Projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedłożony przez minister rozwoju.

Obrona polskich firm, miejsc pracy, kredytobiorców i samorządów w kolejnej pakietowej ustawie, która złoży się na tarczę antykryzysową

Czasowa, zwiększona ochrona polskich firm – w momencie, w którym spadły ich wyceny – przed wrogim przejęciem przez inwestorów spoza UE; osłona finansowa dla samorządów; ułatwienia dla wykonawców przetargów i zamawiających; dopłaty z budżetu państwa do oprocentowania kredytów bankowych dla firm; łatwiejszy dostęp do wakacji kredytowych dla tych, którzy po 13 marca stracili źródło utrzymania – takie m.in. mają być efekty kolejnej pakietowej ustawy, która złoży się na tarczę antykryzysową. Projekt tej ustawy przyjął już rząd. Główny cel to obrona polskich przedsiębiorstw, miejsc pracy i konsumentów przed negatywnymi skutkami COVID-19.

Projekt przygotowało MR, we współpracy z m.in. KPRM, MAP, MF, MRPiPS, MSWiA, BGK, UOKiK, UKNF, ZUS i UZP.

– "Nasze propozycje wypracowaliśmy w dialogu z przedstawicielami pracowników, w tym w szczególności z NSZZ „Solidarność". Jesteśmy też w stałym kontakcie z przedsiębiorcami czy samorządami" – mówiła wicepremier Jadwiga Emilewicz.

I podkreśliła: – Tarcza antykryzysowa działa. Wypłacono z niej już, w tym z tarczy finansowej, pomoc o wartości ok. 40 mld zł. Na bieżąco monitorujemy jednak sytuację. Ciągle pracujemy nad nowymi rozwiązaniami i ulepszamy już obowiązujące. Efektem tego jest projekt kolejnej pakietowej ustawy, która złoży się na tarczę antykryzysową. Już niebawem trafi on do Sejmu.

Kluczowe rozwiązania projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Rząd przygotował kolejne, bardzo ważne rozwiązania w ramach Tarczy Antykryzysowej, które pomogą firmom w zachowaniu miejsc pracy. Uruchomimy ponad 560 mln zł na dopłaty do odsetek kredytów dla firm, które wpadły w kłopoty przez COVID-19. Powinno to wygenerować kredyty o wartości ok. 32 mld zł. Konkretne wsparcie otrzymają także samorządy, a polskie firmy zostaną objęte czasową ochroną przed przejęciem przez inwestorów spoza UE.

Kluczowe rozwiązania projektu:

• czasowe przepisy antyprzejęciowe dla ochrony polskich firm przed wykupem przez inwestorów spoza UE;
• wsparcie budżetów samorządów;
• ułatwienia dot. przetargów;
• dopłaty z budżetu państwa do oprocentowania kredytów bankowych dla firm;
• wakacje kredytowe dla tych, którzy po 13 marca stracili główne źródło dochodu;
• wsparcie utrzymania miejsc pracy poprzez dostosowanie rynku pracy do wyzwań spowodowanych przez COVID-19;
• ułatwienia podatkowe, w tym prawo do odliczania darowizn na rzecz m.in. domów samotnej matki, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, czy domów pomocy społecznej.

Dopłaty do odsetek kredytów dla firm

• Banki będą udzielać kredytów przedsiębiorstwom dotkniętym skutkami COVID-19, a do odsetek dopłaci Bank Gospodarstwa Krajowego.
• W tym roku na ten cel przeznaczymy prawie 300 mln zł, a w przyszłym – 270 mln zł.
• Dopłaty będą wypłacane przez BGK ze środków nowo utworzonego Funduszu Dopłat do Oprocentowania.
• Wsparcie trafi do przedsiębiorców oraz podmiotów działających w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych.
• Umowę kredytu z dopłatą będzie można podpisać do końca 2020 r.

„Nie” dla przejmowania polskich firm

Rząd chce chronić polskie firmy przed wrogimi przejęciami przez inwestorów spoza UE w momencie, w którym – ze względu na epidemię – ich wycena może być szczególnie niska. 

Wzoruje się na przepisach przyjętych niedawno w Niemczech. 

Nowe rozwiązania dotyczące kontroli przejęć spółek mają obowiązywać przez 2 lata.

Transakcje nabycia znacznej liczby udziałów w takich spółkach będą kontrolowane przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Nowe przepisy mają chronić bezpieczeństwo, porządek i zdrowie publiczne. Obejmą one m.in. spółki publiczne i działalności gospodarcze związane m.in. z energią elektryczną, gazem, paliwami, telekomunikacją, przetwórstwem żywności, czy produkcją leków – jeśli ich przychody przekraczają 10 mln euro rocznie.

Ułatwienia przy przetargach

Rząd chce obniżyć koszty udziału wykonawców w przetargach, a także poprawić ich płynność finansową. 

Nie będzie już obowiązku żądania wadium. Dotyczyć to będzie postępowań o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych.

Wprowadzi obowiązek zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek przy dłuższych umowach dotyczących zamówienia publicznego.

Obniży dopuszczalną wysokość zabezpieczenia przy zamówieniach publicznych.

Wakacje kredytowe

Możliwe będzie zawieszenie spłaty kredytu – maksymalnie do 3 miesięcy. W tym okresie nie będzie naliczania odsetek i innych opłat (z wyjątkiem ubezpieczeń powiązanych z umową kredytu).

Rozwiązanie będzie dotyczyć osób, które straciły pracę lub inne główne źródło dochodu po 13 marca 2020 r.

Zawieszenie spłacania kredytu będzie dotyczyć części kapitałowej i odsetkowej.

Ułatwienia podatkowe

Więcej darowizn będzie można odliczyć od podstawy obliczania podatku dochodowego. Będzie to dotyczyć  m.in. darowizn przekazanych na rzecz domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, czy domów pomocy społecznej. Jest to spełnienie postulatu prezydenta Andrzeja Dudy.

Od podatku będzie można odliczyć także darowizny rzeczowe w formie komputerów (zdatnych do użytku i nie starszych niż 3 lata), przekazanych od 1 stycznia do 30 września 2020 r., m.in. placówkom oświatowym.

Wsparcie budżetów samorządów

Wprowadzamy osłonowe rozwiązania dla samorządów. W związku z pandemią COVID-19 odnotowują one obecnie spadek wpływów m.in. z tytułu podatków.

Pakiet ten przewiduje m.in.:

• Podwojenie udziału powiatów, w tym miast prezydenckich, w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa już od 01.05.2020 r. Teraz będzie trafiała do nich co druga, nie co czwarta złotówka.
• Wprowadzenie w 2020 r. możliwości nierównowagi strony bieżącej budżetu JST dodatkowo o wartość faktycznego ubytku w dochodach podatkowych (z PIT, CIT, podatków lokalnych: od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportowych, opłaty skarbowej, PCC, opłaty uzdrowiskowej i miejscowej) będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.
• Złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki (katalog jak wyżej), wynikającego z wystąpienia epidemii COVID-19.
• Wprowadzenie możliwości przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych - raty wpłat tzw. janosikowego przypadające w czerwcu i lipcu 2020 r. będzie można zapłacić w drugim półroczu 2020 r. 
• Uelastycznienie wydatkowania środków z tzw. funduszu korkowego w 2020 r. Pieniądze z tego funduszu będzie można przeznaczyć na przeciwdziałanie i łagodzenie skutków COVID-19.
• Wprowadzenie możliwości wcześniejszego przekazywania w 2020 r. rat części oświatowej, wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej, co poprawi płynność JST. Z subwencji ogólnej za czerwiec miasta otrzymają, przykładowo: Kraków: 80 153 038, 87 zł, Gdynia: 21 926 365,56 zł, a Komorniki: 2 435 789,77 zł.

Przepisy antyprzejęciowe

Nie chcemy odstraszać inwestorów, tylko chronić polskie spółki przed wrogimi przejęciami z powodu gorszej sytuacji gospodarczej wywołanej epidemią COVID-19. Celem przepisów antyprzejęciowych jest zatem ochrona polskich firm przed wykupem przez podmioty spoza UE w momencie, w którym – ze względu na epidemię – ich wycena może być szczególnie niska. W czasie kryzysu wiele firm może popaść w okresowe trudności i przez to stać się „łatwym łupem” do przejęcia dla inwestorów spoza Europy. Chcemy temu zapobiec.

Dlatego przygotowaliśmy rozwiązania, wzorowane m.in. na przepisach przyjętych niedawno w Niemczech. Zmiany wpisują się także w działania, jakie podejmują inne kraje europejskie (np. Francja czy Włochy), a także pozaeuropejskie, dla ochrony krajowych spółek w interesie publicznym.

Nowe reguły kontroli przejęć spółek mają obowiązywać przez 2 lata. Transakcje nabycia znaczącej liczby udziałów w takich spółkach będą podlegały kontroli Prezesa UOKiK. Ochrona ma dotyczyć przedsiębiorstw, których przychód na terytorium RP przekroczył równowartość 10 mln euro w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających chęć przejęcia.

Regulacja obejmuje branże kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego m.in.:

• spółki publiczne,
• twórców oprogramowania wykorzystywanego w kluczowych sektorach, takich jak: elektrownie, paliwa, zaopatrzenie w wodę,  zaopatrzenie w gotówkę, płatności kartą, szpitale, sprzedaż leków na receptę, transport drogą powietrzną, kolejową, morską lub żeglugą śródlądową, transport drogowy i publiczny oraz zaopatrywanie w żywność;
• działalności gospodarcze związane z: energią elektryczną, gazem, paliwami, telekomunikacją, przetwórstwem żywności, produkcją leków, chemikaliów i nawozów, materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.

Ułatwienia dot. przetargów

Ułatwiamy realizację przetargów w warunkach epidemii COVID-19, a także poprawiamy sytuację wykonawców zamówień publicznych.

Dlatego wprowadzamy punktowe zmiany w Prawie zamówień publicznych, które pozwolą na obniżenie kosztów udziału wykonawców w procedurach przetargowych, a także poprawę ich płynności finansowej na etapie realizacji umowy o udzielenie zamówienia publicznego. 

Mają temu służyć:

• Zniesienie obowiązku żądania wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych.
• Wprowadzenie obowiązku zapłaty wynagrodzenia w częściach lub udzielania zaliczek w przypadku dłuższych umów o udzielenie zamówienia publicznego.
• Obniżenie dopuszczalnej wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
• Ograniczenie dopuszczalności dokonywana potrąceń kar umownych z wynagrodzenia wykonawcy lub innej wierzytelności, a także dochodzenia przez zamawiających zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.
• Uzupełnienie przepisów dot. możliwości zmiany umów z wykonawcami w odpowiedzi na zdarzenia wywołane epidemią COVID-19. W sytuacji, w której COVID-19 wpłynął na prawidłowe wykonanie umowy, strony będą zobowiązane do dokonania odpowiednich zmian w umowach w sprawie zamówienia publicznego.

Przykłady:

• Ograniczenie możliwości potrącania kar umownych

Wykonawca w okresie stanu epidemii ogłoszonej związku z COVID-19 nie wykonał w terminie zamówienia publicznego. Zamawiającemu zależało na terminowej realizacji zamówienia, dlatego przewidział w umowie wysoką karę umowną za niedotrzymanie terminu – 200 tys. zł przy wysokości wynagrodzenia 1,2 mln zł. Niewykonanie umowy nie było spowodowane okolicznościami związanymi z COVID-19, zamawiający uprawniony jest zatem do naliczenia i dochodzenia od wykonawcy kar umownych. Zamawiający mógłby wyegzekwować należną karę umowną poprzez jej potrącenie z wynagrodzenia wykonawcy. W takiej sytuacji, wykonawca otrzymałby mniejsze wynagrodzenie, co odbiłoby się na jego płynności finansowej. Zakaz potrąceń przewidziany w ustawie oznacza, że wykonawca otrzyma pełne wynagrodzenie za wykonanie zamówienia, natomiast zamawiający będzie mógł dochodzić kary umownej dopiero po upływie okresu wskazanego w ustawie albo poprzez wezwanie do zapłaty.

