Wynagrodzenie nauczyciela

Nauczycielom przysługuje dodatek za wysługę lat w wysokości 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, wypłacany w okresach miesięcznych poczynając od czwartego roku pracy, z tym że dodatek ten nie może przekroczyć 20 % wynagrodzenia zasadniczego.

Dodatek motywacyjny

Warunkiem przyznania nauczycielowi zatrudnionemu w szkole prowadzonej przez organ administracji rządowej dodatku motywacyjnego jest:

1. uzyskiwanie szczególnych osiągnięć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
2. jakość świadczonej pracy, w tym związanej z powierzonym stanowiskiem kierowniczym, dodatkowym zadaniem lub zajęciem,
3. posiadanie co najmniej dobrej oceny pracy lub pozytywnej oceny dorobku zawodowego,
4. zaangażowanie w realizację czynności i zajęć, w szczególności:
   • udział w organizowaniu imprez i uroczystości szkolnych,
   • udział w komisjach przedmiotowych i innych,
   • opieka nad samorządem uczniowskim lub organizacjami uczniowskimi działającymi na terenie szkoły.

Warunkiem przyznania nauczycielowi zatrudnionemu w placówce doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania dodatku motywacyjnego jest:

1. uzyskiwanie szczególnych osiągnięć w realizacji zadań wynikających ze statutu placówki,
2. jakość świadczonej pracy, w tym związanej z powierzonym stanowiskiem kierowniczym
3. posiadanie co najmniej dobrej oceny pracy lub pozytywnej oceny dorobku zawodowego,
4. zaangażowanie w realizację czynności i zajęć, w szczególności:
   • aktywny udział w szkoleniach, naradach i konferencjach,
   • aktywny udział w realizacji innych zadań statutowych placówki.

Dodatek motywacyjny przyznaje się na czas określony, nie krótszy niż 2 miesiące i nie dłuższy niż rok, w wysokości do 20% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego.
Wysokość dodatku motywacyjnego dla nauczycieli o których była mowa, ustala dyrektor szkoły, a dla dyrektora szkoły - organ prowadzący szkołę, w ramach posiadanych środków finansowych.

Dodatek funkcyjny

Do uzyskania dodatku funkcyjnego uprawnieni są nauczyciele, którym powierzono:

1. stanowisko dyrektora lub wicedyrektora szkoły albo inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły,
2. wychowawstwo klasy,
3. sprawowanie funkcji:
   • doradcy metodycznego lub nauczyciela-konsultanta,
   • opiekuna stażu.

Nauczycielom poszczególnych stopni awansu zawodowego, którym powierzono stanowisko dyrektora lub wicedyrektora szkoły albo inne stanowisko kierownicze przewidziane w statucie szkoły, przysługuje dodatek funkcyjny w wysokości co najmniej 5% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego.
Wysokość dodatku funkcyjnego dla dyrektora szkoły ustala organ prowadzący szkołę, a dla nauczyciela zajmującego inne stanowisko kierownicze - dyrektor szkoły, uwzględniając wielkość szkoły, jej strukturę organizacyjną, złożoność zadań wynikających z zajmowanego stanowiska, liczbę stanowisk kierowniczych w szkole, wyniki pracy szkoły oraz warunki demograficzne i geograficzne, w jakich szkoła funkcjonuje.

Nauczycielom poszczególnych stopni awansu zawodowego, którym powierzono wychowawstwo klasy, sprawowanie funkcji doradcy metodycznego, nauczyciela-konsultanta lub opiekuna stażu, przysługuje dodatek funkcyjny w łącznej wysokości do 10% otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego.

Wysokość dodatku funkcyjnego dla nauczyciela ustala dyrektor szkoły, a dla dyrektora szkoły - organ prowadzący szkołę, w ramach posiadanych środków finansowych. Dodatek wypłaca się w wysokości proporcjonalnej, jeżeli nauczyciel realizuje w warunkach trudnych, uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia tylko część obowiązującego wymiaru zajęć lub jeżeli jest zatrudniony w niepełnym wymiarze zajęć.

Dodatek za warunki pracy

Nauczycielom poszczególnych stopni awansu zawodowego przysługuje dodatek za warunki pracy z tytułu pracy w trudnych, uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia warunkach w wysokości do 50 % otrzymywanego przez nauczyciela wynagrodzenia zasadniczego.
Nauczycielom zatrudnionym w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych dodatek za warunki pracy przysługuje w wysokości od 65 % do 45 % w zależności od rodzaju zakładu i stanowiska w nim zajmowanego.

Co jest pracą w trudnych warunkach nauczyciela?

