Instytucje finansowe zarządzające środkami PPK

W 2019 r. weszła w życie ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK), realizowana w ramach Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Jakie instytucje finansowe mogą oferować zarządzanie środkami gromadzonymi w ramach PPK?

Nowa ustawa

Uzgodnienie kluczowych założeń programu PPK to efekt wspólnej pracy:

• rządu,
• Polskiego Funduszu Rozwoju,
• organizacji pracodawców,
• związków zawodowych.

Podpisanie ustawy poprzedzone było wielomiesięcznymi szerokimi konsultacjami społecznymi, mającymi na celu uzgodnienie rozwiązań korzystnych dla wszystkich zaangażowanych stron. Aby zapewnić płynność wprowadzania zmian, będzie ona wdrażana etapami – w zależności od wielkości przedsiębiorstwa zatrudniającego danego pracownika. Obejmie stopniowo:

• od 1 lipca 2019 r. – firmy zatrudniające co najmniej 250 osób według stanu na dzień 31 grudnia 2018 r.;
• od 1 stycznia 2020 r. – firmy zatrudniające co najmniej 50 osób według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r.;
• od 1 lipca 2020 r. – firmy zatrudniające co najmniej 20 osób według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.;
• od 1 stycznia 2021 r. – pozostałe podmioty, w tym jednostki sektora finansów publicznych.

Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny i dobrowolny system długoterminowego oszczędzania, dostępny dla wszystkich osób zatrudnionych, które podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jest on tworzony nie przez samego pracownika, lecz wspólnie – przy jednoczesnym udziale pracodawców oraz państwa.

PPK zostały opracowane po to, aby:

• zwiększyć bezpieczeństwo finansowe Polaków;
• wpłynąć na rozwój gospodarki, przedsiębiorstw oraz miejsc pracy;
• pomnażać prywatne oszczędności emerytalne pracowników.

Ustawa o PPK tworzy nowe możliwości gromadzenia środków dla osób zatrudnionych. Poszerzenie systemu długoterminowego oszczędzania o to nowe rozwiązanie jest wzorowane na doświadczeniach wielu krajów, w których funkcjonują podobne programy pracownicze. Podczas prac nad ustawą o PPK wybrano z nich najlepsze praktyki i najefektywniejsze mechanizmy – po czym dostosowano je do polskich realiów. Tak jak w innych krajach rozwiniętych (od Niemiec, przez Wielką Brytanię i kraje skandynawskie, po Stany Zjednoczone, Kanadę i Nową Zelandię), tak i w Polsce ustawowy obowiązek tworzenia systemu PPK dla pracowników będzie spoczywał na pracodawcy – przy wsparciu ze strony państwa.

Wpłaty na konto PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od pracodawcy, pracownika i państwa.

• Pracodawca i pracownik przekazują do PPK wpłaty podstawowe. Ponadto zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą zadeklarować przekazywanie wpłat dodatkowych (dobrowolnych). Wysokość wpłat jest naliczana procentowo od wynagrodzenia brutto pracownika.
• Państwo będzie dodawać do tej puli określone kwoty – niezależne od wysokości dochodów pracownika. Oszczędzający otrzyma od państwa jednorazowo 250 zł wpłaty powitalnej. Następnie zaś co roku, po spełnieniu określonych warunków, będzie zasilać rachunek pracownika kwotą 240 zł.

Instytucje finansowe, które mogą oferować zarządzanie środkami gromadzonymi w ramach PPK

Instytucjami finansowymi, które mogą oferować zarządzanie środkami gromadzonymi w ramach PPK, są wyłącznie:

• Fundusz Inwestycyjny, zarządzany przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI);
• Fundusz Emerytalny, zarządzany przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE) albo Pracownicze Towarzystwo Emerytalne (PrTE);
• Zakład Ubezpieczeń.

W systemie PPK uczestniczą wyłącznie instytucje finansowe zarządzane przez podmioty wpisane do ewidencji PPK.

Lista podmiotów zarządzających, które zostały wpisane do ewidencji PPK, będzie znajdować się na Portalu PPK.

Prezentacja instytucji finansowych na Portalu PPK

Na Portalu PPK prezentowane będą instytucje finansowe wpisane do ewidencji PPK i ich oferta. Znajdą się tam również:

• warunki umów o zarządzanie PPK i umów o prowadzenie PPK;
• statuty i regulaminy;
• kluczowe informacje dla inwestorów;
• dokumenty zawierające kluczowe informacje lub inne materiały informacyjne dotyczące instytucji finansowych w zakresie PPK.

Kolejność wyświetlania ofert instytucji finansowych w Portalu PPK jest losowa, przy czym zmiana tej kolejności następuje każdego dnia. Szczegółowy tryb prezentacji ofert instytucji finansowych i innych dokumentów jest określony w regulaminie Portalu PPK.

