Handel w niedziele - zwycięstwa PIP w Sądzie Najwyższym

Sąd Najwyższy w sprawie łamania zakazu handlu w niedziele trzykrotnie orzekł na korzyść Państwowej Inspekcji Pracy.

Ostatnia wygrana PIP w Sądzie Najwyższym

Prokurator Generalny wniósł do Sądu Najwyższego kasacje do pięciu prawomocnych wyroków sądów drugiej instancji, które uniewinniały prowadzących placówki handlowe od zarzutów powierzania pracownikom lub zatrudnionym wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele objęte tzw. zakazem handlu. To Główny Inspektor Pracy zwrócił uwagę Zbigniewowi Ziobrze na wadliwe rozstrzygnięcia sądów i wnioskował o wniesienie kasacji. Sąd Najwyższy rozstrzygnął dotąd 3 sprawy.

Sąd Najwyższy w dniu 18 października 2023 r. rozstrzygnął trzecią z kasacji wniesionych przez Prokuratora Generalnego na wniosek Głównego Inspektora Pracy (sygn. akt III KK 57/23; od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 8 listopada 2022 r., sygn. akt II Ka 409/22) .

Kasacja została złożona na niekorzyść obwinionego i dotyczyła wykroczenia z art. 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni na tle korzystania przez placówkę handlową z wyjątku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10 tejże ustawy, poprzez zorganizowanie czytelni/biblioteki w sklepie należącym do jednej z franczyzowych sieci wielkopowierzchniowych.

Sąd Najwyższy uznał zasadność wniesionej kasacji.

Przedstawiając ustne motywy wyroku Sąd wskazał, że brzmienie przepisu art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy wydaje się być oczywiste, co oznacza, że zakład prowadzący działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty bądź wypoczynku musi być jednostką główną, a placówka handlowa powinna być zlokalizowana na jego terenie.

Zatem Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym omawianą sprawę, podzielił stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy i Prokuratora Generalnego, jak również składów sędziowskich orzekających dwukrotnie wcześniej w analogicznych przypadkach.

Pierwszy przypadek, gdy Sąd Najwyższy w sprawie łamania zakazu handlu w niedziele orzekł na korzyść Państwowej Inspekcji Pracy

Pierwszy z wyroków zapadł 13 września 2023 r. Wtedy Sąd Najwyższy rozstrzygnął kasację wniesioną przez Prokuratora Generalnego na wniosek Głównego Inspektora Pracy – na niekorzyść obwinionego (sygn. akt III KK 155/23) – w sprawie wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 30 grudnia 2022 r. (sygn. akt II Ka 457/22 ). Sprawa ta dotyczyła korzystania przez placówkę handlową z wyjątku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, poprzez wstawienie do sklepów – zajmujących się głównie sprzedażą alkoholu – regałów, na których wyeksponowano sprzęt sportowy oferowany do wypożyczenia klientom sklepów.

Sąd Najwyższy uznał zasadność wniesionej kasacji.

W uzasadnieniu wyroku sąd podzielił stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy i Prokuratora Generalnego co do sposobu rozumienia wyżej wskazanego przepisu. Zgodnie z interpretacją przyjętą przez oba te organy, możliwość korzystania z wyjątku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, nie zachodzi w sytuacji, gdy na terenie placówki handlowej zorganizowana zostanie wypożyczalnia sprzętu sportowego i rekreacyjnego, wypożyczalnia książek itp.

– "Jestem usatysfakcjonowana orzeczeniem Sądu Najwyższego. PIP od początku stała nastanowisku, że interpretacja przyjęta przez inspektorów pracy oraz nasz urząd jest właściwa" – oceniła Główny Inspektor Pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko.

Szefowa inspekcji pracy wyraziła zadowolenie, że Prokurator Generalny, a teraz Sąd Najwyższy podzielili pogląd PIP.

– "Mam też nadzieję, że w przyszłości przedsiębiorcy, którzy chcieliby obchodzić zakaz handluw niedziele, rozważą tę kwestię w kontekście zapadłego właśnie wyroku" – powiedziała wtedy Katarzyna Łażewska-Hrycko.

Druga sprawa, w której Sąd Najwyższy podzielił interpretację PIP

W kolejnej sprawie Sąd Najwyższy podzielił interpretację Państwowej Inspekcji Pracy dotyczącą możliwości korzystania z wyjątku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni.

20 września 2023 r. Sąd Najwyższy rozstrzygnął drugą kasację wniesioną przez Prokuratora Generalnego na wniosek Głównego Inspektora Pracy – na niekorzyść obwinionego (sygn. akt III KK 647/23) – w sprawie wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 16 września 2022 r. (sygn. akt II Ka 267/22 ).

W ustnych motywach wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że możliwość korzystania z wyżej wskazanego wyjątku istnieje wyłącznie wówczas, gdy placówka handlowa zlokalizowana jest w zakładzie prowadzącym działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku, a tego warunku nie spełnia zorganizowanie wypożyczalni sprzętu sportowego i rekreacyjnego, wypożyczalni książek itp. na terenie sklepu.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl