Wycofanie znaku towarowego z działalności spółki osobowej (rebranding) a PIT

 W informacji z 19 kwietnia br. Szef KAS zwrócił uwagę na wnioski o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, w których podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych dążą do uzyskania wyjaśnień, przedstawiając stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe wskazujące, w opinii Szefa KAS, na możliwość zastosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania.

W jakim przypadku może zostać zastosowana klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania?

W zakwestionowanym przez Szefa KAS stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) przedstawiana jest czynność, dotycząca struktury wyjściowej, na którą składają się następujące elementy:

1. Wnioskodawcy są wspólnikami spółki osobowej, niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (spółka jawna, spółka komandytowa).
2. Wskazana spółka osobowa jest z kolei wspólnikiem innej spółki osobowej, również niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Struktura ta niekiedy rozbudowana jest o dalsze podmioty, będące spółkami osobowymi o analogicznym charakterze, tworząc w konsekwencji łańcuch udziału osób fizycznych w szeregu powiązanych spółek osobowych.
3. Spółka osobowa, będąca ostatnim ogniwem tak opisanego łańcucha powiązań otrzymała od innego ze wspólników, także osoby fizycznej, wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa (lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa), w skład którego wchodził znak towarowy, będący przedmiotem ochrony patentowej. Jako przedmiot działalności tej spółki (Wydzierżawiającego) wskazywane jest zarządzanie własnością intelektualną, polegające na odpłatnym udostępnianiu jej innym podmiotom.
4. Wspólnicy Wydzierżawiającego podejmują decyzję o dokonaniu tzw. „rebrandingu", polegającego na zmianie danego znaku, przy jednoczesnym kontynuowaniu prowadzonej działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie.
5. Efektem przeprowadzonej operacji jest zaprzestanie wykorzystywania danego znaku towarowego w działalności gospodarczej Wydzierżawiającego oraz jego wycofanie z ewidencji wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej dla celów księgowych oraz podatkowych. 

W analizowanych przez Szefa KAS sprawach występuje ponadto bliska korelacja czasowa, sięgająca z reguły okresu roku lub kilkunastu miesięcy, pomiędzy otrzymaniem przez Wydzierżawiającego znaku towarowego a podjęciem decyzji biznesowej o rebrandingu.

W zamierzeniach wnioskodawców nowy znak towarowy, jako wytworzony przez Wydzierżawiającego, nie stanie się składnikiem wartości niematerialnych i prawnych. Natomiast wskutek zaprzestania korzystania ze znaku wykorzystywanego uprzednio stawiane są pytania o możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jego niezamortyzowanej wartości początkowej.

Uproszczony schemat modelu opisywanej struktury działania przedstawia się następująco:

Ocena wskazanych okoliczności wskazuje na możliwość łącznego wystąpienia elementów, kwalifikujących oceniane czynności pod kątem możliwości zastosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, ze względu na występowanie korzyści podatkowej, sprzecznej w tych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, oraz sztuczność działania.

W pierwszej kolejności, w zakresie działania w sposób sztuczny, można ocenić, iż wielopoziomowa struktura spółek osobowych, w której na jednym z etapów wspólnik będący osobą fizyczną dokonuje wkładu w postaci majątku przedsiębiorstwa obejmującego wytworzony we własnym zakresie znak towarowego na rzecz spółki osobowej, spełnia przesłankę angażowania podmiotów pośredniczących, mimo braku uzasadnienia gospodarczego lub ekonomicznego. Jak wynika bowiem z całokształtu opisu czynności zasadniczych, wyłącznym przedmiotem działalności kreowanej spółki osobowej jest wydzierżawianie otrzymanego znaku towarowego na rzecz podmiotów powiązanych.

W tym miejscu Szef KAS zwraca uwagę na schemat działania, charakteryzujący się zbieżnymi cechami z aktualnie analizowanym, opisany w „Informacji Szefa KAS na temat opiniowania wniosków ORD-IN dotyczących darowizny znaków towarowych" z dnia 30 sierpnia 2017 r. (materiał dostępny na stronie mf.gov.pl w zakładce „Ostrzeżenia i wyjaśnienia podatkowe"), w której za sztuczne uznano działanie obejmujące stworzenie podmiotu – spółki osobowej, opodatkowanej na poziomie wspólników – a następnie dokonaniu przez jednego ze wspólników darowizny wytworzonego we własnym zakresie znaku towarowego na rzecz spółki osobowej oraz udzielenie darczyńcy przez obdarowaną spółkę osobową licencji na używanie znaku towarowego.

Wskazane schematycznie działania przeprowadzane są - w opinii Szefa KAS - w celu osiągnięcia korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisów Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, polegającej na rozpoznawaniu przez spółkę osobową (wydzierżawiającego) kosztów uzyskania przychodów w postaci niezamortyzowanej wartości znaku towarowego, otrzymanego w drodze wkładu od wspólnika.

Korzyść ta powstawać może w okolicznościach dokonania tzw. „rebrandingu", w niedługim okresie czasu od otrzymania znaku towarowego, wskazujących na brak rzeczywistego uzasadnienia dla efektywnego i racjonalnego ekonomicznie i gospodarczo wykorzystania wartości niematerialnej i prawnej w sposób inny, niż tylko obliczony na jednorazowe wykazanie wysokiej wartości kosztów uzyskania przychodów, a w konsekwencji na obniżeniu wysokości należnego zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych lub zawyżeniu straty podatkowej.

Szef KAS poinformował też, że zajmuje w takich sprawach stanowisko wskazujące na występowanie uzasadnionego przypuszczenia możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, z zastrzeżeniem, iż ocena ta następuje wyłącznie na podstawie opisu przedstawianego przez zainteresowanego we wniosku o wydanie interpretacji.

Z czym muszą się liczyć podatnicy występujący o interpretację podatkową w przedstawionych przypadkach?

Osoby składające wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej, zawierające opisany schemat działania, powinny liczyć się z możliwością uzyskania odmowy wydania interpretacji przez Dyrektora KIS powołującego wskazaną argumentację.

Co więce, identyfikacja zastosowania tego schematu w rozliczeniach podatkowych może skutkować wszczęciem postępowania na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania.