Dialog i wspólne przymierze nadziei potrzebne Europie

Europejska cywilizacja powstała z dialogu

Jonathan Sacks rozpoczął swoje przemówienie od przypomnienia historycznych momentów w dziejach świata, bardzo ważnych w dialogu religijnym, podkreślając, że dialog był obecny od początku dziejów cywilizacji. Jak podkreślił Rabin, należy wymienić trzy najważniejsze momenty dialogu między religiami. Pierwszy, 2000 lat temu, kiedy europejska cywilizacja narodziła się właśnie z dialogu, pomiędzy starożytną Grecją i Izraelem, z dialogu, który dał fundamenty dla Europy. Drugim ważnym momentem był czas pomiędzy X a XIII wiekiem, który znamy jako Al Andalus, ruch kulturowy i filozoficzną myśl przyczyniającą się do rozwinięcia dialogu religijnego. Dialog Islamu wpływał na Żydów, a dialog Żydów wpłynął na chrześcijaństwo, np.: Świętego Tomasza z Akwinu. Jonathan Sacks podkreślił, ze trzecim ważnym momentem w historii był moment dialogu po Holokauście, czyli dialog chrześcijan i żydów, gdyż dzisiejsza przyjaźń chrześcijan i żydów zrodziła się z 2000 lat tragedii.

Dialog podstawą współczesnej Europy: musisz powiedzieć TY, zanim powiesz JA

Rabin Jonathan Sacks, nawiązując do dwóch ważnych biblijnych wątków: stworzenia mężczyzny i kobiety oraz konfliktu Kaina i Abla, przedstawił w bardzo przejrzysty sposób istotę dialogu, muszę powiedzieć Ty, zanim powiem Ja, muszę zrozumieć innych, żeby zrozumieć siebie.

 Dodał, że tam gdzie kończą się słowa, zaczyna się przemoc. Dialog jest jedyną drogą, aby pokonać zło w naszej naturze. Pan Sacks podkreślił, że w dzisiejszych czasach musimy pamiętać, że mamy i wspólne cechy i różnice i jest to podstawą do prostego ujęcia dialogu: gdybyśmy byli kompletnie różni, nie moglibyśmy się komunikować, ale gdybyśmy byli tacy sami nie mielibyśmy sobie nic do powiedzenia.

Europa potrzebuje przymierza

Jonathan Sacks dodał jednak, że dialog nas zbliża, ale często nie wystarcza, kiedy inne siły odciągają nas od siebie, tak jak stało się w przypadku wielu konfliktów, wymieniając na przykład konflikty etniczne na Bałkanach, czy Holokaust. Dlatego właśnie Europa potrzebuje przymierza otwartego, długotrwałego, opartego na wzajemnym wspieraniu, rodzinie, wspólnocie, dobroczynności i pracy. Jednak podkreślił, że takie przymierze to nie umowa czy kontrakt, na określony czas, oparty na szukaniu korzyści. Przymierze to my i tożsamość. Społeczna umowa to same państwa, a społeczne przymierze to społeczeństwa i na nich powinno opierać się przymierze w Europie. Nie ma państwa bez społeczeństwa. W tym kontekście powiedział, ze same prawa tworzone przez państwa nie wystarczą, gdyż prawo może tworzyć konflikt: prawo do życia, przeciw prawu wyboru, prawo do wolności przeciw prawu szacunku. Prawo bez odpowiedzialności nie ma znaczenia.

Nawiązując do holokaustu dodał, Musimy pamiętać, co się zdarzyło, kiedy nie mogliśmy rozmawiać. Mamy dużo języków, ale jeden świat. Musimy wiedzieć jak stworzyć wspólne, nowe przymierze nadziei.

Kończąc swoje przemówienie powiedział, ze Europa potrzebuje przymierza, zwłaszcza teraz w obliczu kryzysów.

Jonathan Sacks, pełni funkcję Naczelnego Rabina Brytyjskiej Wspólnoty Narodów od 1991 roku. Jest szeroko rozpoznawalnym ambasadorem i reprezentantem społeczności żydowskiej, często określany także jako wpływowy lider religijny. Wielokrotnie nagradzany za dialog pomiędzy religiami, jest autorem książek na temat sytuacji współczesnej religii żydowskiej. W Wielkiej Brytanii znany jako osoba niezwykle medialna, niejednokrotnie zapraszany do udzielenia wywiadów oraz wystąpień w radio i telewizji. Jest profesorem wizytującym na wielu uniwersytetach.

Rok Dialogu Międzykulturowego

Parlament Europejski oraz Rada ogłosiły rok 2008 Rokiem Dialogu Międzykulturowego. Głównym celem tego działania jest promocja rozmaitych kultur oraz prowadzenia dialogu pomiędzy kulturami i religiami w Europie. Dodatkowym założeniem jest budowanie poszanowania dla różnorodności kulturowej oraz umożliwienie funkcjonowania różnych społeczeństw europejskich, przy współistnieniu wielu tożsamości i przekonań kulturowych.

Wizyta Jonathana Sacksa, jest kolejną wizytą w ramach uroczystego posiedzenia, na które PE zaprasza osoby, odgrywające znaczącą rolę w dialogu pomiędzy kulturami i religiami. Na poprzedniej sesji plenarnej PE w Strasburgu gościł Jorge Sampaio, Wysoki Przedstawiciel ONZ ds. Przymierza Cywilizacji,

Cykl debat parlamentarnych stanowiących część obchodów Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego zainaugurowało w styczniu wystąpienie Wielkiego Mufti Syrii Ahmada Badera Hassouna. Parlament Europejski wystosował zaproszenia również na ręce Mahmuda Abbasa, prezydenta Autonomii Palestyńskiej, papieża Benedykta XVI, prezydenta Ghany, Johna Kufuora i sekretarza generalnego ONZ Ban-Ki Moona. W grudniu gościem w PE będzie Dalaj Lama. 

Źródło: Serwis prasowy Parlamentu Europejskiego, redakcja polska, 19.11.2008