Za pracę w trudnych warunkach uznaje się prowadzenie przez nauczycieli:

1. praktycznej nauki zawodu szkół górniczych - zajęć praktycznych pod ziemią, przez nauczycieli praktycznej nauki zawodu szkół leśnych - zajęć w lesie oraz przez nauczycieli praktycznej nauki zawodu szkół rolniczych - zajęć praktycznych w terenie z zakresu produkcji roślinnej, zwierzęcej i mechanizacji rolnictwa,
2. praktycznej nauki zawodu szkół medycznych - zajęć w pomieszczeniach zakładów opieki zdrowotnej, domów pomocy społecznej i ośrodków opiekuńczych przeznaczonych dla noworodków, dzieci do lat trzech, dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo oraz dla osób (dzieci i dorosłych) upośledzonych umysłowo, psychicznie chorych, przewlekle chorych, z uszkodzeniami centralnego i obwodowego układu nerwowego, w oddziałach intensywnej opieki medycznej oraz w żłobkach,
3. praktycznej nauki zawodu - zajęć w szkołach specjalnych oraz w szkołach w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich,
4. zajęć dydaktycznych w szkołach (klasach) przysposabiających do pracy zawodowej,
5. zajęć rewalidacyjno-wychowawczych z dziećmi i młodzieżą upośledzonymi umysłowo w stopniu głębokim,
6. zajęć dydaktycznych i wychowawczych w specjalnych przedszkolach (oddziałach), szkołach (klasach) specjalnych oraz prowadzenie indywidualnego nauczania dziecka zakwalifikowanego do kształcenia specjalnego,
7. zajęć dydaktycznych w szkołach przy zakładach karnych,
8. zajęć dydaktycznych w klasach łączonych w szkołach podstawowych,
9. zajęć dydaktycznych w języku obcym w szkołach z obcym językiem wykładowym, z wyjątkiem zajęć prowadzonych przez nauczycieli języka obcego, zajęć dydaktycznych w szkołach, w których zajęcia są prowadzone dwujęzycznie oraz przez nauczycieli danego języka obcego w klasach dwujęzycznych, a także prowadzenie zajęć dydaktycznych w języku obcym w nauczycielskich kolegiach języków obcych, z wyjątkiem lektorów języka obcego,
10. zajęć dydaktycznych w oddziałach klas realizujących program „Międzynarodowej Matury” z przedmiotów objętych postępowaniem egzaminacyjnym,
11. zajęć dydaktycznych w szkołach w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
12. zajęć wychowawczych, korekcyjno-terapeutycznych oraz badań psychologicznych i pedagogicznych nieletnich w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich,
13. zajęć wychowawczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami lub na ich rzecz w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych (w tym w internatach),
14. zajęć wychowawczych prowadzonych bezpośrednio z wychowankami lub na ich rzecz w placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
15. badań psychologicznych i pedagogicznych nieletnich oraz małoletnich, sprawowanie opieki specjalistycznej nad nieletnimi i małoletnimi, prowadzenie poradnictwa rodzinnego oraz mediacji między nieletnim sprawcą a pokrzywdzonym w rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych,
16. zajęć grupowych i indywidualnych, wynikających z realizacji zadań diagnostycznych, terapeutycznych, doradczych i profilaktycznych z młodzieżą i dziećmi niepełnosprawnymi, upośledzonymi umysłowo w stopniu głębokim, z zaburzeniami zachowania, zagrożonymi niedostosowaniem społecznym, uzależnieniem oraz z ich rodzicami lub opiekunami w poradniach psychologiczno-pedagogicznych oraz w innych poradniach specjalistycznych.

Co jest pracą nauczyciela w warunkach uciążliwych?

Za pracę w warunkach uciążliwych, uznaje się prowadzenie zajęć:

1. wymienionych w pkt 2-14, prowadzonych z dziećmi i młodzieżą, niepełnosprawną
2. z nieletnimi przebywającymi w zakładach poprawczych o wzmożonym nadzorze wychowawczym, dla wielokrotnych uciekinierów, z zaburzeniami psychicznymi lub innymi zaburzeniami osobowości, uzależnionymi od środków odurzających lub psychotropowych, nosicielami wirusa HIV oraz przebywającymi w schroniskach interwencyjnych.

Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe

Wynagrodzenie za jedną godzinę ponadwymiarową i godzinę doraźnego zastępstwa oblicza się, dzieląc przyznaną nauczycielowi stawkę wynagrodzenia zasadniczego (łącznie z dodatkiem za warunki pracy, jeżeli praca w godzinach ponadwymiarowych oraz doraźnego zastępstwa odbywa się w warunkach trudnych, uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia) przez miesięczną liczbę godzin tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć, ustalonego dla rodzaju zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych realizowanych w ramach godzin ponadwymiarowych lub doraźnego zastępstwa nauczyciela.
Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw wypłaca się z dołu.

Nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których praca odbywa się we wszystkie dni tygodnia, którzy realizują zajęcia w dniu wolnym od pracy i nie otrzymują za ten dzień innego dnia wolnego od pracy, przysługuje odrębne wynagrodzenie, za wszystkie godziny efektywnie przepracowane w tym dniu, płatne jak za godziny ponadwymiarowe.

Nauczycielom zatrudnionym w szkołach nie wymienionych powyżej, którzy w dniu wolnym od pracy realizują planowane i odpowiednio udokumentowane zorganizowane zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze, a nie otrzymują za ten dzień innego dnia wolnego, przysługuje odrębne wynagrodzenie za efektywnie przepracowane godziny ponadwymiarowe, nie więcej jednak niż za 4 godziny.

Nauczycielom zajmującym stanowiska kierownicze, sprawującym w dniu wolnym od pracy nadzór nad przebiegiem zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, nie przysługuje z tego tytułu odrębne wynagrodzenie.

Zmiana wysokości wynagrodzenia

W czasie trwania stosunku pracy w związku z uzyskaniem kolejnego stopnia awansu zawodowego nauczyciela lub z innych przyczyn następuje z dniem pierwszym najbliższego miesiąca kalendarzowego, jeżeli awans lub inne przyczyny nie nastąpiły od dnia pierwszego danego miesiąca kalendarzowego.

W razie zmiany miejsca pracy, pociągającej za sobą zmianę wysokości wynagrodzenia, prawo do wynagrodzenia odpowiadającego nowemu miejscu pracy przysługuje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, następującego po objęciu obowiązków pracowniczych w nowym miejscu pracy, jeżeli objęcie tych obowiązków nie nastąpiło od dnia pierwszego danego miesiąca kalendarzowego.

Nagrody i odznaczenia

Nagroda jubileuszowa

Za wieloletnią pracę nauczyciel otrzymuje nagrodę jubileuszową w wysokości:

1. za 20 lat pracy - 75% wynagrodzenia miesięcznego,
2. za 25 lat pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego,
3. za 30 lat pracy - 150% wynagrodzenia miesięcznego,
4. za 35 lat pracy - 200% wynagrodzenia miesięcznego,
5. za 40 lat pracy - 250% wynagrodzenia miesięcznego.

Podstawę obliczenia nagrody jubileuszowej stanowi wynagrodzenie miesięczne przysługujące nauczycielowi w dniu nabycia prawa do nagrody, a jeżeli jest to dla nauczyciela korzystniejsze - wynagrodzenie przysługujące mu w dniu jej wypłaty.
W przypadku gdy nauczyciel nabył prawo do nagrody jubileuszowej będąc zatrudniony w innym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin niż w dniu jej wypłaty, podstawę obliczenia nagrody stanowi wynagrodzenie przysługujące nauczycielowi w dniu nabycia prawa do nagrody.
Nagrodę oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
W przypadku rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Dodatkowe wynagrodzenie roczne

Nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach i w wysokości przyznawanej pracowników jednostek sfery budżetowej
Wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8, 5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.

Wynagrodzenie roczne wypłaca się, nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze

Przyznawane są ze specjalnego funduszu nagród wyodrębnionego w budżetach wojewodów i budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania dla nauczycieli. Z budżetu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania przyznawane są nagrody ministra I i II stopnia, a z budżetów wojewodów - nagrody kuratorów oświaty.
Nagrody o których mowa wyżej są przyznawane w terminie do dnia 14 października każdego roku z okazji Dnia Edukacji Narodowej. W szczególnie uzasadnionych przypadkach nagroda może być przyznana w innym terminie.
Nagrody mogą być przyznawane nauczycielom po przepracowaniu w szkole lub w placówce co najmniej 2 lat

Medal Komisji Edukacji Narodowej

Medal Komisji Edukacji Narodowej nadawany jest nauczycielom i innym osobom za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania, w szczególności w zakresie działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej, twórczości dla dzieci i młodzieży oraz kształcenia i doskonalenia nauczycieli.

Medal Komisji Edukacji Narodowej nadaje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Medal nie może być nadawany pośmiertnie.

Pamiętaj, że:

• Nauczycielowi dyplomowanemu, który uzyskał tytuł honorowy profesora oświaty, organ prowadzący wypłaca jednorazową gratyfikację pieniężną w wysokości 6-miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego,
• Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wysługę lat wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia we wszystkich zakładach pracy, bez względu na sposób ustania stosunku pracy,
• W wypadkach podyktowanych koniecznością realizacji programu nauczania w tej samej lub w innej szkole lub zapewnienia opieki w placówce opiekuńczo-wychowawczej nauczyciel pozostający w stanie nieczynnym może, na swój wniosek lub na wniosek dyrektora szkoły, podjąć pracę zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami w niepełnym lub w pełnym wymiarze zajęć, jednak na okres nie dłuższy niż okres stanu nieczynnego. Z tytułu wykonywania pracy nauczycielowi przysługuje odpowiednie do wymiaru zajęć wynagrodzenie, niezależnie od pobieranego wynagrodzenia z tytułu pozostawania w stanie nieczynnym.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1997r., Nr 56, poz. 357),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 września 2000 r. w sprawie dodatków oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej, a także w sprawie dodatku motywacyjnego i służbowego dla nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w urzędach organów administracji rządowej, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, okręgowych komisjach egzaminacyjnych oraz w jednostkach organizacyjnych sprawujących nadzór pedagogiczny (Dz. U. z 2000 r., Nr 83, poz. 943),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 30 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania (Dz.U z 2001 r., Nr 128, poz.1418),
• Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 1997 r., Nr 160, poz.1080),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 września 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad nadawania Medalu Komisji Edukacji Narodowej, trybu przedstawiania wniosków, wzoru medalu, trybu jego wręczania i sposobu noszenia (Dz. U. z 2000 r., Nr 99, poz. 1073).