• Zmiany w wadium i zabezpieczeniu wykonania umowy

Zamawiający wszczyna postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na usługi o wartości 1 miliona złotych. Dotychczasowe przepisy zobowiązywały zamawiającego do żądania od wykonawców wniesienia wadium. Na podstawie wprowadzanej zmiany, zamawiający może zrezygnować z żądania od wykonawców wadium również w przypadku zamówień o wartościach równych lub przekraczających progi unijne. To uprości postępowanie i zwolni wykonawców z dodatkowych obowiązków oraz obniży koszty udziału wykonawców w przetargach.

• Zaliczka

Wykonawca podpisał umowę o udzielenie zamówienia publicznego, której przedmiotem jest budowa szkoły. Wysokość wynagrodzenia to 6 mln zł. Termin wykonania zamówienia ustalono na 20 miesięcy od dnia podpisania umowy. Stosując nowe przepisy zamawiający wypłaci wykonawcy zaliczki, np. w łącznej wysokości 2 mln zł. Dzięki temu sytuacja finansowa wykonawcy będzie stabilna i zyska on dostęp do pieniędzy niezbędnych do realizacji zamówienia. Nie musi zabiegać o zewnętrzne finansowanie, które generuje dodatkowe koszty (np. odsetki, opłaty), które przekładają się bezpośrednio na koszt wykonania zamówienia. 

Prawie 0,6 mld zł z budżetu państwa na dopłaty do odsetek

Umożliwimy przedsiębiorcom, dotkniętym skutkami COVID-19, możliwość zaciągnięcia kredytów o obniżonym – dzięki dopłatom z budżetu państwa – oprocentowaniu. Rozwiązanie to jest odpowiedzią na zwiększone zapotrzebowanie biznesu na kredyty obrotowe, wynikające z zagrożenia płynności firm. Kwota przeznaczona na dopłaty to 565 milionów złotych, co – zgodnie z szacunkami – powinno pozwolić na wygenerowanie kredytów o wartości ok. 32 miliardów złotych.

Szczegóły rozwiązania:

• Banki będą udzielać przedsiębiorstwom dotkniętym skutkami COVID-19 kredytów; do odsetek dopłaci BGK ze środków budżetu państwa. W tym roku na ten cel trafi z budżetu państwa ponad 296 mln zł, a w przyszłym – ponad 271 mln zł.
• Kredytów tych będą udzielały banki, które zawrą umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Ich listę BGK opublikuje na swojej stronie internetowej. W celu realizacji ustawy w BGK powstanie Fundusz Dopłat do Oprocentowania.
• Adresatami są przedsiębiorcy oraz podmioty prowadzące działalność w sektorze podstawowej produkcji produktów rolnych.
• O takie kredyty będą mogli ubiegać się przedsiębiorcy niezależnie od wielkości, przy czym wielkość przedsiębiorcy będzie warunkować wysokość uzyskanego wsparcia:

a) przedsiębiorca z sektora MŚP otrzyma dopłatę stanowiącą część odsetek należnych bankowi odpowiadającą 2 punktom procentowym

b) pozostali – w wysokości 1 punktu procentowego.

• Maksymalna pomoc dla przedsiębiorcy z tego instrumentu, czyli dopłata, którą może uzyskać, nie może przekroczyć wyrażonej w złotych równowartości 800 tysięcy euro brutto.
• Umowy kredytu z dopłatą będzie można zawierać do 31 grudnia 2020 r.

Dopłaty będą wypłacane za okres nie dłuższy niż 12 miesięcy od zawarcia umowy kredytu z dopłatą.

Przykłady wyjaśniające mechanizm; dokładne wyliczenie wysokości dopłaty zależeć będzie od indywidualnego przypadku:

Wakacje kredytowe

Dajemy prawo do zawieszenia na okres do 3 miesięcy spłaty kredytu, bez naliczania odsetek i innych opłat. Nowe przepisy dotyczyć będą tylko tych, którzy stracili pracę lub inne główne źródło dochodu po 13 marca b.r.

Dzięki temu gospodarstwa domowe, które zostały szczególnie dotknięte gospodarczymi skutkami pandemii, będą mogły odczuć ulgę w zbilansowaniu bieżących wydatków z obniżonymi dochodami, bez obawy, że przełoży się to natychmiast na większe koszty obsługi ich zadłużenia w przyszłości.

