Opinia dot. różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

Proponowana zmiana projektu rozporządzenia MPiPS zmieniającego rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków wynika z postanowienia art. 30 ust. 5 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. 

Projekt rozporządzenia wprowadza także, na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy, nową wysokość wskaźnika korygującego, który powinien wpłynąć na większe zróżnicowanie płaconych przez pracodawców składek na ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od kształtowania się wskaźnika częstotliwości wypadków i wskaźnika częstotliwości osób zatrudnionych w warunkach zagrożenia.

Będzie to miało większy niż dotychczas wpływ na uzależnienie wielkości płaconej przez pracodawcę składki od stanu warunków pracy w zakładzie.

Tak więc składka na ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy stanowić może bardziej znaczący instrument motywujący do poprawy warunków pracy w zakładzie.

Jednak w projekcie pominięto konieczność zmiany załącznika nr 2 do rozporządzenia w zakresie rozdzielenia grup działalności na klasy i podklasy celem dostosowania wykazu do rzeczywistych zagrożeń i kategorii ryzyka w poszczególnych zakładach.

Aktualnie w załączniku wymienionych jest 29 grup działalności według PKD dla których określono kategorie ryzyka i stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Na przykład w poz. 21 załącznika (grupa G) znajduje się handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego. I dla tych zakładów łącznie obliczono kategorie ryzyka.

Nieprawidłowość polega na tym, że przykładowo znacznie większe zagrożenia i ryzyko występuje w zakładach naprawy samochodów niż w placówkach handlowych. Tak więc aktualnie przy ustalaniu stopy procentowej na składkę wypadkową tracą placówki handlowe, gdyż płacą wyższą składkę, a zyskują warsztaty naprawy samochodów. Należałoby więc dokonać rozdzielenia tych branż.

Podobna sytuacja dotyczy poz. 23 (grupa I) transport, gospodarka magazynowa i łączność. Znacznie większe zagrożenia występują w transporcie niż w łączności. W związku z tym zakłady transportowe zyskują, gdyż płacą mniejszą składkę niż wynikałoby to z wielkości ryzyka dotyczącego tylko tych zakładów, natomiast tracą jednostki łączności, które płacą wyższą składkę na ubezpieczenie wypadkowe, niż wynikałoby to z wielkości ryzyka obliczonego tylko dla łączności.

W związku z powyższym należałoby w oparciu o analizę poziomu wielkości ryzyka nie tylko w grupach, ale w klasach i podklasach dostosować załącznik do rozporządzenia do rzeczywistych zagrożeń i kategorii ryzyka w poszczególnych klasach i podklasach.

Szacunkowo liczba grup kategorii ryzyka wymienionych w załączniku powinna wzrosnąć z 29 do około 50.

Warszawa, 13 marca 2009 r.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl