KNF zajmie się nadzorem nad rynkiem sekurytyzacyjnym

Nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym rozszerza uprawnienia Komisji Nadzoru Finansowego o nadzór nad rynkiem sekurytyzacyjnym. Celem zmian jest zapewnienie skutecznego wykonywania rozporządzenia unijnego z 12 grudnia 2017 r. ws. ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji.

Co dokładnie przewiduje ustawa z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw?

Przedmiotowa ustawa dokonuje zmian w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2019 poz. 298 i 325) mających na celu umożliwienie skutecznego wykonywania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)  2017/2402 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekuratyzacji oraz utworzenia szczególnych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekuratyzacji, a także zmieniającego dyrektywy 2009/65/WE, 2009/138/WE i 2011/61/UE oraz rozporządzenie (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 648/2012 (Dz.Urz. UE L 347 z dnia 28.12.2017. str. 35) – dalej zwanego „rozporządzeniem”. Powyższe rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach Unii Europejskiej począwszy od dnia 1 stycznia 2019 r. Natomiast zmiany przyjęte uchwaloną obecnie ustawą stanowią wykonanie delegacji dla państw członkowskich do wprowadzenia zmian związanych z wykonywaniem rozporządzenia.

W uchwalonej ustawie wprowadzono zmianę w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym polegającą na wskazaniu Komisji Nadzoru Finansowego jako organu właściwego w zakresie nadzoru, przestrzegania i egzekwowania przepisów rozporządzenia, posiadającego uprawnienia do nakładania sankcji administracyjnych, w tym publikowania informacji o nałożonych sankcjach w przypadkach określonych w ustawie. Rolą Komisji Nadzoru Finansowego będzie nadzorowanie wypełniania obowiązków określonych w rozporządzeniu przez podmioty będące uczestnikami rynku sekuratyzacyjnego.

Nowelizacja przyznaje Komisji Nadzoru Finansowego uprawnienia do przeprowadzania kontroli działalności podmiotów uczestniczących w procesach sekuratyzacji. Celem kontroli będzie ustalenie zgodności działalności tych podmiotów z przepisami rozporządzenia nakładającymi określone wymogi dotyczące procesów sekuratyzacyjnych. Ustawa określa zasady wykonywania czynności kontrolnych przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Ustawa przewiduje, iż do kontroli działalności podmiotów uczestniczących w procesach sekuratyzacji stosuje się odpowiednio regulacje rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Ustawa wprowadza ponadto regulacje dotyczące możliwości nakładania przez Komisję Nadzoru Finansowego, w drodze decyzji, sankcji administracyjnych i środków naprawczych w razie naruszenia wskazanych w ustawie obowiązków określonych w rozporządzeniu.
W zakresie możliwych sankcji ustawa przewiduje możliwość m. in.:

• nakazania zaprzestania określonego zachowania oraz powstrzymania się od takiego zachowania w przyszłości,
• wystąpienia do właściwych organów z wnioskiem o odwołanie członka zarządu odpowiedzialnego za wskazane w ustawie naruszenie,
• zawieszenie w wykonywaniu czynności członka zarządu do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o jego odwołanie,
• zakazanie osobie odpowiedzialnej za naruszenie pełnienia funkcji członka zarządu lub funkcji kierowniczych przez okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż rok,
• zakazanie dokonywania zgłoszenia o spełnianiu określonych wymogów dotyczących sekuratyzacji przez okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż rok,
• nałożenia kary pieniężnej w wysokości maksymalnej 20 869 500 zł (lub 10% przychodów netto ze sprzedaży towarów i usług lub operacji finansowych, a w przypadku zakładu ubezpieczeń 10% składki przypisanej brutto) albo dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych lub strat unikniętych w wyniku naruszenia – w przypadku gdy jest możliwe ich ustalenie. Do należności z tytułu kar pieniężnych stosuje się odpowiednio regulacje ustawy – Ordynacja podatkowa oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Nowelizacja przewiduje, iż decyzje dotyczące nakładanych przez Komisję Nadzoru Finansowego sankcji administracyjnych są natychmiast wykonalne. Ponadto, w przypadku sankcji nakładanych w związku z częścią wskazanych w ustawie naruszeń, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje do publicznej wiadomości informacje o treści rozstrzygnięcia ostatecznej decyzji oraz rodzaju i charakterze naruszenia, jak również danych osoby lub podmiotu, na które została nałożona sankcja. Informacje dotyczące imienia i nazwiska osób na które została nałożona sankcja Komisja Nadzoru Finansowego udostępnia na swojej stronie internetowej przez okres roku.

W ustawie, w celu zapewnienia skuteczności przeprowadzonych kontroli przez Komisję Nadzoru Finansowego, wprowadzono również sankcje karne za utrudnianie lub udaremnianie czynności w postępowaniu kontrolnym.

Nowelizacja wprowadza ponadto zmiany w 6 ustawach. W przeważającym zakresie zmiany te polegają na dostosowaniu dotychczas obowiązujących regulacji do nowych zasad wynikających z dokonania implementacji ww. rozporządzenia.

Z wprowadzonych uchwaloną ustawą zmian można wskazać, iż w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe wprowadzono możliwość udzielania przez Komisję Nadzoru Finansowego informacji klientom banku na potrzeby postępowania cywilnego przeciwko bankowi w wypadku upadłości lub likwidacji banku. Analogiczną regulację ustawa wprowadza ponadto  w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi odnośnie domów maklerskich. Ponadto, w ustawie – Prawo bankowe wprowadzono regulacje umożliwiające Komisji Nadzoru Finansowego podanie do publicznej wiadomości informacji o nałożeniu sankcji administracyjnych jeszcze przed uprawomocnieniem się decyzji nakładających takie sankcje, wraz z informacją o rodzaju i charakterze naruszenia prawa.

Kiedy zmiany zaczną obowiązywać?

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 

Nowelizacja przewiduje, że w terminie 90 dni od dnia jej wejścia w życie, Komisja Nadzoru Finansowego może podać do publicznej wiadomości informacje o nałożeniu sankcji administracyjnych, o których mowa w zmienianych regulacjach ustawy – Prawo bankowe, nałożonych przed dniem wejścia w życie uchwalonej ustawy. 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl