Wybrane formy zabezpieczeń dla generalnego wykonawcy inwestycji w umowie o roboty budowlane.
W umowie o roboty budowlane stosuje się różne rodzaje zabezpieczeń dla generalnego wykonawcy inwestycji. Przeważnie jest to gwarancja dobrego wykonania umowy, gwarancja jakości oraz rękojmia. Tylko rękojmia jest uregulowana w kodeksie cywilnym, a pozostałe są kształtowane w sposób dowolny przez strony umowy.
Gwarancja jakości to dodatkowe zobowiązanie podwykonawcy i najczęściej stanowi ona załącznik do umowy. Jest to dokument, w którym podwykonawca zobowiązuje się, że usunie wszelkie wady, które ujawnią się w okresie trwania gwarancji, a także określa terminy w jakich będzie dokonywał stosownych napraw.
Rękojmia zaś jest to odpowiedzialność za wady robót nieujawnione w chwili dokonywania odbioru, a ujawnione w okresie jej obowiązywania. Odpowiedzialność ta powstaje z mocy ustawy, nawet jeśli strony w umowie nic na ten temat nie postanowią. Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć.
Coraz częściej w umowach pojawiają się postanowienia na podstawie których generalny wykonawca inwestycji zatrzymuje podwykonawcy 10 % wynagrodzenia brutto tytułem gwarancji dobrego wykonania oraz tytułem gwarancji jakości i rękojmi dodatkowo 10 % wynagrodzenia brutto. Należy zwrócić szczególną uwagę na takie postanowienia, ponieważ podwykonawcy orientują się często podczas realizacji, że zatrzymywane jest im aż 20 % wynagrodzenia brutto.
Podwykonawca powinien zwrócić również szczególną uwagę na postanowienia dotyczące sposobu zatrzymywania kwot tytułem zabezpieczenia z wynagrodzenia. Kwoty te są najczęściej zatrzymywane w przypadku, gdy podwykonawca nie przekaże zabezpieczenia w postaci gwarancji bankowej.
Wartość zabezpieczenia może zostać zatrzymana jednorazowo. W takiej sytuacji podwykonawca po wystawieniu pierwszej faktury nie otrzyma żadnego wynagrodzenia, ponieważ cała kwota zostanie przeznaczona na zabezpieczenie. Korzystniejszym rozwiązaniem dla podwykonawcy jest potrącanie każdorazowo z faktur części wynagrodzenia aż do uzyskania wymaganej kwoty zabezpieczenia.
Kolejną kwestią wartą poruszenia są okresy ważności gwarancji. Część kwoty np. 50%-70% jest zatrzymywana przez generalnego wykonawcę do momentu odbioru końcowego całości prac objętych kontraktem, co nie jest rozwiązaniem korzystnym dla wszystkich podwykonawców. Niekiedy zakres robót podwykonawcy realizowany jest we wstępnym etapie inwestycji np. w przypadku robót drogowych usunięcie warstwy humusu, a w przypadku remontu starych dróg asfaltowych, skruszenie starej konstrukcji drogowej. Prowadzi to do tego, że podwykonawca będzie musiał czekać dłuższy okres czasu na zwrot części zabezpieczenia, pomimo że jego roboty zostały już dawno odebrane. Pozostała zaś kwota zabezpieczenia jest zwracana podwykonawcy po upływie okresu gwarancji jakości oraz rękojmi.
Ważnym jest, aby dokładnie określić w umowie moment od którego uzależniony będzie zwrot zabezpieczenia. Warto mieć na uwadze, że niektórzy inwestorzy wpisują do umów z generalnymi wykonawcami klauzule, które zakazują stosowania zabezpieczeń nadmiernie obciążających podwykonawców.
Oliwia Skura
Adwokat
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?