Europejski strategiczny plan w dziedzinie technologii energetycznych

Obok wyzwań wynikających ze zmian klimatu, istotne znaczenie ma zachowanie bezpieczeństwa energetycznego UE w obliczu rosnącej zależności od importu energii, którego spodziewany wzrost ma osiągnąć 65% w 2030 r. Zależność od samego importowanego gazu prawdopodobnie sięgnie 84% dostaw do 2030 r.

Nowe technologie będą potrzebne do redukcji emisji jak najmniejszym kosztem. Niektóre z nich, takie jak energia odnawialna oraz wychwytywanie i składowanie związków węgla (CCS), a także wydajność produkcji energii i racjonalizacja końcowego zużycia energii (szczególne oszczędności w przemyśle o wysokim zużyciu energii) będą ważne dla bezpieczeństwa energetycznego, np. poprzez dostarczanie UE nowych sposobów eksploatacji lokalnych zasobów energii bez zwiększania emisji.

Energetyka jądrowa i wydajność energetyczna

Posłowie popierają inicjatywy Komisji Europejskiej, w tym także te zakładające badania w dziedzinie energetyki jądrowej. Zdaniem posłów europejska inicjatywa przemysłowa w dziedzinie rozszczepiania jądrowego powinna obejmować prace badawcze i rozwojowe nad technologiami trzeciej i czwartej generacji.

W uzupełnieniu wymienionych przez KE inicjatyw przemysłowych, posłowie wskazują na wydajność energetyczną, jako obszar, który zasługuje na dodatkowe nakłady na badania i rozwój. Posłowie chcieliby, aby wydajność energetyczna była bardziej wyeksponowana w strategicznym planie technologii energetycznych, ponieważ jest to obszar o największym potencjale opłacalnych redukcji emisji w perspektywie średnioterminowej, w szczególności w sektorze budownictwa, którego zużycie energii stanowi 40% całkowitego zużycia energii w UE.

Wychwytywanie i składowanie związków węgla

Zdaniem posłów, rozwój technologii wychwytywania i składowania związków węgla (ang. CCS) mógłby mieć znaczenie dla obniżenia emisji gazów cieplarnianych pod warunkiem zagwarantowania ich skuteczności i bezpieczeństwa. Parlament uważa, że wsparcie dla technologii czystego spalania węgla ułatwi rozwijanie CCS i obniży jego koszty, co otworzy możliwość uczynienia go obowiązkowym w przyszłości. Parlament wzywa Komisję do ułatwienia realizacji 12 proponowanych projektów demonstracyjnych CCS.

Badania nad biopaliwami

Biopaliwa i ich znaczenie dla realizacji celu zapewnienia udziału 10% w ogóle paliw w sektorze transportowym to temat, który często pojawia się w dyskusjach na forum Parlamentu w ostatnich miesiącach. Również w tym sprawozdaniu, posłowie wzywają do bardziej intensywnych badań w zakresie biopaliw, aby jednoznacznie określić wpływ ich produkcji na środowisko i aby można było ponad wszelką wątpliwość uznać, że ich wykorzystywanie przynosi korzyści.

Badania i transfer technologii

Posłowie są przekonani, że należy dążyć do usprawnienia procesu transferu technologii z ośrodków badawczych do przedsiębiorstw i skrócenia czasu potrzebnego do rozpowszechniania technologii na rynku, czemu pomóc mógłby nowy Europejski Instytut Technologiczny (EIT). Parlament zachęca, aby sektor prywatny inwestował więcej w badania i podejmował większe ryzyko. Komisja powinna wziąć pod uwagę możliwości wykorzystania technologii energetycznych w nowych państwach członkowskich i wprowadzać mechanizmy wsparcia opartych na politykach UE.

"Polska ma szczególnie dużo do wygrania"

„Unia musi osiągnąć cele w zakresie redukcji gazów cieplarnianych i energii odnawialnej zachowując konkurencyjną gospodarkę. Dlatego proponuję wsparcie ze środków unijnych dla tanich, niskoemisyjnych technologii energetycznych" powiedział Jerzy Buzek (EPP-ED, PL) po głosowaniu w Parlamencie Europejskim swojego sprawozdania. „Europie zależy na bezpieczeństwie energetycznym, ale również na energii ekologicznej i możliwie taniej. Obecne wyzwania jak zapobieganie ocieplaniu się klimatu i koszty związane z emisją CO2 nakładają na naszą gospodarkę duże obciążenia. Trzeba więc ograniczyć emisje, aby zmniejszyć koszty. Kluczem do rozwoju są inwestycje w bezemisyjne technologie".

„Polska ma tu szczególnie dużo do skorzystania i wygrania. Nasza energetyka oparta na węglu wymaga przebudowy technologicznej. Musimy więc opracować i zastosować technologie sprawnego wytwarzania prądu elektrycznego z węgla oraz wyłapywania i składowania CO2. Pierwsi inwestorzy mogą przy tym liczyć na zachęty ze strony Unii" - dodał Jerzy Buzek.

Zdaniem Jerzego Buzka, „Unia staje się zależna od dostaw energii, SET-Plan ma pomóc uniezależnić się Wspólnocie i zmniejszyć koszty energii dla konsumentów. Niezbędne jest jednak dofinansowanie programu z poziomu UE". Sprawozdawca proponuje dodatkowe finansowanie niskoemisyjnych technologii z budżetu Unii w wysokości 2 mld euro rocznie. 

Źródło: Serwis prasowy Parlamentu Europejskiego, redakcja polska / Jerzy BUZEK (EPP-ED, PL)