Bogaty emeryt straci na zmianach blisko 2 tys. zł w skali roku. Trybunał Konstytucyjny sprawdzi, czy nie łamie to prawa.
Bronisław Komorowski podpisał już nowelizację ustawy, która odświeża zasady podnoszenia emerytur i rent.
Przypominamy, że w marcu każdego roku seniorzy mogą liczyć na podwyżkę swojego świadczenia. Dotychczas była to tzw. waloryzacja procentowa. Podpisany dokument zmienia ją na waloryzację kwotową.
Jak w praktyce nowe prawo wpłynie na portfele emerytów i rencistów? Teraz emerytura rośnie wszystkim o ustalony procent. Oznacza to, że najbiedniejsi dostają podwyżkę w wysokości np. 30 zł, a najbogatsi – nawet 200 zł. Nowelizacja doprowadzi do tego, że wszyscy otrzymają podwyżkę w takiej samej wysokości – niezależnie od wysokości obecnego świadczenia.
Będzie to 71 złotych. O taką kwotę wzrosną w marcu świadczenia z FUS, emerytury i renty rolników indywidualnych i służb mundurowych. Dotyczy to również świadczeń pozaubezpieczeniowych: zasiłków i świadczeń przedemerytalnych, rent socjalnych, emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rent dla kombatantów oraz inwalidów wojennych i wojskowych.
Bogaci nie zgadzają się na niskie podwyżki
Przeciwko waloryzacji kwotowej występowały związki zawodowe, które przypominały o orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego. Przeciwko opowiadali się również przedsiębiorcy.
– Pokrzywdzeni mogą się poczuć ci, którzy dzięki wysokim kwalifikacjom i cięższej od innych pracy dostają wysokie świadczenia – podkreślała organizacja PKPP Lewiatan.
Interweniowali również sami emeryci. – Do kancelarii prezydenta napływały liczne głosy, przede wszystkim tych świadczeniobiorców, którzy mogą stracić na waloryzacji kwotowej. Wskazywano na aspekty konstytucyjne tej ustawy – poinformowała minister Irena Wóycicka.
W związku z tym Bronisław Komorowski zdecydował się wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego w ramach kontroli następczej. – Zapytanie będzie dotyczyło art. 67 konstytucji, który mówi o prawie do zabezpieczenia społecznego – mówi Irena Wóycicka.
Art. 67 Konstytucji RP
- Obywatel ma prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy ze względu
na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego. Zakres i formy zabezpieczenia społecznego określa ustawa. - Obywatel pozostający bez pracy nie z własnej woli i nie mający innych środków utrzymania ma prawo do zabezpieczenia społecznego, którego zakres i formy określa ustawa.
ILE MUSI WYNOSIĆ EMERYTURA LUB RENTA, BY ZYSKAĆ NA NOWEJ WALORYZACJI?
CZYTAJ NA DRUGIEJ ST
Z takiego obrotu sprawy zadowoleni są pracodawcy. – Prezydent słusznie skierował ustawę do trybunału, bo tylko waloryzacja proporcjonalna zapewnia realną wartość emerytur i rent zwiększając je o wskaźnik inflacji – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu PKPP Lewiatan.
Według niego kwotowa waloryzacja emerytur zrywa związek między wysokością emerytury i wielkością składek wpłaconych w okresie aktywności zawodowej, premiuje osoby, które pracowały krócej i mniej wydajnie i w efekcie otrzymywały mniejsze wynagrodzenia.
Nie wiadomo jeszcze, kiedy Trybunał Konstytucyjny rozpatrzy pytanie prezydenta. Od wyroku zależy, czy pokrzywdzeni emeryci - którzy stracą na marcowej waloryzacji - będą mogli np. dochodzić roszczeń od ZUS.
Kto straci, a kto zyska na waloryzacji kwotowej?
Zgodnie z podpisaną ustawą waloryzacja kwotowa ma obowiązywać tylko w roku 2012. Od marca 2013 roku emerytury mają znów wzrastać na podstawie waloryzacji procentowej.
Gdyby nie zmiana zasad na ten rok, świadczenia przeliczono by w oparciu o wskaźnik, który wynosi 104,8 proc.
Porównanie miesięcznej podwyżki w zależności od wysokości świadczenia w przypadku waloryzacji wskaźnikiem 104,8 proc. i waloryzacji kwotowej o 71 zł.
|
Wysokość świadczenia przed waloryzacją (w zł) |
Obecne przepisy (waloryzacja wskaźnikiem 104,8 proc.) |
Waloryzacja kwotowa o 71 zł |
||
|
Podwyżka świadczenia (w zł) |
Wysokość świadczenia po waloryzacji (w zł) |
Podwyżka na osobę (w zł) |
Wysokość świadczenia po waloryzacji (w zł) |
|
|
560,13 * |
26,89 |
587,02 |
71 |
631,13 |
|
672,16 ** |
32,26 |
704,42 |
71 |
743,16 |
|
728,18 *** |
34,95 |
763,13 |
71 |
799,18 |
|
873,82 **** |
41,94 |
915,76 |
71 |
944,82 |
|
1000 |
48 |
1048 |
71 |
1071 |
|
1200 |
57,6 |
1257,6 |
71 |
1271 |
|
1400 |
67,2 |
1467,2 |
71 |
1471 |
|
1600 |
76,8 |
1676,8 |
71 |
1671 |
|
1800 |
86,4 |
1886,4 |
71 |
1871 |
|
2000 |
96 |
2096 |
71 |
2071 |
|
2500 |
120 |
2620 |
71 |
2571 |
|
3000 |
144 |
3144 |
71 |
3071 |
|
4000 |
192 |
4192 |
71 |
4071 |
|
5000 |
240 |
5240 |
71 |
5071 |
|
*minimalna renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 marca 2011 r. |
||||
źródło: mpips.gov.pl
Z powyższego zestawienia wynika, że na nowych zasadach najbardziej skorzystają osoby z najniższymi świadczeniami. Dla nich waloryzacja kwotowa oznacza 44 dodatkowe złotówki więcej w porównaniu z waloryzacją procentową. Najwięcej stracą najbogatsi. W ich przypadku pozostanie przy obecnych zasadach byłoby zyskowne. Emeryt dostający 5 tys. zł otrzymałby o 160 zł więcej każdego miesiąca. W skali rocznej strata wynosi zatem blisko 2 tys. złotych.
Dariusz Madejski, e-prawnik.pl