Założenia projektu to m.in.:

• Zawieszenie obowiązku spłacania kredytu, zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej. W tym okresie kredytodawca nie będzie mógł pobierać żadnych innych opłat, z wyjątkiem opłat z tytułu składek za umowy ubezpieczenia powiązane z umową kredytu.
• Maksymalny termin zawieszenia wykonania umowy będzie wynosił 3 miesiące. Okres kredytowania, jak i wszystkie terminy przewidziane w umowie kredytu, ulegną stosownemu przedłużeniu o okres zawieszenia.
• W przypadku, w którym kredytobiorca ma kilka kredytów tego samego rodzaju (np. dwa kredyty waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, będzie mógł skorzystać z wakacji kredytowych tylko wobec jednego z nich.
• Z zawieszenia wykonywania umowy kredytowej będą mogli skorzystać ci konsumenci, którzy po 13 marca br. stracili pracę lub inne źródło dochodu.
• Rozwiązanie wskazane w ustawie będzie dotyczyło umów kredytowych zawartych przed 13 marca 2020 r., jeśli termin zakończenia okresu kredytowania określony w tych umowach przypada po upływie 6 miesięcy od dnia 13 marca 2020 r.  

Wsparcie utrzymania miejsc pracy

Wspieramy utrzymanie miejsc pracy poprzez rozwiązania, które mają wesprzeć pracodawców, w których uderzyła pandemia COVID-19. Są to, m.in.:

• Doprecyzowanie zasad wykonywania pracy zdalnej. Celem jest zapewnienie równego traktowania pracowników i zapobieganie ewentualnym nadużyciom polegającym np. na tym, że osoby, które nie mają warunków do wykonywania pracy zdalnej, korzystają z tego statusu.
• Czasowe zawieszenie obowiązku odbierania zaległych urlopów do 30 września bieżącego roku. W okresie epidemii pozwoli to pracodawcy wysłać pracownika na zaległy urlop bez jego zgody. Ma to zapobiec kumulacji urlopów niewykorzystanych za zaległe lata oraz urlopów nabytych w bieżącym roku kalendarzowym.
• Umożliwienie wypowiedzenia umów o zakazie konkurencji w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Pracodawcy, zleceniodawcy, zamawiający zyskają uprawnienie do jednostronnego wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji obowiązującym po ustaniu danego stosunku prawnego. Dzięki temu, wraz z wygaśnięciem umowy, wygaśnie ich zobowiązanie do zapłaty odszkodowania ponad okres trwania umowy.
• Ograniczenie – do kwoty 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (2600 zł brutto miesięcznie) – odpraw i odszkodowań w przypadku ustania stosunku pracy, rozwiązania umowy agencyjnej, umowy zlecenia, czy innej umowy o świadczenie usług.
• Możliwość zawieszenia, w porozumieniu z organizacjami związkowymi, w czasie COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń – niektórych obowiązków dot. zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy, które mają socjalny charakter.
• Niestosowanie – w czasie COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń – postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania ustalających wyższą niż wymagana ustawowo wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne świadczenia o charakterze socjalno-bytowym.

Ułatwienie korzystania ze wsparcia na utrzymanie miejsc pracy 

Wprowadzamy elastyczniejsze zasady korzystania z tarczy antykryzysowej, poprzez m.in.:

• Możliwość otrzymania wsparcia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez te podmioty, które pomimo spadku obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, nie zdecydowały się na objęcie pracowników przestojem ekonomicznym lub przestojem wynikającym z art. 81 Kodeksu pracy albo obniżeniem wymiaru czasu pracy.

Pozostałe rozwiązania

• Rozciągnięcie na jednostki sektora finansów publicznych regulacji – dotychczas obowiązującej wobec administracji publicznej – która pozwala na zmniejszenie zatrudnienia oraz wprowadzenie mniej korzystnych warunków zatrudnienia.

