Czekają nas spore wyzwania - wywiad z prezesem ZUS, Sylwestrem Rypińskim
"Możemy obiecać, że wypłata nowych świadczeń będzie przebiegała bez zakłóceń, chociaż okupione to będzie olbrzymim wysiłkiem wszystkich pracowników ZUS" - mówi prezes Zakładu, Sylwester Rypiński w wywiadzie dla miesięcznika "Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka".
Polski system ubezpieczeń emerytalnych po rozpoczęciu reformy w 1999 r. był uznawany przez specjalistów za jeden z najnowocześniejszych na świecie. Jak jest dzisiaj?
Polski system zabezpieczenia społecznego zalicza się do najbardziej rozwiniętych systemów na świecie, co oczywiście nie oznacza, że przed nami nie ma już wyzwań. Jesteśmy w przededniu przeprowadzenia drugiego etapu reformy emerytalnej i rentowej. Jest to cały zestaw kroków, jakie na drodze legislacyjnej musimy poczynić. Na przykład kwestia otwartych funduszy emerytalnych - poprzedni etap reformy umożliwił Polakom oszczędzanie w otwartych funduszach emerytalnych. Dopiero teraz jednak tworzone są przepisy, które określą, w jaki sposób ubezpieczeni będą mogli z tych środków skorzystać po przejściu na emeryturę. Jednym z ważnych zadań parlamentu będzie więc wskazanie tego sposobu. Inne wyzwania, przed którymi stoimy, to między innymi wprowadzenie rent kapitałowych, których wysokość będzie się obliczać na podobnych zasadach jak emerytury z nowego systemu, co będzie całkowitą nowością na światową skalę. Czeka nas również wypłata emerytur pomostowych oraz realizacja przepisów zmienionej ustawy o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej umożliwiającej zawieszanie tej działalności. Ta ostatnia ustawa nakłada na nas także obowiązek wydawania wiążących interpretacji przepisów dla przedsiębiorców. To zupełna nowość w praktyce funkcjonowania ZUS.
Wypłata świadczeń z części kapitałowej planowana jest już na początek przyszłego roku. Czy ZUS jest przygotowany do tego zadania?
Sytuacja jest taka, że zgodnie z projektami ustaw ZUS będzie musiał od 1 stycznia realizować zadania, co do których nie ma jeszcze wytycznych w postaci ostatecznych przepisów ustawowych. To jednak nie oznacza, że biernie czekamy. Wstępne przygotowania do realizacji wypłaty emerytur kapitałowych trwają już od pewnego czasu.
Prowadzimy prace analityczne i koncepcyjne, ponieważ tylko takie Zakład może prowadzić w przypadku braku konkretnych przepisów. Wspólnie z wykonawcą Kompleksowego Systemu Informatycznego ZUS powołaliśmy zespoły problemowe do opracowania koncepcji rozwiązań prototypowych, których zadaniem będzie wspomaganie obsługi emerytur mieszanych, rent kapitałowych i emerytur pomostowych. Koncepcje te oparte są na rozwiązaniach prawnych przyjętych w rządowych projektach ustaw. Możemy obiecać, że wypłata nowych świadczeń będzie przebiegała bez zakłóceń, chociaż okupione to będzie olbrzymim wysiłkiem wszystkich pracowników ZUS. A można byłoby tego uniknąć, gdyby niezbędne ustawy zostały uchwalone wcześniej.
Ile czasu ZUS w optymalnych warunkach potrzebowałby na przygotowania?
W przypadku wdrożenia systemów informatycznych wyjątkowo ważną sprawą jest nie tylko przygotowanie odpowiedniego oprogramowania, ale także jego wielokrotne przetestowanie. ZUS nie może przecież sprawdzać działania systemu na żywym organizmie. Musimy to robić poprzez wielokrotne symulacje różnorodnych przypadków. Z naszych szacunków wynika, że minimalny czas potrzebny na stworzenie i przetestowanie oprogramowania do wypłat emerytur z II filaru to około 18 miesięcy. Dopiero wówczas można byłoby mówić, że jesteśmy w pełni przygotowani do wypłat. Wiadomo, że tak długiego okresu na przygotowania mieć nie będziemy. Dlatego musimy podjąć działania specjalne, zapewniające wypłatę świadczeń do czasu wdrożenia docelowego oprogramowania. A jego opracowanie możemy zlecić dopiero po wejściu w życie odpowiednich ustaw.
Czy przyszłe świadczenia będą wyliczane "na piechotę"?
Nie zakładam takiego scenariusza. Zarówno w przypadku wypłaty emerytur z II filaru, jak i rent kapitałowych przygotujemy czasowo funkcjonującą aplikację wspomagającą. Planujemy, że takie narzędzie będzie gotowe jeszcze przed końcem bieżącego roku (...)
Jak wygląda współpraca na linii ZUS - OFE i jak ma wyglądać od nowego roku?
Od kilku miesięcy pracujemy nad interfejsem wymiany danych z OFE. Na bazie tych projektów musimy przygotować nowe rozwiązania. Szczęśliwie w zakresie wymiany danych z Funduszami mamy już wieloletnie doświadczenie. ZUS rejestruje w swoim systemie informacje o członkach i wpłacanych przez nich składkach i przekazuje do OFE środki przydzielone do indywidualnych kont ubezpieczonych. Współpraca polegająca na wymianie danych ma także miejsce przy okazji losowań tych ubezpieczonych, którzy nie wybrali żadnego funduszu, a mieli taki obowiązek.
Zatem przyszli świadczeniobiorcy nie powinni się obawiać.
Absolutnie nie. Osoby, które będą przechodzić na emerytury lub renty od 1 stycznia 2009 roku nie mają powodu do niepokoju. Warto pamiętać, że ZUS jeszcze nigdy nie spóźnił się z przygotowaniem do realizacji nowych zadań, ma przecież już za sobą doświadczenie zdobyte w trakcie wdrażania dużej reformy systemowej z roku 1999.
Rozmawiali
Przemysław Przybylski i Mikołaj Skorupski
Cały wywiad opublikowany został w 1 numerze miesięcznika "Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka".
Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Rzecznik Prasowy ZUS
http://e-inspektorat.zus.pl
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?