Prezydent podpisał ustawę modernizacyjną

Prezydent podpisał ustawę z 17 grudnia 2021 r. o ustanowieniu „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022–2025”, o ustanowieniu „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022–2025” oraz o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw. Sejm przyjął go 2 grudnia br.

Program modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa 

W ciągu trwania programu do Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa trafi ponad 10 mld zł. Program pozwoli również na podwyższenie wynagrodzeń funkcjonariuszy i pracowników służb podległych MSWiA. 

W ramach programu największe środki otrzyma Policja. Do najliczniejszej spośród formacji podległych MSWiA trafi prawie 6,5 mld złotych. Państwowa Straż Pożarna otrzyma ponad 1,9 mld zł. Do Straży Granicznej trafi ponad 1,4 mld zł. Natomiast najmniejsza z formacji, czyli Służba Ochrony Państwa zyska 214 milionów złotych.

Program modernizacji służb mundurowych został oparty na dwóch kluczowych segmentach działalności. Pierwszy to część rzeczowa warta prawie 4,4 mld zł. W jej ramach zostanie zakupiony m.in. nowy sprzęt i wyposażenie osobiste funkcjonariuszy oraz zostaną sfinansowane inwestycje budowlane. Drugi segment to inwestycja w kapitał ludzki. Na tę część zostanie przeznaczone blisko 5,7 mld zł. Pozwoli to m.in. na wzmocnienie etatowe służb mundurowych, wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy oraz podwyższenie wynagrodzeń pracowników służb podległych MSWiA.

W ramach „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022-2025” zostało zaplanowane m.in. utworzenie 250 nowych posterunków Policji w małych miejscowościach w całej Polsce. Rozpoczną się także prace nad powstaniem nowej szkoły policyjnej. W Policji powstanie 5,6 tys. nowych etatów.

Ustawa przewiduje także zmiany w systemie szkolnictwa policyjnego, które mają zapewnić skuteczne i profesjonalne wyszkolenie funkcjonariuszy Policji, powiązanie systemu podnoszenia kwalifikacji z systemem awansów i wynagradzania policjantów oraz usprawnienie funkcjonowania szkół policyjnych.

Reorganizację przejdzie również Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji (CLKP). Pozwoli to zwiększyć możliwości Policji. CLKP po zmianach będzie przede wszystkim wspierać pracę policjantów, przygotowując m.in. opinie i ekspertyzy kryminalistyczne oraz prowadząc i rozwijając wykrywcze bazy danych. Laboratorium w nowej formule będzie też prowadzić działalność naukową.

Środki w ramach programu modernizacji trafią też do Straży Granicznej. Na modernizację i budowę kluczowych systemów elektronicznych, wspierających ochronę granicy państwowej z programu modernizacji, zostanie przeznaczone 185,2 mln zł. Z tej kwoty 125,9 mln pozwoli na modernizację Zautomatyzowanego Systemu Radarowego Nadzoru. W programie 59,3 mln zł przewidzianych zostało na budowę perymetrycznego systemu chroniącego granicę państwową. Straż Graniczna zostanie też wzmocniona przez 4 lata o 750 nowych etatów.

Nowe inwestycje obejmą także Państwową Straż Pożarną. 800 mln zł – środki w tej wysokości trafią na budowę nowych strażnic i modernizację tych istniejących. W ramach Programu powstaną 53 nowe strażnice, a 67 istniejących budynków zostanie zmodernizowanych. Zaplanowano również kupno łącznie 40 specjalnych pojazdów pożarniczych (samochodów z drabiną mechaniczną). Z programu na ten cel zostanie przeznaczone 138 mln zł. Państwowa Straż Pożarna zostanie też wzmocniona przez 4 lata o 750 nowych etatów.

Program modernizacji obejmuje również Służbę Ochrony Państwa. Formacja ta otrzyma środki m.in. na sprzęt uzbrojenia i techniki specjalnej, informatykę i łączność oraz wyposażenie osobiste i ochronne funkcjonariuszy. Nowy program modernizacji wejdzie w życie 1 stycznia 2022 r., natomiast zmiany w ustawie o Policji w terminach późniejszych, stwarzając możliwość optymalnego dostosowania do nowych rozwiązań prawnych.

Uchwalona ustawa przewiduje także ustanowienie Medalu imienia podkomisarza Policji Andrzeja Struja. Medal ten będzie przyznawany policjantom, którzy podjęli poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia z narażeniem własnego życia lub zdrowia lub w czasie służby czynności ratowania życia ludzkiego ze szczególnym narażeniem własnego życia lub zdrowia. Poza symbolicznym Medalem przewidziano dodatkowe uhonorowanie osób, którym go przyznano poprzez wprowadzenie prawa do podwyższenia emerytury policyjnej o 1 proc. podstawy jej wymiaru.

