Prezydencki projekt dotyczący aborcji

Złożony w Sejmie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży dotyczy wprowadzenia nowej przesłanki warunkującej możliwość przerwania ciąży w przypadku wystąpienia u dziecka tzw. wad letalnych.

–  "Uwzględniając wskazania Trybunału, projekt ten przewiduje wprowadzenie nowej przesłanki, która przywraca możliwość przerwania ciąży, w sposób zgodny z zasadami Konstytucji RP, jedynie w przypadku wystąpienia tzw. wad letalnych, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na wysokie prawdopodobieństwo, że dziecko urodzi się martwe albo obarczone nieuleczalną chorobą lub wadą, prowadzącą niechybnie i bezpośrednio do śmierci dziecka, bez względu na zastosowane działania terapeutyczne" –  podkreślił w oświadczeniu Andrzej Duda.

Minister Szczerski: prezydencki projekt jest kompromisowy

Prezydencki projekt dotyczący aborcji jest kompromisowy; chroni życie osób niepełnosprawnych, ale nie zmusza kobiet do traumy, jaką jest świadomość ciąży z wadą letalną – uważa Szef Gabinetu Prezydenta RP Krzysztof Szczerski. 

– "Tak jak z każdym kompromisem, a ten projekt Prezydenta jest projektem kompromisowym, zawsze opinie skrajne nie będą z niego zadowolone" – ocenił Krzysztof Szczerski. Zaznaczył, że projekt wynika z orzeczenia TK i przekłada je na stan prawny w taki sposób, żeby chronić życie osób niepełnosprawnych po urodzeniu, a jednocześnie nie zmuszać kobiet do traumy, jaką jest świadomość ciąży z wadą letalną, która powoduje, że rozwijające się życie nie dotrwa do szczęśliwego finału. 

–  "To jest, według mnie, kompromis, który jest realnym rozwinięciem na gruncie przepisów prawnych tego, co stwierdził Trybunał (Konstytucyjny), tego co stwierdza polska konstytucja. Rzeczywiście chronimy życie osób niepełnosprawnych, natomiast nie zmuszamy kobiet do tego, żeby ktoś za nie podejmował decyzje dotyczące sytuacji, w której to życie jest życiem - niestety - terminalnym" – mówił minister. 

Zapewnił, że Prezydent w ostatnich dniach odbył mnóstwo rozmów z ekspertami i doszedł do wniosku, że obecne przepisy nie są na tyle jasne i czytelne, iż uznał, że należy je doprecyzować, aby jasno przekazywały intencję ochrony życia i nieróżnicowania jego ochrony ze względu na niepełnosprawność. 

Odnosząc się do ostatnich protestów w związku z wyrokiem TK, Krzysztof Szczerski powiedział, że niosą one dwa zagrożenia dla przyszłości Polski. Pierwsze to zagrożenie społeczne związane z agresją, a drugie to zagrożenie epidemiczne związane z COVID-19. 

–  "Temu wszystkiemu sekunduje opozycja, która po prostu chce na gruncie tego, tej sytuacji dramatycznej, przejąć w Polsce władzę wbrew procedurze demokratycznej" – dodał.

Prezydent Andrzej Duda o swojej inicjatywie ustawodawczej

Szanowni Państwo!

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 października uznający za niezgodną z Konstytucją RP  jedną z trzech przesłanek, które zezwalały na legalną aborcję w Polsce, wywołał olbrzymie społeczne emocje. Osobiście podzielam pogląd, iż tzw. aborcja eugeniczna jest niezgodna z Konstytucją, mówiłem o tym wielokrotnie publicznie. Prawo do życia jest wartością, którą należy bezwzględnie chronić i nie można jej w żaden sposób różnicować – na dzieci pełno- i niepełnosprawne, np. dzieci z zespołem Downa. Wynika to wprost z Konstytucji – art. 38. Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia.

Wyrok Trybunału doprowadził jednak również do sytuacji, w której niemożliwa stała się aborcja w sytuacji wystąpienia tzw. wad letalnych płodu, w której wiadomo, że dziecko i tak nie będzie w stanie żyć po porodzie. To sytuacja niezwykle delikatna i bolesna dla każdej matki, dla każdego rodzica. W przypadku wad letalnych śmierć dziecka jest nieuchronna. Ochrona jego życia pozostaje zatem poza mocą ludzką.

Rozumiem kobiety i ich obawy wynikające z tej sytuacji. W ostatnich dniach z wieloma z nich na ten temat rozmawiałem, a także z licznymi ekspertami, lekarzami i prawnikami. Po przeprowadzeniu tych konsultacji zdecydowałem się na złożenie do Sejmu RP projektu zmiany ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Uwzględniając wskazania Trybunału, projekt ten przewiduje wprowadzenie nowej przesłanki, która przywraca możliwość przerwania ciąży, w sposób zgodny z zasadami Konstytucji RP, jedynie w przypadku wystąpienia tzw. wad letalnych, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na wysokie prawdopodobieństwo, że dziecko urodzi się martwe albo obarczone nieuleczalną chorobą lub wadą, prowadzącą niechybnie i bezpośrednio do śmierci dziecka, bez względu na zastosowane działania terapeutyczne.

Po uchwaleniu tej ustawy w polskim prawie nadal będą występować trzy przesłanki legalnego usunięcia ciąży: z powodu zagrożenia życia i zdrowia matki, z powodu gwałtu lub kazirodztwa oraz z powodu ciężkiego i nieodwracalnego uszkodzenia płodu, które prowadzi do śmierci dziecka. Oddaje to istotę tzw. kompromisu aborcyjnego z 1993 roku i jest zgodne z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego. Liczę na szeroki konsensus polityczny w tej sprawie, zwłaszcza że poparcie dla podobnego rozwiązania prawnego deklarowali publicznie przedstawiciele różnych partii politycznych – zarówno ze Zjednoczonej Prawicy, jaki i opozycji. Takie rozwiązanie popiera też większość Polaków.

Niezależnie od zmian prawnych musimy objąć szczególną opieką rodziny oraz matki samotnie wychowujące dzieci z niepełnosprawnościami. Urodzenie i wychowanie dziecka z niepełnosprawnością jest wielkim aktem rodzicielskiej miłości ze strony każdej matki, każdego rodzica. Państwo nie może zostawiać takich osób samych. Musi udzielać im szerokiego wsparcia. Będę domagał się od rządu i parlamentu znalezienia dodatkowych środków na zapewnienie takim osobom pomocy o charakterze finansowym, medycznym, psychologicznym oraz prawnym.

Apeluję również do wszystkich polityków, osób publicznych, a także milionów Polaków o wzajemny szacunek dla swoich poglądów oraz obniżenie społecznych emocji. Różnimy się i będziemy się różnić, ale musimy umieć ze sobą rozmawiać.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Andrzej Duda

Pliki do pobrania:

• Oświadczenie Prezydenta RP Andrzeja Dudy [PDF]
• Prezydencki projekt zmiany ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży [PDF]

A.J.
Zespół e-prawnik.pl