Polityka inwestycyjna funduszy inwestycyjnych

Gromadzone na rachunkach uczestników PPK środki będą lokowane w fundusze inwestycyjne, które różnicują poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika – czyli fundusze zdefiniowanej daty. Każdy pracownik biorący udział w programie zostanie automatycznie przypisany do funduszu w zależności od swej daty urodzenia. Uczestnik PPK inwestuje z jednym funduszem przez cały okres gromadzenia środków, a fundusz ten, w miarę zbliżania się uczestnika do 60. roku życia, ma obowiązek dostosowania polityki inwestycyjnej w taki sposób, aby zapewniała właściwe bezpieczeństwo powierzonych środków.

• Część udziałowa – odnosi się do aktywów inwestowanych w instrumenty o charakterze udziałowym, takie jak np.: akcje, prawa poboru czy tytuły uczestnictwa instytucji wspólnego inwestowania.
• Część dłużna – to aktywa inwestowane w instrumenty o charakterze dłużnym, czyli np.: obligacje, bony skarbowe, listy zastawne, certyfikaty depozytowe lub inne zbywalne papiery wartościowe.

Udział poszczególnych klas aktywów decyduje nie tylko o bezpieczeństwie gromadzonych środków, lecz także o potencjale stóp zwrotu.

Część inwestycji będzie mogła być lokowana w papiery wartościowe w walucie innej niż złoty polski, umożliwiając tym samym ograniczenie ryzyka koncentracji. Udział inwestycji w walucie innej niż złoty polski nie może jednak być wyższy niż 30% całości inwestycji.

Reguły inwestowania środków w odniesieniu do wieku uczestnika PPK

Limit całkowitych kosztów zarządzania rachunkiem PPK nie może przekroczyć 0,6% aktywów na nim zgromadzonych. Obowiązują przy tym następujące zasady:

• opłata za zarządzanie nie może być wyższa niż 0,5% wartości aktywów netto funduszu w skali roku;
• wynagrodzenie za osiągnięty wynik nie może być wyższe niż 0,1% wartości aktywów netto funduszu w skali roku – pod warunkiem realizacji dodatniej stopy zwrotu oraz osiągnięcia w danym roku stopy zwrotu przewyższającej stopę referencyjną.

Nadzór KNF

Nadzór nad działalnością instytucji finansowych odpowiedzialnych za zarządzanie rachunkami PPK sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego.

Tak więc nadzór nad PPK w zakresie działalności towarzystw funduszy inwestycyjnych, powszechnych towarzystw emerytalnych, pracowniczych towarzystw emerytalnych, zakładów ubezpieczeń oraz funduszy inwestycyjnych i funduszy emerytalnych sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) – z uwzględnieniem zgodności z prawem oraz interesu uczestników PPK.

Do ustawowych zadań KNF będzie należało m.in.:

• udostępnianie co kwartał informacji o aktywach zgromadzonych w PPK;
• opracowywanie rocznych raportów o funkcjonowaniu PPK;
• wydawanie decyzji administracyjnych w przypadkach określonych w ustawie o PPK.

W ramach prowadzonego nadzoru KNF przysługują wszystkie uprawnienia nadzorcze określone odpowiednio w przepisach ustaw o:

• funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
• organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;
• działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej;
• nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym;
• nadzorze nad rynkiem finansowym.

Ewidencja PPK

W organizacji systemu Pracowniczych Planów Kapitałowych istotną funkcję pełni Polski Fundusz Rozwoju S.A. Ma on prowadzić ewidencję PPK oraz zapewniał sprawną organizację systemu.

Ewidencja PPK jest prowadzona przez Polski Fundusz Rozwoju S.A. (PFR S.A.). Aby dana instytucja została do niej wpisana, musi spełnić szereg wymogów:

• posiadać co najmniej 3 lata doświadczenia w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi typu otwartego, funduszami emerytalnymi lub otwartymi funduszami emerytalnymi, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – co najmniej 3 lata doświadczenia w prowadzeniu działalności w zakresie oferowania ubezpieczeń z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym;
• posiadać kapitał własny, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – dopuszczone środki własne w wysokości co najmniej 25 mln zł, w tym co najmniej 10 mln zł w środkach płynnych (rozumianych jako lokaty określone dla funduszu rynku pieniężnego, o którym mowa w art. 178 ustawy o funduszach inwestycyjnych);
• zarządzać odpowiednią liczbą funduszy lub subfunduszy zdefiniowanej daty.

Aby znaleźć się w ewidencji PPK, instytucja powinna złożyć do PFR S.A. oraz do Komisji Nadzoru Finansowego oświadczenie o spełnieniu warunków do uzyskania wpisu w ewidencji PPK. Należy do niego dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie ww. warunków.

Jeżeli dołączone do oświadczenia dokumenty będą prawidłowe, to zostanie ona umieszczona w ewidencji PPK w terminie 30 dni od daty ich otrzymania przez PFR S.A.

Podstawa prawna:

•  ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 2215).

Źródło: www.mojeppk.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl