Rząd przygotowując Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), wśród średnio- i długookresowych celów gospodarczych, założył w niej zwiększenie efektywności wykorzystania dostępnych środków unijnych, w tym z programów horyzontalnych zarządzanych centralnie przez Komisję Europejską.

Założono, że zwiększeniu udziału polskich beneficjentów w programach horyzontalnych oraz wzmocnieniu synergii między środkami Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych (EFSI) i programami horyzontalnymi, ma służyć projekt strategiczny z SOR: Projekt strategiczny Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju: System koordynacji udziału polskich podmiotów w realizacji projektów finansowanych z programów horyzontalnych Komisji Europejskiej. Jego celem jest precyzyjne zdefiniowanie przyczyn niskiego wykorzystania środków europejskich z programów horyzontalnych przez polskie podmioty oraz wskazanie skutecznych narzędzi wspierających je w efektywniejszym korzystaniu z tych środków oraz zachęcenie do większego udziału w przedsięwzięciach finansowanych ze środków UE innych niż EFSI.

Przewidziano działania mające zwiększyć udział polskich podmiotów w programach zarządzanych centralnie przez KE – są one niezbędne do podjęcia jeszcze w perspektywie do 2020 r. na poziomach: strategicznym, wdrożeniowym oraz wnioskodawcy. Podjęcie odpowiednich działań przed rozpoczęciem kolejnej perspektywy (lata 2021-2027) umożliwi właściwe przygotowanie oraz płynne przejście do niej.

Zgodnie z założeniami SOR, udział polskich podmiotów (m.in. przedsiębiorców, instytutów badawczych) w ogólnej puli środków europejskich alokowanych w programach zarządzanych centralnie przez KE powinien wzrosnąć do 2,5 proc. w 2020 r. oraz do 5 proc. w 2030 r. z obecnego ok. 1 proc. Liderami w programach zarządzanych centralnie przez KE są Niemcy i Hiszpania, których udział w transferach środków unijnych z tych programów wynosił odpowiednio: 15,9 proc. i 8,9 proc. w 2017 r.

Kto zajmie się koordynacją programów horyzontalnych KE?

Biorąc powyższe pod uwagę, Rada Ministrów zdecydowała o przeniesieniu procesu koordynacji programów horyzontalnych KE z instytucji dotychczas nimi zarządzających do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.