Prezydent podpisał ustawę o dodatku solidarnościowym

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19. Dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał w wysokości 1400 zł.

Celem ustawy jest przeciwdziałanie negatywnym skutkom COVID-19, poprzez wsparcie finansowe osób, które straciły źródło przychodu ze względu na sytuację gospodarczą spowodowaną kryzysem wywołanym COVID-19.

Zasady dodatku solidarnosciowego

Ustawa zakłada, że dodatek solidarnościowy będzie przysługiwać osobom, które w 2020 r. podlegały ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy przez łączny okres co najmniej 60 dni oraz z którymi po 15 marca 2020 r. rozwiązano umowę o pracę za wypowiedzeniem lub których umowa po tym dniu uległa rozwiązaniu z upływem czasu, na który była zawarta. Dodatek w wysokości 1400 zł miesięcznie ma przysługiwać od 1 czerwca do 31 sierpnia 2020 r. 

Dodatek będzie przysługiwał za okres nie dłuższy niż od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 31 sierpnia 2020 r., przy czym nie wcześniej niż za miesiąc kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego.

Dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał w wysokości 1400 zł za miesiąc kalendarzowy.

Ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego będzie następowało na wniosek osoby uprawnionej złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do dnia 31 sierpnia 2020 r., w formie dokumentu elektronicznego za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym, udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Informacja o przyznaniu dodatku solidarnościowego będzie udostępniona na profilu informacyjnym osoby uprawnionej. Natomiast odmowa przyznania dodatku solidarnościowego nastąpi w drodze decyzji, od której przysługiwać będzie prawo odwołania do właściwego sądu, w terminie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Z tytułu pobierania dodatku solidarnościowego osoba uprawniona podlegać będzie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, a podstawą wymiaru składek na te ubezpieczenia będzie wypłacona kwota dodatku solidarnościowego. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne będą finansowane w całości z budżetu państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Z dodatku solidarnościowego nie dokonuje się potrąceń i egzekucji.

Wyższy zasiłek dla bezrobotnych

Ustawa wprowadza również zmiany w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, które mają na celu podwyższenie wysokości zasiłku dla bezrobotnych do 1200 zł w okresie pierwszych 90 dni posiadania prawa do zasiłku, oraz do 942,30 zł w pozostałym okresie posiadania prawa do zasiłku.

Konsekwencją podwyższenia wysokości kwoty zasiłku dla bezrobotnych będzie podwyższenie wszystkich świadczeń, których wysokość uzależniona jest od wysokości zasiłku dla bezrobotnych np. świadczenia integracyjnego dla uczestników Centrów Integracji Społecznej, dodatku aktywizacyjnego, stypendium przysługującego w okresie odbywania szkolenia, stażu czy przygotowania zawodowego dorosłych.

Co przewiduje ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o  dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19? 

Celem ustaw jest przeciwdziałanie negatywnym skutkom COVID-19, poprzez wsparcie finansowe osób, które straciły źródło przychodu ze względu na sytuację gospodarczą spowodowaną kryzysem wywołanym COVID-19.

Ustawa określa warunki nabywania prawa, wysokość, tryb przyznawania oraz zasady wypłacania i finansowania dodatku solidarnościowego.

Dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał osobom mającym miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1. obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub
2. posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub
3. cudzoziemcami przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. d–g, ha, i, j, l oraz pkt 3 i 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482, 1622, 1818 i 2473 oraz z 2020 r. poz. 278) .

Dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał osobie, która w 2020 r. podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przez łączny okres co najmniej 60 dni oraz:

• z którą po dniu 15 marca 2020 r. pracodawca rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem lub
• której umowa o pracę po dniu 15 marca 2020 r. uległa rozwiązaniu z upływem czasu, na który była zawarta.