Tarcza antykryzysowa w ocenie UOKiK - wakacje kredytowe i ochrona przed wrogimi przejęciami

Trzymiesięczne wakacje kredytowe i ochrona polskich spółek przed wrogimi przejęciami – to nowe propozycje do tzw. Tarczy antykryzysowej, które dziś przyjął rząd, a które powstały przy udziale UOKiK. Osoba, która straciła pracę lub inne główne źródło dochodu, będzie mogła zawiesić spłatę kredytu konsumenckiego i hipotecznego na trzy miesiące bez żadnych opłat w swoim banku. Jeśli już skorzystałeś z oferowanego przez banki zawieszenia spłaty kredytu albo jesteś w trakcie takiego zawieszenia – nic straconego, możesz skorzystać z ustawowych wakacji kredytowych. Projekt ustawy trafi teraz pod obrady Sejmu.

– "Cieszymy się, że do Sejmu trafiają przygotowane z udziałem UOKiK propozycje przepisów zwiększających ochronę kredytobiorców oraz polskich przedsiębiorstw przed wrogimi przejęciami. Rada Ministrów przyjęła rozwiązania, które umożliwią zawieszenie wykonania umów kredytowych bez ponoszenia przez konsumentów dodatkowych kosztów z tego tytułu. Jest to szczególnie istotna pomoc dla konsumentów i ich gospodarstw domowych w sytuacji utraty pracy lub głównego źródła dochodów" -  mówił Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Wakacje kredytowe

• Konsumencie – jeżeli masz kredyt konsumencki lub hipoteczny i jesteś w trudnej sytuacji finansowej, gdyż po dniu 13 marca 2020 r. straciłeś pracę lub inne główne źródła dochodu, to zgodnie z projektem przepisów będziesz mógł zawiesić spłatę rat na trzy miesiące. Nastąpi to automatycznie z chwilą doręczenia kredytodawcy stosownego wniosku. Sam decydujesz, czy zawiesisz spłatę na jeden, dwa czy trzy miesiące.
• Jeśli już wcześniej skorzystałeś z oferty zawieszenia spłaty kredytu oferowanej przez banki i instytucje finansowe – nie straciłeś, gdyż z chwilą doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie wykonania umowy kredytowej na podstawie niniejszej ustawy tamte zawieszenie spłat ulegnie z mocy prawa skróceniu i rozpocznie się zawieszenie określone w niniejszej ustawie.
• Zawieszenie spłaty rat jest darmowe – jeżeli jednak miałeś umowę ubezpieczenia związaną z kredytem, bank poinformuje cię o wysokości składki, którą będziesz opłacał. Chodzi o to, abyś miał zapewnioną ciągłość ochrony ubezpieczeniowej.
• W ciągu 14 dni od doręczenia wniosku, kredytodawca musi potwierdzić, że go otrzymał oraz poinformować cię o wysokości opłat z tytułu umów ubezpieczenia.
• Okres spłaty całego kredytu wydłuży się o czas „wakacji”, ale za ten czas nie będą naliczane odsetki ani inne opłaty poza ubezpieczeniem.
• Zgodnie z projektem przepisów z wakacji kredytowych będziesz mógł skorzystać, gdy zawarłeś umowę o kredyt przed dniem 13 marca 2020 r. oraz gdy zakończenie okresu kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty.
• Jeżeli masz kilka kredytów tego samego rodzaju (np. dwa kredyty waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, to będziesz mógł zawiesić spłatę rat tylko w stosunku do jednego z nich – możesz zawiesić spłatę jednego kredytu hipotecznego i jednego konsumenckiego w danym banku.

Zobacz na przykładzie jakie mogą być korzyści tego rozwiązania:

Średnia wartość kredytu hipotecznego udzielonego w 2019 r. to 278 tys. zł. Przy założeniu marży w wysokości 2 p.p. i stawki WIBOR 0,7%, konsument odniósłby korzyść około 1900 zł dla całych wakacji kredytowych.

Kontrola inwestycji

Projekt ustawy nadaje również Prezesowi UOKiK dodatkowe uprawnienia w zakresie ochrony polskich przedsiębiorstw, których przedmiot działalności jest ważny dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego.

Od momentu wejścia w życie przepisów każda inwestycja, objęta przepisami niniejszej ustawy, skutkująca:

• nabyciem,
• osiągnięciem znaczącego uczestnictwa lub
•  nabyciem dominacji

- dokonana przez podmioty z siedzibą lub obywatelstwem (dla osób fizycznych) poza krajem członkowskim Unii Europejskiej objęta zostanie nadzorem Prezesa Urzędu.

