Brak spójności przepisów dotyczących recyklingu

W ostatnich miesiącach Ministerstwo Środowiska przedstawiło projekty nowelizacji trzech ustaw dotyczących gospodarki odpadami. Niestety, już po wstępnej analizie projekty te wzbudziły wątpliwości PKPP Lewiatan.

W ostatnich miesiącach Ministerstwo Środowiska przedstawiło projekty nowelizacji trzech ustaw dotyczących gospodarki odpadami:   

• projekt ustawy o bateriach i akumulatorach oraz o zużytych bateriach i akumulatorach.    

• projekt ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi   

• projekt ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

Niestety, już po wstępnej analizie projekty te wzbudziły wątpliwości PKPP Lewiatan.

Wejście w życie zapisów ww. projektów w ich obecnym kształcie będzie skutkować poważnymi negatywnymi konsekwencjami dla działalności gospodarczej wszystkich uczestników systemów gospodarowania odpadami (przemysł, organizacje odzysku, handel i zakłady przetwarzające odpady). Obecnie efektywnie działające systemy gospodarowania odpadami mogą utracić ekonomicznie uzasadnienie dla swoich uczestników a tym samym przestać istnieć, co będzie w prostej drodze prowadzić do pogorszenia stanu środowiska naturalnego.

Zapisy przedmiotowych projektów to również typowy przykład nakładania przez polskiego ustawodawcę szerszych wymogów niż w innych krajach UE. Takie działania zdecydowanie pogarszają konkurencyjność polskich firm na rynkach europejskich.

Najpoważniejsze zarzuty do przedstawionych projektów to:

1. System gospodarowania odpadami określonymi w ww. projektach (baterie, sprzęt elektroniczny oraz opakowania) jest niespójny, a nadzór nad tym systemem wykonywany jest przy użyciu osobnych rejestrów. Takie podejście w sposób istotny doprowadzi do zwiększenia niepotrzebnych obciążeń administracyjnych (dublowanie się obowiązków), zaś przekazanie nadzoru w ręce różnych instytucji osłabi stopień kontroli nad przestrzeganiem stosownych przepisów.

2. Wprowadzenie opłat mających charakter quasi podatku pośredniego, np.

   opłaty za wprowadzanie na rynek baterii i akumulatorów czy opłaty recyklingowej od toreb foliowych, stanowiących de facto dochód administracji samorządowej z przeznaczeniem na edukację ekologiczną czy stanowiących wpływ do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Fundusz, który pozostaje poza wszelką kontrolą, co do celu i efektywności wydatkowania zgromadzonych na nim środków (obecnie jest na nim zgromadzonych ok. 13 mln złotych, z czego wydatkowano dopiero 700 000 złotych). Jest to wbrew publicznym deklaracjom rządu wypowiadającego się na rzecz ograniczenia zbędnych opłat obciążających przedsiębiorców.

3. Brak spójności ww. ustaw w obszarze sprawozdawczości i nakładania wszelkich opłat. Sprawozdawczość dla urzędów prowadzona jest według wagi (w tonach), a opłaty nakładane od sztuki danego rodzaju towaru (np. opłaty za wprowadzanie na rynek baterii i akumulatorów czy opłaty recyklingowej od toreb).
   

4. Brak spójności ww. ustaw w traktowaniu uczestników systemów gospodarowania odpadami. W projekcie ustawy o opakowaniach organizacje odzysku muszą zwiększać swój kapitał zakładowy do 5 000 000 PLN, czyli są wzmacniane. Tymczasem, w drugim projekcie (o bateriach) nakładana jest opłata na wprowadzających na rynek baterie i akumulatory, która spowoduje, że wprowadzający należący do organizacji odzysku będą musieli przeprowadzić analizę ekonomiczną zasadności dalszego uczestnictwa w tej formie gospodarowania odpadami.

Dlatego też PKPP Lewiatan postuluje o:   

• zachowanie modelu, w którym państwo wyznacza cele i karze tych, którzy celów nie wypełniają, a wykonanie powierza przemysłowi. Przemysł wykona nałożone cele w sposób najbardziej efektywny ekologicznie i ekonomicznie. A więc żadnych państwowych „opłat celowych".   

• dążenie do maksymalnej prostoty systemu (ograniczenie celów do tych z których rozlicza nas Unia, uproszczenie sprawozdawczości) przy znaczącym wzmocnieniu kompetentnej inspekcji.   

• dążenie do spójności rozwiązań w różnych sektorach na tyle na ile pozwalają na to dyrektywy.

PKPP Lewiatan deklaruje otwartość oraz chęć współpracy z Ministerstwem Środowiska w obszarze wypracowania bardziej przyjaznych rozwiązań w ramach systemu gospodarki odpadami. Obecnie PKPP Lewiatan oraz firmy zrzeszone w Konfederacji pracują nad propozycjami dla Ministerstwa Środowiska.

Źródło: PKPP Lewiatan, www.pkpplewiatan.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl