Obowiązki usługodawcy świadczącego usługi drogą elektroniczną
Cel spełnienia obowiązków
Podmiot świadczący usługi drogą elektroniczną zobowiązany jest na podstawie ustawy do spełnienia ściśle określonych wymogów. Wymogi te mają na celu przeciwdziałanie zagrożeniom, jakie niesie za sobą anonimowość usług świadczonych droga elektroniczną i tym samym maksymalna ochronę interesów usługobiorców. Regulacja ustawowa ma zatem na celu zapewnienie jak najszerszej transparentności (przejrzystości) usług świadczonych drogą elektroniczną. Przejrzystość ta ma być zapewniona poprzez nałożenie na usługodawców szeregu wymogów informacyjnych, dotyczących samego podmiotu świadczącego usługi drogą elektroniczną, jak i zakresu tych usług, trybu reklamacji świadczonych usług oraz charakteru świadczonych usług. Obowiązki usługodawcy dotyczą także przechowywania i ochrony danych osobowych usługobiorców, które stanowią zawężenie możliwości przetwarzania danych osobowych na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych.
Obowiązek transparentności świadczonych usług
Zgodnie z ustawą usługodawca, który świadczy usługi drogą elektroniczną, zobowiązany jest podać w sposób wyraźny, jednoznaczny i bezpośrednio dostępny poprzez system teleinformatyczny, którym posługuje się usługobiorca szereg informacji pozwalających na identyfikacje usługodawcy. Informacje te obejmują:
- adresy elektroniczne usługodawcy
- imię, nazwisko miejsce zamieszkania i adres albo nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres usługodawcy
Jeżeli usługodawca jest jednocześnie przedsiębiorcą, który może wykonywać usługi na podstawie zezwolenia odpowiednich organów, jest on zobowiązany do umieszczenia na stronach www informacji dotyczących właściwego zezwolenia i organu zezwalającego.
Wymogi te nie wyłączają stosowania art. 21 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Tak więc przedsiębiorca świadczący usługi drogą elektroniczną zobowiązany jest ponadto do podania informacji dotyczących numeru NIP.
Jeżeli usługodawca jest osobą fizyczną, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia określonych wymagań, usługodawca zobowiązany jest także do udostępnienia informacji dotyczących:
- samorządu zawodowego, do którego należy
- tytułu zawodowego, którego używa, oraz państwo, w którym tytuł ten został przyznany
- numer w rejestrze publicznym, do którego jest wpisany wraz ze wskazaniem nazwy i rejestru i organu prowadzącego rejestr
- informacji o istnieniu właściwych dla danego zawodu zasad etyki zawodowej oraz o sposobie dostępu do tych zasad.
- w przypadku, gdy usługodawca taki ustanowił pełnomocnika, należy podać także jego imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo jego nazwę lub firmę, oraz siedzibę i adres.
Obowiązki informacyjne usługodawców maja osłabić anonimowość podmiotów świadczących usługi droga elektroniczną.
Zapewnienie dostępu do informacji
Obowiązki informacyjne usługodawcy nie ograniczają się jednak tylko do udostępnienia usługobiorcy danych o podmiocie świadczącym usługi drogą elektroniczną. Usługodawca jest zobowiązany tak że do:
- zapewnienia usługobiorcy stałego dostępu do informacji o:
- szczególnych zagrożeniach związanych z korzystaniem z usługi świadczonej droga elektroniczną
- funkcji i celu oprogramowania lub danych niebędących składnikami treści usługi, wprowadzanych przez usługodawcę do systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca.
Usługodawca zobowiązany jest także zapewnić nieodpłatnie usługobiorcy:
1) gdy wymaga tego właściwość usługi:
a) korzystanie przez usługobiorcę z usługi świadczonej droga elektroniczna,
w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieuprawnionych do treści przekazu
składającego się na te usługę, w szczególności przy wykorzystaniu technik
kryptograficznych odpowiednich dla właściwości świadczonej usługi,
b) jednoznaczną identyfikację stron usługi świadczonej drogą elektroniczną
oraz potwierdzenie faktu złożenia oświadczeń woli i ich treści,
niezbędnych do zawarcia drogą elektroniczną umowy o świadczenie tej
usługi, w szczególności przy wykorzystaniu bezpiecznego podpisu
elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie
elektronicznym
2) zakończenie, w każdej chwili, korzystania z usługi świadczonej drogą
elektroniczną.
Regulamin
Usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną zobowiązany jest ponadto określić regulamin świadczonych tą drogą usług.
Regulamin ten powinien określać:
1) rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną,
2) warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, a w ramach tych warunków:
a) wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca
b) zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym
3) warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną
4) tryb postępowania reklamacyjnego.
Usługodawca zobowiązany jest nieodpłatnie udostępnić usługobiorcy regulamin przed zawarciem umowy. Na żądanie usługobiorcy regulamin ten powinien być udostępniony w taki sposób, który umożliwi pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym posługuje się przedsiębiorca.
Usługodawca zobowiązany jest świadczyć usługi drogą elektroniczną zgodnie z regulaminem.
Informacja handlowa
W praktyce internetowej nadzwyczaj często zdarza się, że użytkownicy sieci otrzymują niezamówione przez siebie wiadomości mailowe, zawierające informacje o promocjach, konkursach i innych ofertach podmiotów internetowych. Praktyki te, zwane spamem, długo nie były przedmiotem regulacji prawnej. Jedyne przepisy dotyczące spamu znalazły się w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz w ustawie o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. Zgodnie z pierwszą z wymienionych ustaw, spam stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jako uciążliwa reklama. Zgodnie z ustawą o ochronie niektórych praw konsumentów, posłużenie się wizjofonem, telefaksem, pocztą elektroniczną, automatycznym urządzeniem wywołującym i telefonem w celu złożenia propozycji zawarcia umowy może nastąpić wyłącznie za uprzednią zgodą konsumenta (art. 6 ust.3).
Ustawa o usługach świadczonych drogą elektroniczną określa warunki przesyłania drogą elektroniczną informacji handlowych. Zgodnie ze słowniczkiem ustawowym, za informację handlową uznano: każdą informacje przeznaczoną bezpośrednio lub pośrednio do promowania towarów, usług lub wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach, z wyłączeniem informacji umożliwiającej porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej z określoną osobą oraz informacji o towarach i usługach niesłużącej osiągnięciu efektu handlowego pożądanego przez podmiot, który zleca jej rozpowszechnianie, w szczególności bez wynagrodzenia lub innych korzyści od producentów, sprzedawców i świadczących usługi.
Wyjaśnienie rzeczywistego znaczenia tej definicji wymagało będzie praktyki handlowej oraz wydania na tle tej praktyki szeregu orzeczeń sądowych.
Ustawa ustala zasady przesyłania informacji handlowej. Zgodnie z art. 9, informacja handlowa powinna być wyraźnie wyodrębniona i oznaczana w sposób niebudzący wątpliwości, że jest to informacja handlowa. Informacja ta musi zawierać:
- oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest ona rozpowszechniana oraz jego adresy elektroniczne
- wyraźny opis form działalności promocyjnej
- wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.
Zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej do oznaczonego odbiorcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Domniemuje się jednocześnie zamówienie takich informacji, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takich informacji, a w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny. Wyrażenie zgody przez odbiorcę nie może być domniemane lub dorozumiane z oświadczenia woli o innej treści i może być w każdym czasie odwołane. Obowiązek wykazania zgody odbiorcy dla celów dowodowych spoczywa na podmiocie przesyłającym daną informację.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 2002 r., Nr 144 poz. 1204)
Michał Włodarczyk
Radca Prawny
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?