Nieterminowa wypłata wynagrodzenia
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest terminowe i prawidłowe wypłacenie pracownikowi wynagrodzenia, stanowi o tym art. 94 pkt 5 kodeksu pracy. Pracodawca jest obowiązany przy tym wypłacać wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. Jakie konsekwencje dla pracodawcy – oprócz powództwa pracownika o zapłatę – niesie uchylanie się od tego obowiązku?
Konsekwencje karne
Niewypłacenie pracownikowi w terminie wynagrodzenia stanowi wykroczenie przeciwko prawą pracownika. Zgodnie z art. 282 § 1 pkt 1 kodeksu pracy, kto wbrew obowiązkowi nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń, podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. Oczywiście w uzasadnionych przypadkach, nie dojdzie do popełnienia wykroczenia. Tytułem przykładu można wskazać na trudną sytuację finansową pracodawcy. Potwierdza to judykatura, Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 23 września 2009 r. sygn. akt IV KK 66/09, wskazał, iż ”nie jest tak, że osoba zobowiązana do wypłacania świadczeń pieniężnych, jeżeli dojdzie do niewypłacenia ich w terminie, zawsze odpowiada z art. 282 k.p. Odpowiedzialności karnej (za przestępstwa i wykroczenia) podlega bowiem tylko ten, kto dopuszcza się czynu, który jest jednocześnie karalny, karygodny i zawiniony. Oznacza to, że odpowiedzialność za wykroczenie z art. 282 k.p. można przypisać tylko temu sprawcy, z którego winy doszło do niewypłacenia należnych pracownikowi świadczeń pieniężnych. Aby zatem móc przyjąć zawinienie sprawcy, należy ustalić, że nie istniała przyczyna, która należycie usprawiedliwiałaby niewypłacenie należnych pracownikom świadczeń. Przyczyną taką, może być (między innymi) brak dochodów po stronie zakładu pracy, powodujący że jego sytuacja finansowa stała się na tyle trudna, iż nie pozwala na regularną wypłatę zobowiązań”.
Wypowiedzenie umowy o pracę z winy pracodawcy
Zgodnie z art. 55 § 1(1) kodeksu pracy, pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Zatem brak terminowego i prawidłowego wypłaty wynagrodzenia pracownikowi, uprawnia go do podjęcia przedmiotowej czynności. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Powyższe potwierdza orzecznictwo, gdzie wskazuje się, iż „Przesłanką rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia ze względu na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika i uzyskania odszkodowania (art. 55 § 1[1] KP) jest wina umyślna lub rażące niedbalstwo pracodawcy. Pracodawca, który nie wypłaca pracownikowi w terminie całości wynagrodzenia, ciężko narusza swój podstawowy obowiązek z winy umyślnej, choćby z przyczyn niezawinionych nie uzyskał środków finansowych na wynagrodzenia”(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2000 r., sygn. akt I PKN 516/99).
Michał Pichór
Radca prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?