W 2013 roku zmieniły się zasady odliczania tzw. ulgi na dziecko. Nowością było wprowadzenie limitu rocznych dochodów, uprawniającego do skorzystania ze tej ulgi w przypadku rodziców jednego dziecka. Rok 2014 przyniósł kolejne zmiany - wyższe odliczenia dla rodzin wielodzietnych.
Odliczenie ulgi na jedno dziecko
Nie wszyscy rodzice jedynaków będą mogli skorzystać z ulgi prorodzinnej. Oliczenie przysługuje, jeśli dochody rodzica:
1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł.
Ważne: W przypadku rodzica samotnie wychowującego dziecko, przyjmuje się limit rocznych dochodów w wysokości 112.000 zł.
Odliczenie ulgi na więcej niż jedno dziecko
W przypadku wychowywania więcej niż jednego dziecka, rodzice będą mogli skorzystać z ulgi prorodzinnej niezależnie od uzyskiwanych dochodów.
Wysokość ulgi prorodzinnej
Wysokość odliczenia ulgi prorodzinnej kształtuje się następująco:
- za pierwsze dziecko: 1.112,04 zł za rok podatkowy (92,67 zł za miesiąc, 3,09 zł za dzień),
- za drugie dziecko tak samo, jak za pierwsze, czyli: 1.112,04 zł za rok podatkowy (92,67 zł za miesiąc, 3,09 zł za dzień),
- za trzecie dziecko: 2.000,04 zł (166,67 zł za miesiąc, 5,56 zł za dzień).
- za czwarte i każde kolejne dziecko: 2.700,00 zł (225,00 zł za miesiąc, 7,50 zł za dzień).
Nie zawsze skorzystamy z całej ulgi. Można ją odliczyć od podatku za okres, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielską, dlatego wysokość odliczenia podano także w kwotach za miesiąc i dzień.
Biologiczny rodzic nabywa uprawnienia do władzy rodzicielskiej z chwilą urodzenia się dziecka. W praktyce ważny jest nie dzień, a miesiąc narodzin. Jeśli był to nawet ostatni dzień października 2014 roku, ulga należy się za cały ten miesiąc, za listopad i za grudzień. Miesięczne odliczenie wynosi 92,67 zł.
Przykład
- Dziecko pierwszej pary urodziło się 3 stycznia 2014 roku. Rodzice odliczą ulgę za cały rok 2014 w kwocie 1.112,04 zł.
- Dziecko drugiej pary urodziło się 28 października 2014 roku. Rodzice odliczą zatem od podatku ulgę za trzy miesiące. Wysokość odliczenia wyniesie 278,01 zł.
- Dziecko trzeciej pary urodziło się 6 grudnia 2014 roku. Rodzice odliczą w PIT za rok 2014 ulgę za jeden miesiąc. Odpiszą od podatku więc 92,67 zł.
Należy jednak zaznaczyć, że w przedstawionych przykładach rodzice jednego dziecka mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej w przypadku, jeżeli ich dochód nie przekroczył w roku podatkowym kwoty 112.000 zł.
W niektórych sytuacjach nalezy jednak naliczać ulgę za każdy dzień. Stanowi tak jeden z przepisów ustawy o PIT.
Kiedy ulgę naliczamy dziennie?
W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza rodzicielska, pełniona funkcja opiekuna prawnego lub sprawowana opieka przez rodzinę zastępczą, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie 3,09 zł za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust.3 ustawy o PIT).
Ulga będzie liczona dziennie np. wtedy, gdy rodzic został pozbawiony funkcji władzy rodzicielskiej w trakcie miesiąca, a sąd przekazał ją opiekunowi prawnemu.
Przykład
Matka sprawowała władzę rodzicielską nad dzieckiem do dnia 15 stycznia 2013 roku. Kobieta odliczy ulgę prorodzinną za 14 dni stycznia. Skoro dzienna stawka wynosi 3,09 zł, odpisze od podatku 43,26 zł. Sąd przekazał jednocześnie pieczę nad maluchem opiekunowi prawnemu. Dziecko zamieszkało razem z nim. Dlatego opiekun może odliczyć ulgę za dni od 15 stycznia do końca tego miesiąca oraz za kolejne miesiące do końca roku podatkowego.
Kto odliczy ulgę po rozwodzie/w separacji?
Zgodnie z przepisami omawiana preferencja przysługuje wspólnie obojgu rodzicom. Określoną kwotę, o której wspominaliśmy wyżej, odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga. W drugim przypadku należy jednak pamiętać, by nie przekroczyć limitu ulgi, który przysługuje na dziecko.
W przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczony został rozwód albo separacja, lecz nadal oboje posiadają prawa rodzicielskie, odliczenie przysługuje temu, u którego dziecko faktycznie zamieszkuje.
Jeżeli przez część roku dziecko mieszka u każdego z rodziców, odliczenie będzie odpowiednio dzielone między podatników, stosownie do liczby miesięcy pobytu dziecka u danego rodzica. Jednak gdy rodzice takich proporcji nie ustalili, to przyjmuje się, że ulga przysługuje każdemu z nich w równych częściach.
Kiedy odliczenie nie będzie możliwe?
Obecnie ulgę mogą odliczać wyłącznie osoby wypełniające PIT-36 lub PIT-37. Jest to niemożliwe w przypadku rozliczania się z fiskusem na PIT-28 (ryczałt ewidencjonowany), PIT-36L (podatek liniowy), PIT-38 (dochody kapitałowe), czy PIT-39 (sprzedaż nieruchomości).
Odliczenie ulgi na dziecko nie przysługuje ponadto od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub wstąpiło w związek małżeński.
Instytucje zapewniające całodobowe utrzymanie – dom pomocy społecznej, placówka opiekuńczo-wychowawcza, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, szkoła wojskowa lub inna szkoła, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie.
Dziecko osiąga pełnoletniość. Co z ulgą?
Rodzice mają prawo do ulgi, dopóki dziecko nie ukończy 18 lat (poza wskazanymi wyjątkami). Preferencja nie przepadnie jednak, gdy pełnoletnie dziecko będzie się uczyć.
Wówczas możemy odpisać ulgę prorodzinną od podatku do czasu, aż ukończy ono 25. rok życia. Przykładowo jeżeli nauka była pobierana w roku 2014 tylko przez 5 miesięcy, to nalicza się ją proporcjonalnie w wysokości 92,67 zł za każdy miesiąc (92,67x5=463,35 zł).
Pamiętajmy jednak, że gdy pełnoletnie dziecko pracuje i jego dochody w 2014 roku przekroczą 3.089 zł, to rodzic straci prawo do omawianej ulgi. Nieważne jest przy tym, czy limit dochodów zostanie przekroczony na początku roku, czy dopiero w grudniu. Wspomniana kwota przysługuje na cały rok podatkowy.
Trzeba zebrać odpowiednie dokumenty
Rozliczając w PIT za rok 2014 ulgę na dziecko, wraz z PIT-36 lub PIT-37 trzeba wypełnić załącznik PIT-O. Podajemy w deklaracji liczbę dzieci i ich numery PESEL. W przypadku noworodka, który urodzi się np. tuż przed rozliczeniem podatku, wystarczy wpisać imię, nazwisko oraz datę urodzenia dziecka.
Składając PIT nie musimy dołączać do niego żadnych dokumentów, które potwierdzą, że ulga nam przysługuje. Trzeba jednak zachować je na wypadek kontroli fiskusa. Urzędnicy skarbówki mogą bowiem zażądać, by rodzic przedstawił im np. odpis aktu urodzenia dziecka czy zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego.