jest procedura udzielania listu żelaznego?

Oskarżony, który przebywa za granicą składa sądowi pisemne oświadczenie, że jest gotowy do odpowiadania przed sądem z wolnej stopy. Wówczas sąd okręgowy wydaje oświadczenie w postaci listu żelaznego. List żelazny zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony:

• będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym - także na wezwanie prokuratora,
• nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju,
• nie będzie nakłaniał do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób starał się utrudniać postępowanie karne (tzn. nie będzie dokonywał tzw. matactwa).

Jeżeli oskarżony" nie będzie się stosował do umowy z sądem okręgowym i w sposób nieusprawiedliwiony nie będzie się stawiał na wezwanie lub w inny sposób dokona naruszenia warunków, pod którymi wydano list żelazny, to wówczas właściwy miejscowo sąd okręgowy orzeknie o odwołaniu listu żelaznego.

Czy istnieją inne warunki wydania listu żelaznego?

Sąd okręgowy może fakultatywnie uzależnić wydanie listu żelaznego od złożenia poręczenia majątkowego.

W razie naruszenia tego dodatkowego warunku wydania listu żelaznego, sąd odwoła list żelazny a wartości majątkowe udzielone z tytułu poręczenia ulegają przepadkowi lub ściągnięciu. O ściągnięciu watości majątkowych będących swoistym zebezpieczeniem listu żelaznego lub o przepadku tych wartości orzeka właściwy sąd okręgowy.

Pamiętaj, że:

• na postanowienia sądu dotyczace odwołania listu żelaznego oraz przepadku lub ściągnięciu przedmiotów stanowiących poreczenie majatkowe przysługuje zażalenie
• oświadczenie oskarżonego może być przekazane bezpośrednio sądowi lub byc przekazane za pośrednictwem obrońcy lub osoby trzeciej
• list żelazny może być wydany także w postepowaniu przygotowawczym

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 1997 r., Nr 89, poz. 555 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. 1997 r., Nr 88, poz. 553 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.