Wymogi wniosku o ogłoszenie upadłości składanego przez wierzyciela

Żądanie ogłoszenia upadłości, które wniosek powinien zawierać, musi być sformułowane stanowczo, bez jakichkolwiek zastrzeżeń. Kodeks postępowania cywilnego nie zna bowiem warunkowych czynności procesowych, a przepisy Prawa upadłościowego i naprawczego nie zawierają unormowań, z których by wynikało, że takie czynności są dopuszczalne.

Wymogi wniosku o ogłoszenie upadłości składanego przez wierzyciela

Zgodnie z art. 22 ust. 1 w zw. z art. 24 Prawa upadłościowego i naprawczego wniosek o ogłoszenie upadłości składany przez wierzyciela powinien, oprócz spełnienia ogólnych wymogów pisma procesowego, zawierać:

•      imię i nazwisko dłużnika, jego nazwę albo firmę, miejsce zamieszkania albo siedzibę, a gdy dłużnikiem jest spółka osobowa lub osoba prawna – reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni, a ponadto w przypadku spółki imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia; jeżeli wniosek jest zgłaszany po śmierci dłużnika (art. 7 PrUpN), który pozostawił dwóch lub więcej spadkobierców, podaje się we wniosku imiona, nazwiska i miejsca zamieszkania wszystkich spadkobierców. Nie można przy tym poprzestać na wskazaniu tylko miejscowości, która według art. 25 KC w zw. z art. 27 § 2 KPC stanowi miejsce zamieszkania; wystarcza to do ustalenia właściwości miejscowej sądu (jeżeli ten łącznik wchodzi w grę), lecz nie wystarcza, gdy ma być doręczone dłużnikowi postanowienie w przedmiocie ogłoszenia upadłości (art. 53 ust. 2 PrUpN) albo zachodzi potrzeba wysłuchania dłużnika (art. 30 ust. 1 i 2 PrUpN), chociażby miało to nastąpić w formie oświadczenia na piśmie złożonego poza posiedzeniem sądu (art. 30 ust. 3 PrUpN);

•      oznaczenie miejsca, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub inny majątek dłużnika;

•      wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie; (są to okoliczności objęte hipotezą art. 11 ust. 1 i 2 PrUpN). Nie wystarczy przy tym powtórzenie sformułowań ustawy, lecz wymagane jest przytoczenie konkretnych faktów świadczących o niewykonywaniu przez dłużnika wymagalnych zobowiązań albo o zadłużeniu przewyższającym aktywa przedsiębiorstwa i wartość innego majątku. Samo jednak przytoczenie faktów, chociaż wypełniają hipotezę ust. 1 i 2 art. 11 PrUpN, nie jest jeszcze uprawdopodobnieniem. W uzasadnieniu orz. z 20.8.1996 r. (II CKU 2/96, OSNC 1996, Nr 12, poz. 166) Sąd Najwyższy tak pisze o uprawdopodobnieniu: "uprawdopodobnienie jakiejś okoliczności nie wymaga jej udowodnienia. Oczywiście, do uprawdopodobnienia mogą być wykorzystane dowody, ale uprawdopodobnieniu mogą służyć np. twierdzenia stron. Wprawdzie same takie twierdzenia nie mogą stanowić wyłącznej podstawy uprawdopodobnienia, ale jeżeli ich treścią są okoliczności prawdopodobne w świetle przeprowadzonych dowodów, twierdzenia strony mogą być źródłem uprawdopodobnienia. Dla rozumowania prowadzącego do uprawdopodobnienia szczególnie przydatne jest wykorzystanie instytucji domniemań faktycznych (art. 231 KPC), przy czym za uprawdopodobnione mogą być uważane te fakty, które można wyprowadzić z innych faktów już uprawdopodobnionych. Przy uprawdopodobnieniu można też w pełni oprzeć się zarówno na faktach powszechnie znanych, jak i znanych sądowi urzędowo". Gdyby we wniosku przedstawione były dowody, sąd mógłby je zbadać bez zachowania wszystkich szczegółowych przepisów o przeprowadzeniu danego dowodu, np. przesłuchać osoby powołane na świadków bez odbierania od nich przyrzeczenia, wnioskodawcę - bez uprzedzenia, że może być ponownie przesłuchany po odebraniu przyrzeczenia itd. Z art. 243 KPC wynika, że uprawdopodobnienie tym się różni od przeprowadzenia dowodu, że "zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne". Uprawdopodobnieniem mogą być, oprócz wspomnianego przesłuchania, pisemne oświadczenia osób trzecich, korespondencja wierzycieli z dłużnikiem, przynaglenia do zapłaty, protokoły komornika, pisemna opinia biegłych rewidentów, informacje organizacji przedsiębiorców, których członkami są zainteresowani.

•      informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,

•      uprawdopodobnienie wierzytelności.

Wierzyciel nie jest obowiązany do określenia czy wnosi o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, czy też o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika.

Jeżeli dłużnikiem jest przedsiębiorca wpisany do właściwego rejestru, zgodnie z art. 22 ust. 2 i 2a Prawa upadłościowego i naprawczego, do wniosku należy dołączyć zaświadczenie albo oświadczenie (pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań) o wpisie do rejestru zawierające oznaczenie firmy lub nazwy, formy prawnej, siedziby oraz numeru we właściwym rejestrze wraz z zawarciem w oświadczeniu klauzuli „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”.

Wniosek o ogłoszenie upadłości podlega opłacie w wysokości 1.000 zł (przepis art. 74 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Marta Kwiatkowska-Pałka