Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Umowa o zakazie konkurencji może być zawarta w treści samej umowy o pracę jak również w osobnym dokumencie. Bardzo często zarówno pracodawcy jak i pracownicy zadają sobie pytanie: a co się dzieje po ustaniu stosunku pracy, jak długo trwa zakaz konkurencji, jak długo pracodawca jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania. Otóż, dopóki zapisy umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia przewidywać będą obowiązek wypłacenia odszkodowania (czy to jednorazowo czy w okresowych wypłatach) dla pracownika zobowiązanego do powstrzymywania się od działań konkurencyjnych, po stronie pracodawcy istnieć będzie powyższe zobowiązanie, o ile umowa nie przewiduje możliwości jej wypowiedzenia lub odstąpienia albo też spełnienia się warunku rozwiązującego. Odstąpienie od umowy bądź jej wypowiedzenie, z braku odpowiednich zapisów w jej treści, może zostać zrealizowane poprzez zawarcie aneksu do umowy, na mocy którego strony dopuszczą możliwość jej wypowiedzenia bądź odstąpienia - dopuszczalność takiego rozwiązania przewidują orzeczenia Sądu Najwyższego - m.in. wyrok SN z 26 lutego 2003 r. I PK 16/2002. W jednej umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy można przewidzieć kilka sposobów jej ustania (wypowiedzenie lub odstąpienie).
Sąd Najwyższy uznał również, że umowa o zakazie konkurencji nie musi wskazywać konkretnej przyczyny jej wypowiedzenia. W razie wykonania prawa odstąpienia, umowa o zakazie konkurencji uważana jest za niezawartą, jednakże pracownik nie będzie obowiązany do zwrotu otrzymanego od pracodawcy odszkodowania za powstrzymywanie się od działań konkurencyjnych przed odstąpieniem od umowy [w: Prawo Pracy Komentarz, Dominika Dorre – Kolasa, Warszawa 2014 r.].
A co w sytuacji, jeżeli w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, nie ma postanowienia dotyczącego możliwości jej wypowiedzenia bądź odstąpienia, a strony pozostają w tej kwestii w sporze? Należy podkreślić, iż umowa o zakazie konkurencji jest umową terminową. W zaistniałej sytuacji żadna ze stron umowy nie może od niej jednostronnie odstąpić. Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania w kwocie i przez okres zawarty w umowie. Sam zakaz konkurencji, może ustać przed upływem okresu na jaki umowa została zawarta, a to w sytuacji ustania jego przyczyny. Nie oznacza to jednak dla pracodawcy równoczesnego ustania obowiązku wypłaty ustalonego umową odszkodowania. Ustaje bowiem sam zakaz konkurencji, a nie zobowiązania finansowe pracodawcy wynikłe z umowy. W konsekwencji, po ustaniu zakazu konkurencji, pracownik może podjąć działalność uprzednio konkurencyjną, pracodawca nadal jednak nie jest zwolniony z umowy w zakresie obowiązku wypłaty odszkodowania - wyrok SN z dnia 5 lutego 2002 r., sygn. akt I PKN 873/2000.
Marta Kwiatkowska-Pałka
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?