Program modernizacji Służby Więziennej 

- "Ponad 1,865 mld zł w latach 2022-2025 zostanie przeznaczone m.in. na poprawę bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych, nowy sprzęt oraz lepsze warunki funkcjonowania tej kluczowej dla bezpieczeństwa państwa formacji" – powiedział wiceminister sprawiedliwości Michał Woś, który nadzoruje Służbę Więzienną.

Zaakceptowany program modernizacji przewiduje również m.in. podwyżki uposażeń, poprawę warunków socjalno-bytowych funkcjonariuszy oraz wzmocnienie etatowe jednostek formacji.

To kontynuacja ustawy modernizacyjnej Służby Więziennej z 2017 roku, ustanowionej na lata 2017-2020. Celem obecnej modernizacji jest przede wszystkim dalsze podnoszenie poziomu bezpieczeństwa zakładów karnych i aresztów śledczych, w tym wyposażanie w nowoczesny sprzęt oraz poprawa warunków służby i pracy funkcjonariuszy, a także pracowników cywilnych Służby Więziennej. Takie działania zagwarantują dalszą poprawę bezpieczeństwa państwa i obywateli.

Podwyżki uposażeń, nowoczesny sprzęt dla SW

W ramach modernizacji funkcjonariusze dostaną podwyżki uposażeń. Od przyszłego roku to średnio 677 zł podwyżki na osobę. Zmieni się również system motywacyjny. Dodatki będą wyliczane na podstawie podwyższonych kwot bazowych. Program „Funkcjonariusz PRO” poprawi warunki pracy funkcjonariuszy i pracowników cywilnych Służby Więziennej.

Wzrośnie także m.in. liczba pojazdów specjalnych, autobusów do przewozu grupowego i pojazdów przeznaczonych dla Zespołów Terenowych Dozoru Elektronicznego. Systemy informatyczne, łączności i monitoringu wizyjnego będą nadal unowocześniane. Ważne inwestycje w specjalistyczny sprzęt pozwolą szybciej wykrywać potencjalne zagrożenia i błyskawicznie na nie reagować.

W programie znajdą się również środki na poprawę efektywności energetycznej jednostek Służby Więziennej oraz na lepszą infrastrukturę dla Szkoły Wyższej Wymiaru Sprawiedliwości.

Równe traktowanie służb mundurowych

Program modernizacyjny będzie realizowany w tym samym czasie co pro­gramy skierowane do służb mundurowych podległych ministrowi spraw wewnętrznych i administracji.

- "Wszystkie służby związane z bezpieczeństwem państwa, z bez­pieczeństwem wewnętrznym, powinny być traktowane równo. Właśnie program modernizacji Służby Więziennej jest reali­zacją tej ważnej zasady. W Służbie Więziennej tak samo jak w Policji, Straży Granicz­nej, Państwowej Straży Pożarnej czy w Służbie Ochrony Państwa, są przewidziane podwyżki w tej samej wy­sokości zarówno dla funkcjonariuszy, jak i dla pra­cowników cywilnych" – podkreślił Michał Woś, gdy Sejm przyjmował nowe przepisy.

Program modernizacji jest drugim kompleksowym projektem dotyczącym tej formacji. Służba Więzienna, jako jedyna formacja mundurowa, przez lata nie była objęta takim kompleksowym programem modernizacyjnym. Dopiero w 2016 roku, kiedy rządy objęła Zjednoczona Prawica, Sejm uchwalił pierwszy program modernizacji, który rozpoczął tworzenie warunków optymalnego wykonywania przez Służbę Więzienną jej ustawowych zadań, tak istotnych dla bezpieczeństwa kraju.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.

Co przewidzuje ustawa z dnia 17 grudnia 2021 r. o ustanowieniu „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022–2025”, o ustanowieniu „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022–2025” oraz o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw?

Ustawa modernizacyjna ma na celu:

1. ustanowienie „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022–2025;
2. ustanowienie „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022–2025;
3. zmianę statusu prawnego i zakresu zadań realizowanych przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji;
4. wprowadzenie nowych zasad mianowania albo powoływania do służby w Policji, przeprowadzania szkoleń zawodowych w Policji oraz mianowania na odpowiedni stopień policyjny funkcjonariuszy innych służb przyjmowanych do służby w Policji;
5. ustanowienie Medalu imienia podkomisarza Policji Andrzeja Struja oraz przysługującej z tego tytułu podwyżki podstawy wymiaru emerytury o 1 %;
6. określenie zasad zaliczania do okresu służby w Służbie Więziennej służby lub pracy w innych podmiotach (w tym, w innych służbach mundurowych);
7. wprowadzenie zmian w systemie szkolnictwa policyjnego oraz ścieżce rozwoju zawodowego policjantów;
8. wprowadzenie dodatkowych wymogów w zakresie mianowania na pierwszy stopień policyjny w korpusach podoficerów i aspirantów Policji. Niezbędne będzie uzyskanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych oraz złożenie egzaminu końcowego szkolenia podoficerskiego lub aspiranckiego. Niezbędne będzie również utrzymywanie przez policjanta wymaganego poziomu umiejętności posługiwania się bronią palną;
9. doprecyzowanie i rozbudowanie regulacji dotyczących usuwania policjantów ze szkolenia zawodowego oraz określających możliwość powrotu i dokończenia szkolenia;
10. złagodzenie przepisu określającego skutki usuwania policjantów ze szkolenia, poprzez rezygnację z obligatoryjnego zwolnienia policjanta ze służby po usunięciu go ze szkolenia zawodowego podstawowego i wprowadzenia w takiej sytuacji możliwości zwolnienia ze służby tylko z niektórych powodów skutkujących usunięciem z takiego szkolenia. 

Program modernizacji służb obejmuje następujące przedsięwzięcia:

w Policji: budowa i rozbudowa infrastruktury szkół policyjnych, zakup sprzętu transportowego, modernizacja sprzętu laboratoryjnego i unowocześnienie kryminalistycznych metod badawczych, zakup uzbrojenia, urządzeń RTG do prześwietlania niebezpiecznych ładunków, detektorów skażeń, kamizelek zintegrowanych i kamuflowanych oraz zestawów kamer nasobnych itp. w ramach zakupu i modernizacji sprzętu i systemów informatycznych, (2 mld 338 mln 980 tys. zł;)

w Straży Granicznej: wzmocnienie granicy wschodniej RP poprzez dokonanie w latach 2022–2024 modernizacji Zautomatyzowanego Systemu Radarowego Nadzoru polskich obszarów morskich oraz budowę systemu perymetrycznej ochrony granicy; zakup sprzętu transportowego, uzbrojenia i techniki specjalnej, sprzętu łączności i informatyki, wyposażenia osobistego, ochronnego i nowych zestawów umundurowania, (840 mln 932 tys. zł);

w Państwowej Straży Pożarnej: inwestycje budowlane (budowa 53 nowych strażnic), zakupy sprzętu transportowego (40 specjalnych pojazdów pożarniczych z drabiną pożarniczą), wyposażenia osobistego i ochronnego funkcjonariuszy i nowych zestawów umundurowania (wg. nowego wzoru umundurowania służbowego), (1 mld 38 mln 12 tys. zł);

w Służbie Ochrony Państwa: budowa i modernizacja obiektów, zakup sprzętu transportowego, uzbrojenia i techniki specjalnej, zakup psów służbowych, wymiana sprzętu informatyki i łączności, wymiana kamizelek kamuflowanych i umundurowania funkcjonariuszy SOP (146 mln 500 tys. zł).

Ustawa modernizacyjna zabezpiecza ponadto środki finansowe na zwiększenie ilości etatów: w Policji o 5600, w Straży Granicznej o 750 oraz w Straży Pożarnej o 750 etatów.

Według postanowień ustawy przewidywany wzrost miesięcznego uposażenia funkcjonariuszy na etat w Policji, SG, PSP oraz w SOP wyniesie 406 zł (z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym) w stosunku do 2021 r. Nastąpi również podwyżka wynagrodzenia pracowników cywilnych wyżej wymienionych formacji przeciętnie miesięcznie na etat o 356 zł (z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym).

Ogólna kwota wydatków na realizację Programu modernizacji Służby Więziennej wyniesie w perspektywie 4‑letniej ‑ 1 mld 865 mln 130 tys. zł.

Program ten ma na celu poprawę warunków realizacji ustawowych zadań przez Służbę Więzienną, podnoszenie sprawności i skuteczności jej działania poprzez realizację inwestycji polegających na: zakupie pojazdów specjalnych i autobusów, pozyskiwaniu nowych miejsc dla osadzonych, modernizację systemów informatycznych, zmianę systemu zatrudnienia kadry medycznej, wzmocnienie systemu motywacyjnego funkcjonariuszy i pracowników, zwiększenie liczby etatów w SW oraz rozbudowę Wyższej Szkoły Wymiaru Sprawiedliwości.

Poziom wzrostu wielokrotności kwoty bazowej stanowiącej przeciętne uposażenie funkcjonariuszy Służby Więziennej wyniesie 0,251 w stosunku do roku 2021. 

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. z wyjątkiem przepisów dotyczących przekształcenia Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, które wejdą w życie z dniem 1 kwietnia 2022 r. oraz nowych zasad mianowania, powoływania i szkoleń w Policji, które wejdą w życie w dniu 1 stycznia 2023 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl