Pomoc UE dla rolników z krajów rozwijających się

19.7.2008

Ustanowienie „mechanizmu szybkiego reagowania na gwałtowny wzrost cen w krajach rozwijających się" zaproponowała dzisiaj (18 lipca br.) Komisja Europejska. Środki w wysokości 1 mld euro będą wykorzystywane przez dwa lata - w 2008 i 2009 roku. Traktowany jako uzupełnienie istniejących środków na rozwój fundusz będzie pochodzić z niewykorzystanych zasobów budżetowych Unii Europejskiej przeznaczonych dla rolnictwa.

Pieniądze zostaną rozdysponowane wśród najbardziej potrzebujących krajów rozwijających się na podstawie zestawu obiektywnych kryteriów. Mechanizm miałby wspierać przede wszystkim podaż, poprawę dostępu do środków produkcyjnych w rolnictwie, takich jak nawozy i materiał siewny, w miarę możliwości poprzez kredyty, oraz do środków sieci bezpieczeństwa mających na celu poprawę zdolności produkcyjnej w rolnictwie. Wsparcie byłoby wypłacane za pośrednictwem organizacji międzynarodowych, w tym organizacji działających na szczeblu regionalnym. Wniosek podlega procedurze współdecyzji i Komisja ma nadzieję, że Rada i Parlament osiągną porozumienie do listopada, tak aby pieniądze niewykorzystane w 2008 r. nie przepadły.

José Manuel Barroso, Przewodniczący Komisji Europejskiej powiedział: „Wpływ wysokich cen żywności jest szczególnie odczuwalny wśród najbiedniejszych mieszkańców świata. Sytuacja ta może doprowadzić do zwolnienia tempa realizacji milenijnych celów rozwoju i do zaostrzenia napięcia w krajach biednych, tzn. w Afryce. Zaproponowany mechanizm w wysokości 1 mld euro powinien szybko i w sposób znaczący pobudzić produkcję rolną. Jest on aktem solidarności z najbiedniejszymi mieszkańcami naszej planety, a jednocześnie odpowiedzialnym środkiem, którego celem jest ustabilizowanie sytuacji. Ma on się również przyczynić do zwiększenia produkcji rolnej w krajach rozwijających się, tak by zminimalizować skutki galopujących cen żywności. Wzrost podaży, do którego dążymy, jest nieodzownym narzędziem walki z rosnącymi cenami żywności na całym świecie."

Louis Michel, europejski komisarz ds. rozwoju i pomocy humanitarnej, skomentował wniosek następująco: „Wzrost cen żywności najbardziej uderzył w rolników i mieszkańców krajów rozwijających się.

Ten pokaźny zastrzyk finansowy, który dotrze do rolników w postaci środków produkcji, takich jak materiał siewny i nawozy, przyczyni się do wzrostu produkcji rolnej w tych krajach, co z kolei wpłynie na wyraźną zmianę sytuacji w perspektywie średnio- i długoterminowej. W ten sposób, podejmując wymierne działania, Europa reaguje natychmiast na zaistniały problem. Europa proponuje skuteczne rozwiązania, które pomogą rolnikom w Afryce i w innych rozwijających się regionach świata."

Komisarz ds. rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Mariann Fischer Boel stwierdziła: „To bardzo ważne, że rolnikom z obszarów rozwijających się daje się narzędzia, dzięki którym są oni w stanie sami sobie pomóc. Wyższe ceny żywności w tych krajach mogą pobudzić produkcję. Z dużą satysfakcją przyjmuję tę konkretną inicjatywę solidarności pochodzącą od rolników i skierowaną do rolników, która może przyczynić się do szybkiego wzrostu produkcji w rozwijających się regionach na świecie."
Rosnące w latach 2007-2008 ceny żywności wywarły negatywne skutki dla wielu krajów rozwijających się i ich mieszkańców. Setki milionów ludzi pogrążyło się w ubóstwie a tempo realizacji milenijnych celów rozwoju zostało ostatnio zagrożone. Wzrost cen żywności wywołał zamieszki, niepokoje i niestabilność w kilku krajach, grożąc tym samym, iż wieloletnie starania w dziedzinie polityki, rozwoju i utrzymania pokoju zostaną unicestwione.

Zaistniała sytuacja może stać się jednocześnie okazją do pobudzenia podaży wśród rolników w krajach rozwijających się. Stwarza ona nowe możliwości zdobywania przychodów, których celem jest wyprowadzenie społeczności wiejskich z ubóstwa, poprzez wspieranie inwestycji i poprawę produktywności.

Wysokie ceny produktów rolnych przyczyniły się do zmniejszenia wydatków na wspieranie rynku w budżecie UE na rok 2008 oraz do obniżenia prognozowanych wydatków z budżetu na rok 2009 w pozycji 2 ram finansowych. Jest to według Komisji wyjątkowa okazja, aby udostępnić krajom rozwijającym się tymczasowy mechanizm, który pomoże pobudzić rolnictwo w tych krajach.

Komisja oczekuje, że wsparcie to przyniesie pozytywne skutki obejmujące wzrost produkcji rolnej i bezpieczeństwa żywnościowego w krajach objętych pomocą, zmniejszenie odsetka ludności niedożywionej oraz spadek inflacji cen żywności.

Kwalifikujące się kraje oraz wysokość przyznawanej pomocy zostaną ustalone na podstawie przejrzystych kryteriów. W tym celu wykorzystane zostaną informacje przekazane przez Grupę Zadaniową ONZ oraz organizacje międzynarodowe (głównie agendy ONZ, takie jak Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Światowy Program Żywnościowy (WFP), Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy), uzupełniane przekazywanymi przez delegatury WE informacjami dotyczącymi poszczególnych krajów.

Chociaż wszystkie kraje rozwijające się potencjalnie kwalifikują się do otrzymania pomocy, zostanie ona przyznana krajom najpoważniej dotkniętym kryzysem cen żywności pod względem społeczno-gospodarczym i politycznym. Wsparcie dostaną także kraje, które wymagają podjęcia działań a same nie dysponują środkami bądź zapleczem, by działać samodzielnie.

Do orientacyjnych kryteriów wyboru krajów otrzymujących pomoc należą: stopień uzależnienia od przywozu żywności, inflacja cen żywności oraz podatność na zagrożenia społeczne i podatkowe. Uwzględnione zostaną także inne krajowe źródła finansowania pochodzące ze wspólnoty donatorów, jak i potencjał danego kraju do zwiększenia produkcji rolnej. Mechanizm może być również wykorzystywany w ramach programów regionalnych obejmujących wszystkie kraje rozwijające się położone w danym regionie. Inicjatywy o zasięgu globalnym realizowane przez organizacje regionalne lub międzynarodowe również mogą być finansowane.

W przekazywanie pomocy mogą zostać zaangażowane organizacje międzynarodowe: FAO (program dostarczania surowców w sytuacjach kryzysowych - emergency input delivery programme), Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa (IFAD) (np. finansowanie wsi), UNICEF (żywienie dzieci, sieci bezpieczeństwa żywienia), WFP (pomoc humanitarna w zakresie żywności, tymczasowe sieci bezpieczeństwa), Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża (pomoc w zakresie żywności) oraz Bank Światowy (zarządzanie ryzykiem oparte o sytuację rynkową, sieci bezpieczeństwa).

Komisja wyraża nadzieję, że procedura współdecyzji zostanie zakończona do listopada, co pozwoli zabudżetować odnośne wydatki w roku 2008 i uruchomić środki na początku 2009 r.

Źródło: Komisja Europejska, z www.ukie.gov.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Komentarze