Rola spóÅ‚dzielni socjalnych jest nie do przecenienia. To przestrzeÅ„, w której każda z osób może poczuć siÄ™ zrozumiana. To przestrzeÅ„, w której ważniejszym od efektywnoÅ›ci ekonomicznej jest indywidualnie doceniony czÅ‚owiek.
Czym jest spóÅ‚dzielnia socjalna?
DziaÅ‚alność takiej spóÅ‚dzielni opiera siÄ™ na wspólnym prowadzeniu przedsiÄ™biorstwa przez jego czÅ‚onków przy równoczesnym włączeniu ich w życie spoÅ‚eczne i zawodowe. Tak wiÄ™c spóÅ‚dzielnie socjalne prowadzÄ… równolegle dziaÅ‚alność gospodarczÄ… na warunkach rynkowych oraz reintegracjÄ™ spoÅ‚ecznÄ… i zawodowÄ… wobec osób pochodzÄ…cych z grup zagrożonych wykluczeniem spoÅ‚ecznym.
W 2018 roku wprowadzono wiele zmian, dziÄ™ki którym spóÅ‚dzielnie socjalne staÅ‚y siÄ™ bardziej dostÄ™pne dla osób niepeÅ‚nosprawnych i ich opiekunów.
Z PaÅ„stwowego Funduszu Rehabilitacji Osób NiepeÅ‚nosprawnych, osoby z niepeÅ‚nosprawnoÅ›ciami mogÄ… uzyskać wsparcie na podejmowanie dziaÅ‚alność gospodarczej w ramach spóÅ‚dzielni socjalnej. Również z tego funduszu można uzyskać dofinansowanie na utworzenie stanowiska pracy w spóÅ‚dzielni socjalnej dla osoby niepeÅ‚nosprawnej i na pokrycie kosztów wynagrodzenia dla osób skierowanych przez PUP do pracy w spóÅ‚dzielni socjalnej osób niepeÅ‚nosprawnych bÄ™dÄ…cych jednoczeÅ›nie osobami bezrobotnymi lub poszukujÄ…cymi pracy.
Praktyki zawodowe w spóÅ‚dzielni socjalnej dla uczestników WTZ to możliwość odbycia nieodpÅ‚atnych praktyk zawodowych u pracodawcy, w tym spóÅ‚dzielni socjalnej przez osobÄ™ niepeÅ‚nosprawnÄ… realizujÄ…cÄ… indywidualny program rehabilitacji zawodowej w ramach WTZ. Praktyki mogÄ… być odbywane do 15 godzin tygodniowo przez 3 miesiÄ…ce, z możliwoÅ›ciÄ… ich przedÅ‚użenia do 6 miesiÄ™cy. W przypadku odbywania praktyki zawodowej przez uczestnika warsztatu koszty uczestnictwa osoby niepeÅ‚nosprawnej w warsztacie finansowane bÄ™dzie w dalszym ciÄ…gu w peÅ‚nej wysokoÅ›ci.
Jak pokazujÄ… badania, niepeÅ‚nosprawność fizyczna czy intelektualna co raz rzadziej jest przeszkodÄ… do podjÄ™cia pracy. Obserwujemy bowiem sukcesywny spadek stopy bezrobocia wÅ›ród osób niepeÅ‚nosprawnych. Zgodnie z wynikami Badania AktywnoÅ›ci Ekonomicznej LudnoÅ›ci za III. kwartaÅ‚ 2018 r., wspóÅ‚czynnik aktywnoÅ›ci zawodowej wÅ›ród niepeÅ‚nosprawnych w wieku produkcyjnym wynosiÅ‚ w III. kwartale 2018 r. 28,0%, wskaźnik zatrudnienia w tej grupie 26,1%, natomiast stopa bezrobocia wedÅ‚ug metodologii BAEL wyniosÅ‚a 6,9%.
PodjÄ™cie pracy zawodowej przez osobÄ™ niepeÅ‚nosprawnÄ… zależy jednak od wielu czynników m.in. od wyksztaÅ‚cenia, stopnia niepeÅ‚nosprawnoÅ›ci, możliwoÅ›ci wykonywania różnych czynnoÅ›ci, umiejÄ™tnoÅ›ci i zdolnoÅ›ci, a także cech osobowoÅ›ci.
- "Istnienie spóÅ‚dzielni socjalnych jest ogromnie ważne i bÄ™dziemy je wspierać. Jest to bowiem formuÅ‚a aktywizacji spoÅ‚ecznej i zawodowej, która bywa ostatniÄ… szansÄ… dla tych osób, którym ciężko byÅ‚o by siÄ™ odnaleźć na rynku pracy ze wzglÄ™du na stopieÅ„ niepeÅ‚nosprawnoÅ›ci" – powiedziaÅ‚a minister Elżbieta Rafalska.
Bezrobotni opiekunowie osób niepeÅ‚nosprawnych w spóÅ‚dzielniach socjalnych
Osoby skierowane przez PUP do pracy w spóÅ‚dzielni socjalnej, które sÄ… bezrobotne (mowa tu też o opiekunach osób niepeÅ‚nosprawnych), poszukujÄ… pracy, nie pozostajÄ… w zatrudnieniu i nie wykonujÄ…cymi innej pracy zawodowej mogÄ… skorzystać z dedykowanych instrumentów z Funduszu Pracy. W praktyce chodzi tu o:
- wsparcie w formie możliwoÅ›ci przyznania Å›rodków na utworzenie stanowiska pracy w spóÅ‚dzielni socjalnej oraz
- wsparcie w formie możliwoÅ›ci przyznania Å›rodków na finansowanie kosztów wynagrodzenia.
Opiekunowie osób niepeÅ‚nosprawnych mogÄ… Å‚atwiej zakÅ‚adać spóÅ‚dzielnie socjalne
W 2018 roku zostaÅ‚ rozszerzony katalog osób, które mogÄ… zakÅ‚adać i przystÄ…pić do spóÅ‚dzielni socjalnej w charakterze czÅ‚onka lub osoby Å›wiadczÄ…cej pracÄ™ na rzecz spóÅ‚dzielni socjalnej. Katalog ten obejmuje teraz także:
- poszukujÄ…cych pracy niepozostajÄ…cych w zatrudnieniu lub niewykonujÄ…cych innej pracy zarobkowej opiekunów osób niepeÅ‚nosprawnych, o których mowa w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
- poszukujÄ…cych pracy niepozostajÄ…cych w zatrudnieniu lub niewykonujÄ…cych innej pracy zarobkowej;
- osoby usamodzielniane opuszczające pieczę zastępczą.
Wzmocnienie roli pracowników spóÅ‚dzielni socjalnych niebÄ™dÄ…cych jej czÅ‚onkami
Duży nacisk jest poÅ‚ożony na wzmocnienie roli pracowników spóÅ‚dzielni socjalnych niebÄ™dÄ…cych jej czÅ‚onkami. Ten cel jest realizowany m. in. poprzez objÄ™cie tej kategorii pracowników procesem reintegracji spoÅ‚ecznej i zawodowej oraz włączeniem w procesy decyzyjne i konsultacyjne w spóÅ‚dzielni socjalnej. Co ważne, możliwa jest refundacja skÅ‚adek na ubezpieczenia oraz części kosztów pracodawcy również dla pracowników spóÅ‚dzielni bÄ™dÄ…cych jednoczeÅ›nie osobami zagrożonymi wykluczeniem spoÅ‚ecznym.
Zob. też:
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spóÅ‚dzielniach socjalnych (Dz.U. poz. 651, z późn. zm.);
- ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o spóÅ‚dzielniach socjalnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r., poz. 2494).