- "Sytuacja związana z pandemią koronawirusa i obserwowane skutki gospodarcze mogą rodzić niebezpieczeństwo wrogich przejęć polskich przedsiębiorstw o strategicznym znaczeniu. Rozwiązania, które znalazły się najnowszym projekcie Tarczy Antykryzysowej, zapobiegną tej sytuacji. Prezes UOKiK będzie mógł zgłosić sprzeciw wobec takich transakcji – decyzja będzie podejmowana niezależnie przez organ. Przejęcie pomimo tego sprzeciwu lub bez zawiadomienia Urzędu mogą skutkować poważnymi sankcjami finansowymi. Będziemy jednak działać sprawnie i dążyć do tego, aby czas wydania decyzji był krótszy niż 30 dni, aby nie wstrzymywać ważnych dla Polski inwestycji zagranicznych" – mówił Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Podmioty objęte ochroną

Zgodnie z projektem, podmiotami objętymi ochroną są przedsiębiorcy z siedzibą w Polsce, których przychód ze sprzedaży i usług przekroczył na terytorium Polski równowartość 10 mln euro i którzy spełniają jeden z poniższych warunków:

1. są spółką publiczną w rozumieniu ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,
2. posiadają mienie, które zostało ujawnione w wykazie obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej lub opracowują lub modyfikują oprogramowanie w obszarach wskazanych przez ustawę
3. prowadzą działalności gospodarczej w jednej z dziedzin wskazanych w ustawie.

Postępowanie sprawdzające i kontrolne

Zgodnie z projektem, każda inwestycja objęta przepisami ustawy powinna zostać uprzednio zgłoszona Prezesowi UOKiK, który po otrzymaniu zawiadomienia przeprowadzi postępowanie sprawdzające. Jeżeli transakcja nie będzie budziła wątpliwości pod kątem bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego i zdrowia publicznego wówczas zostanie wydana decyzja o braku sprzeciwu.

W szczególnych przypadkach, gdy zgłoszenie lub inwestycja będą wymagały dokładniejszego sprawdzenia, Prezes UOKiK będzie wszczynał postępowanie kontrolne.

Nabycie przedsiębiorstwa podlegającego ochronie bez złożenia zawiadomienia lub pomimo sprzeciwu Prezesa UOKiK będzie nieważne.

Wsparcie MF dla JST – rozszerzenie tarczy

Przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw wprowadza też kolejne ułatwienia w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego (JST). Dzięki zmianom zwiększymy płynności finansową samorządów. Zaproponowane rozwiązania uelastycznią prowadzoną przez JST politykę finansową i złagodzą reguły dotyczące zadłużenia.

- "W ramach Tarczy Antykryzysowej wprowadziliśmy już wiele narzędzi pomocowych dla firm, podatników indywidualnych, a także dla JST. Nie poprzestajemy na tym. Wiemy, że wsparcie dla JST wymaga m.in. wprowadzenia rozwiązań systemowych, które ułatwią prowadzenie ich polityki finansowej. Takie są nasze najnowsze propozycje mające na celu poprawę płynności samorządów. Chcemy aby ta pomoc była jak najszersza" – mówił minister finansów Tadeusz Kościński.

Projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw został przyjęty przez rząd. W prace nad dokumentem zaangażowanych było wiele instytucji publicznych, w tym Ministerstwo Rozwoju i Ministerstwo Finansów. Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego dotyczy m.in. uelastycznienia ram fiskalnych nakładanych na samorządy. 

Konkretne wsparcie dla samorządów

Rząd chce pomóc samorządom, które w związku z pandemią COVID-19 odczuwają spadek wpływów, m.in. z podatków.

Podwoi udział powiatów, w tym miast prezydenckich, w dochodach z gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa – od 1 maja do końca 2020 r. Teraz do samorządów będzie trafiać co druga, nie co czwarta złotówka.

W 2020 r. złagodzimy regułę fiskalną ograniczającą zadłużanie się samorządów.

W związku z COVID-19, w 2020 r. możliwa będzie nierównowaga budżetu samorządów, dodatkowo o wartość faktycznego zmniejszenia się dochodów z podatków (takich jak: PIT, CIT i podatków lokalnych, czyli m.in. podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego czy opłaty skarbowej).

W 2020 r. poprawimy płynność samorządów dzięki możliwości wcześniejszego przekazywania im rat, m.in. w części oświatowej.

Tzw. janosikowe (płacone przez zamożniejsze samorządy) – przypadające w maju i czerwcu 2020 r. – będzie można zapłacić w drugim półroczu 2020 r.

W 2020 r. samorządy będą mogły przeznaczyć pieniądze z tzw. funduszu korkowego (środki pozyskiwane od przedsiębiorców sprzedających alkohol) na przeciwdziałanie i łagodzenie skutków COVID-19.

Rozwiązania MF

• Zwiększenie płynności finansowej samorządów w okresie epidemii poprzez wprowadzenie możliwości wcześniejszego przekazywania samorządom w 2020 r. subwencji ogólnej z budżetu państwa.
• Możliwość przesunięcia na kolejne miesiące wpłat do budżetu państwa dokonywanych przez jednostki o ponadprzeciętnych dochodach podatkowych. Raty wpłat przypadające w czerwcu i lipcu 2020 r. samorządy będą mogły zapłacić w następnych miesiącach 2020
• Uelastycznienie w 2020 r. wymogu równoważenia strony bieżącej budżetu JST dodatkowo
  o wartość planowanego ubytku w dochodach będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.
• Złagodzenie w 2020 r. reguły fiskalnej ograniczającej zadłużenie o kwotę faktycznego ubytku w dochodach podatkowych jednostki samorządu terytorialnego wynikającego z wystąpienia epidemii COVID-19.
• Zwiększenie możliwości JST do spłaty zadłużenia. Ustalając na rok 2021 i lata kolejne relację ograniczającą wysokość spłaty długu, jednostka będzie w budżecie pomniejszać wydatki bieżące o wydatki bieżące poniesione w 2020 r. w celu realizacji zadań związanych
  z przeciwdziałaniem COVID-19.
• Zaproponowano rozwiązanie, w świetle którego skutki finansowe ulg udzielanych przez JST
  w spłacie zobowiązań w postaci rozłożenia i odroczenia zapłaty podatków i zaległości podatkowych nie będą uwzględniane w ustaleniu potencjału dochodowego JST. Propozycja wychodzi naprzeciw postulatom samorządów i jest szczególnie aktualna w obecnej sytuacji stosowania przez jednostki samorządu terytorialnego ulg w zapłacie podatków.

Wprowadzone dotychczas mechanizmy

• Specustawa uelastyczniła gospodarowanie środkami publicznymi w ramach samorządu terytorialnego. Wójt (lub burmistrz, czy prezydent miasta), zarząd powiatu lub zarząd województwa otrzymali kompetencje do dokonywania zmian w planie dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym przeniesień wydatków między działami klasyfikacji budżetowej.
• Wykonując budżet samorządowy, wójt (lub burmistrz, czy prezydent miasta), zarząd powiatu lub zarząd województwa otrzymali także możliwość - bez uzyskania opinii komisji właściwej do spraw budżetu organu stanowiącego tej jednostki - dokonywania zmian przeznaczenia rezerwy celowej oraz tworzenia nowej rezerwy celowej, przenosząc do niej zablokowane kwoty wydatków.

• Dokonano przejściowego złagodzenia ograniczeń dotyczących zrównoważenia części bieżącej budżetu. W 2020 r. wydatki bieżące będą mogły być wyższe od dochodów bieżących o wydatki ponoszone w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w części, w jakiej zostały sfinansowane środkami własnymi. Ponadto, zwiększono możliwości inwestycyjne samorządów, modyfikując na lata 2020-2025 relację ograniczającą wysokość spłaty długu jednostki samorządu terytorialnego.
• Przesunięto też, w drodze rozporządzenia Ministra Finansów, terminy przekazywania sprawozdań oraz informacji sporządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Terminy te zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z 31 marca 2020 r. w prawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl