Co przewiduje ustawa z dnia 25 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych?
Nowelizacja dokonuje zmian w ustawie dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, które polegają na podniesieniu granicy wieku, po osiągnięciu którego komornicy i asesorzy komorniczy będą odwoływani z zajmowanego stanowiska (z 65 do 70 lat) oraz na zniesieniu maksymalnego czasu trwania asesury komorniczej, wynoszącego obecnie 6 lat od dnia pierwszego powołania na stanowisko asesora komorniczego.
Ustawa zawiera przepisy przejściowe w odniesieniu do postępowań w przedmiocie odwołania ze stanowiska komornika albo asesora komorniczego wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy.
Nowelizacja wprowadza zasadę, zgodnie z którą komornik albo asesor komorniczy odwołany z zajmowanego stanowiska na podstawie zmienianych przepisów będzie mógł zostać ponownie powołany na stanowisko, nie później jednak niż do dnia ukończenia 70. roku życia.
Koniec z dyskryminacją
Po wejściu w życie nowych przepisów komornicy i asesorzy będą mogli pracować również po skończeniu 65 lat. Nowelizacja znosi też 6-letni limit trwania asesury komorniczej.
- "Apelowałem o zmianę przepisów i przywrócenie możliwości pracy komornikom sądowym do 70. roku życia jeszcze jako Rzecznik Praw Obywatelskich. Teraz, już jako Minister Sprawiedliwości, konsekwentnie proponuję niezbędne nowelizacje, by sytuacja komorników i asesorów była jak najlepsza" – podkreślił minister sprawiedliwości Adam Bodnar.
Powodem wprowadzanych rozwiązań legislacyjnych jest konieczność wyeliminowania z ustawodawstwa przejawów dyskryminacji ze względu na wiek.
- "Wydłużenie aktywności zawodowej komorników pozwoli również na lepsze wykorzystanie ich wiedzy i doświadczenia oraz przyczyni się do zakończenia sporów sądowych związanych z wcześniejszym odwoływaniem" – dodał minister.
Sądy administracyjne konsekwentnie podkreślały w uzasadnieniach wyroków, że regulacja zobowiązująca Ministra Sprawiedliwości do odwoływania komorników po ukończeniu 65. roku życia jest sprzeczna z dyrektywą Rady UE 2000/78/WE. Stanowi bowiem przejaw dyskryminacji bezpośredniej określonej grupy zawodowej.
Podobnie sądy oceniały decyzje wydawane przez prezesa właściwego sądu apelacyjnego o odwołaniu ze stanowiska asesora komorniczego, który skończył 65 lat.
Dlatego obecne kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości zdecydowało się na nowelizację, by przywrócić wcześniej obowiązujące rozwiązania prawne, czyli konieczność odwołania komornika sądowego lub asesora komorniczego z zajmowanego stanowiska dopiero po skończeniu 70 lat.
Zniesienie limitu asesury komorniczej
Asesura komornicza będzie mogła trwać dłużej niż 6 lat – jak dotychczas. Da to asesorom swobodę podjęcia decyzji o momencie wystąpienia z wnioskiem o powołanie na stanowisko komornika, która może być zależna od wielu czynników. Dzięki zmianie przepisów asesorzy zyskają elastyczność w planowaniu kariery, a system egzekucyjny – stabilność kadrową. Obecny limit często zmuszał wykwalifikowane osoby do rezygnacji z zawodu.
Dodatkowe rozwiązania
Komornicy i asesorzy zachowają prawo do przejścia na emeryturę po nabyciu uprawnień emerytalnych, niezależnie od nowych przepisów. Zmiany odpowiadają na wyroki sądów administracyjnych i stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, który wskazywał na dyskryminację ze względu na wiek w dotychczasowych regulacjach. Nowelizacja dostosowuje również polskie prawo do unijnych standardów przeciwdziałania dyskryminacji wiekowej, podnosząc jednocześnie efektywność systemu egzekucyjnego.
Kiedy nowelizacja wchodzi w życie?
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia (tj. publikacji w Dzienniku Ustaw), czyli z dniem 12 sierpnia 2025 r.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 25 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych (Dz.U. z 2025 r., poz. 1018);
- ustawa dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1458, ze zm.).