Którzy przestępcy nie zostaną posłami?
Kandydaci, którzy siedzieli w więzieniu za branie łapówek, spowodowanie wypadku drogowego pod wpływem alkoholu, kradzież czy zabójstwo, mogą zapomnieć o mandacie parlamentarzysty.
Wchodząca dziś w życie nowelizacja ordynacji wyborczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 212, poz. 1385) nie pozwoli kandydować do Sejmu i Senatu politykom, którzy mieli konflikt z prawem.
Dotyczy to jednak tylko osób skazanych prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne, które jest ścigane z oskarżenia publicznego. Kolejnym warunkiem jest wymierzona kara. O mandat parlamentarzysty nie mogą się starać tylko te osoby, które skazano na karę pozbawienia wolności – również wtedy, gdy sąd zawiesił jej wykonanie.
Ponadto mandatu nie dostaną politycy, którzy oszukali fiskusa i mają wyrok za umyślne przestępstwo skarbowe. Eliminuje to z grona kandydatów np. osoby celowo zatajające źródła dochodów i narażające skarb państwa na duże straty finansowe.
Zgodnie z nowym prawem każdy kandydat na posła czy senatora już na etapie rejestracji musi złożyć oświadczenie, że nie był skazany za wspomniane przestępstwa – jest to tzw. oświadczenie o posiadaniu prawa do wybieralności.
Następnie Okręgowa Komisja Wyborcza będzie występowała o informacje do Krajowego Rejestru Karnego. W ten sposób upewni się, czy takie oświadczenie jest prawdziwe. Gdy okaże się, że kandydat skłamał i był karany, to komisja odmówi jego rejestracji.
Kandydaci zostaną ponownie sprawdzani po ogłoszeniu wyników wyborów. Wszystkie komisje będą przekazywały do resortu sprawiedliwości dane wybranych posłów i senatorów.
Ministerstwo dostanie 14 dni na przesłanie marszałkowi Sejmu lub Senatu informacji o osobach, które za popełnione przestępstwa nie mogą zasiadać w parlamencie. Wówczas mandat zostanie im odebrany w trakcie kadencji.
Nowela ordynacji wyborczej nie rozwiązuje jednak problemu kandydatów, których skazano za przestępstwo ścigane
z oskarżenia prywatnego, czyli np. za pomówienie, zniesławienie lub pobicie. Takie osoby nadal mogą się starać
o mandat parlamentarzysty. Posłami i senatorami mogą zostać też osoby, które co prawda były skazane
za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, ale sąd nie ukarał ich karą więzienia, a jedynie
grzywną.
Należy również wspomnieć, że na listę wyborczą zostanie wpisana osoba, której przestępstwo uległo zatarciu, czyli zostało wykreślone z Krajowego Rejestru Karnego.
Obowiązujące od dzisiaj przepisy będą stosowane już w czasie najbliższych wyborów do Sejmu i Senatu, które odbędą się na jesień 2011 roku.
Przedstawione zmiany są konsekwencją ubiegłorocznej zmiany konstytucji, do której wprowadzono zapis mówiący o tym, że osoby skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego nie mogą kandydować do Sejmu i Senatu. Nowela umożliwia praktyczne zastosowania tego konstytucyjnego zapisu.
Dariusz Madejski, e-prawnik.pl
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?