Warunkiem pobierania dodatku solidarnościowego będzie niepodleganie ubezpieczeniom społecznym na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników lub obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Warunek niepodlegania ubezpieczeniom społecznym lub obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego nie będzie dotyczył bezrobotnych, o których mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Z kolei warunek niepodlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego nie będzie dotyczył osób, które zostały zgłoszone do tego ubezpieczenia jako członkowie rodziny na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

W przypadku osób, które mają prawo do zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, o których mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, z mocy prawa będzie ono ulegało zawieszeniu na okres od dnia nabycia prawa do dodatku solidarnościowego do dnia jego utraty. Okresu pobierania dodatku solidarnościowego nie będzie się wliczał do okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium, o których mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Podobnie jak jest w przypadku  zasiłku  dla bezrobotnych, okres pobierania dodatku solidarnościowego będzie się wliczał do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych. Okresów pobierania dodatku solidarnościowego nie będzie się wliczał jednak do:

1. okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego;
2. stażu pracy określonego w odrębnych przepisach, wymaganego do wykonywania niektórych zawodów.

Dodatek solidarnościowy będzie przysługiwał w wysokości 1400 zł za miesiąc kalendarzowy. Dodatek będzie przysługiwał  za okres nie dłuższy niż od dnia 1 czerwca
2020 r. do dnia 31 sierpnia 2020 r., przy czym nie wcześniej niż za miesiąc kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego,

Ustawa przewidziała fakultatywne upoważnienie dla Rada Ministrów, która w celu przeciwdziałania COVID-19, będzie mogła w drodze rozporządzenia, określić dłuższy okres przysługiwania dodatku solidarnościowego niż wskazany w ustawie, biorąc pod uwagę sytuację na rynku pracy oraz możliwość znalezienia nowego zatrudnienia przez osoby, które utraciły zatrudnienie w związku z rozprzestrzenianiem się COVID-19.

Ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego będzie następowało na wniosek osoby uprawnionej złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do dnia 31 sierpnia 2020 r., w formie dokumentu elektronicznego za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym, udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Informacja o przyznaniu dodatku solidarnościowego będzie udostępniona na profilu informacyjnym osoby uprawnionej. Natomiast odmowa przyznania dodatku solidarnościowego nastąpi w drodze decyzji, od której przysługiwać będzie prawo odwołania do właściwego sądu, w terminie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 17listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Z tytułu pobierania dodatku solidarnościowego osoba uprawniona podlegać będzie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, a podstawą wymiaru składek na te ubezpieczenia będzie wypłacona kwota dodatku solidarnościowego. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne będą finansowane w całości z budżetu państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Ustawa przewiduje, że z dodatku solidarnościowego nie dokonuje się potrąceń i egzekucji.

W zmianie do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziane zostało zwolnienie z podatku dochodowego kwoty dodatku solidarnościowego.

Dodatek solidarnościowy oraz koszty obsługi wypłaty tego dodatku będą finansowane ze środków Funduszu Pracy, zasilanego z Funduszu, o którym mowa w art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw lub w formie dotacji z budżetu państwa.

Ustawa wprowadza również zmiany w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, które mają na celu podwyższenie wysokości zasiłku dla bezrobotnych do 1200 zł w okresie pierwszych 90 dni posiadania prawa do zasiłku, oraz do 942,30 zł w pozostałym okresie posiadania prawa do zasiłku. Konsekwencją podwyższenia wysokości kwoty zasiłku dla bezrobotnych będzie podwyższenie wszystkich świadczeń, których wysokość uzależniona jest od wysokości zasiłku dla bezrobotnych np. świadczenia integracyjnego dla uczestników Centrów Integracji Społecznej, dodatku aktywizacyjnego, stypendium przysługującego w okresie odbywania szkolenia, stażu czy przygotowania zawodowego dorosłych.

W ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadzona została również zmiana, która zakłada zaliczenie do 365 dni pracy warunkujących możliwość nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych okresu pracy w obniżonym wymiarze etatu i z obniżoną wysokością wynagrodzenia poniżej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku osób, którym na podstawie art. 15g ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zmniejszono wymiar czasu pracy skutkujący obniżeniem wysokości wynagrodzenia poniżej minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Wejście w życie

Ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów związanych ze zmianą wysokości zasiłku dla bezrobotnych. Przepisy te wejdą w życie z dniem 1 września 2020 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl