Przełomowe zmiany w działaniu Specjalnych Stref Ekonomicznych?

Projekt ustawy o wspieraniu nowych inwestycji

Polska atrakcyjną strefą inwestycyjną, zwolnienia podatkowe uzależnione nie tylko od lokalizacji inwestycji, ale od jej charakteru i jakości tworzonych miejsc pracy – to główne założenia dokumentu, który zmieni zasady funkcjonowania Specjalnych Stref Ekonomicznych w Polsce.

Projekt ustawy o wspieraniu nowych inwestycji został przyjęty przez rząd. Teraz zajmie sięnim Sejm.

- "Specjalne Strefy Ekonomiczne działają już od 24 lat. Wciąż na tych samych zasadach. Czas to zmienić i dostosować ich funkcjonowanie do zmieniających się trendów gospodarczych. Stawiamy na ambitne przedsięwzięcia, które będą miały pozytywny wpływ na naszą gospodarkę. Szerzej otwieramy się na MŚP, które dotychczas w niewielkim stopniu były reprezentowane w Strefach" – powiedziała minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz. 

- "To z myślą o przedsiębiorstwach i razem z nimi projektowaliśmy nowe rozwiązania. Preferencje podatkowe będą uzależnione od miejsca inwestycji, jej charakteru i jakości tworzonych miejsc pracy. Te trzy jasne kryteria sprawią, że zostanie wykorzystany potencjał całego kraju. Przewidujemy, że prace nad ustawą zakończą się w Parlamencie w I kwartale 2018 r., tak by już na początku drugiego kwartału przedsiębiorcy mogli korzystać z udogodnień" – dodał wiceminister Tadeusz Kościński. 

Ustawa jest realizacją jednego z filarów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju – Kapitału dla Rozwoju. Proponowane działania są komplementarne z innymi projektami Strategii, takimi jak Pakiet dla miast Średnich czy Program Wspierania Inwestycji o Istotnym Znaczeniu dla Gospodarki Polski.  

Co przewidziano?

Najważniejsze propozycje:

• Całkowite odejście od ograniczeń terytorialnych przy stosowaniu zwolnień podatkowych, z zachowaniem zasad dotyczących przeznaczenia terenów. Zlikwidowana zostanie długotrwała i obciążająca przedsiębiorcę procedura zmiany granic sse. Do tej pory obszar objęty wsparciem wynosił 25 tys. ha. Po zmianie, wykorzystany zostanie potencjał całej Polski, co jest szczególnie ważne w przypadku dużych inwestycji, stanowiących siłę napędową regionów.
• Decyzja o zwolnieniu z podatku dochodowego wydawana będzie na czas określony – standardowo od 10 do 15 lat. Im wyższa intensywność pomocy publicznej w regionie (dozwolona przez Unię Europejską), tym dłuższy okres zwolnienia. Jednocześnie do czasu zakończenia działalności sse, tj. do końca 2026 r., możliwe będzie wydłużenie czasu obowiązywania decyzji do 15 lat.
• Wzmocniona zostanie rola spółek zarządzających w systemie obsługi inwestora. Spółki, które do tej pory zarządzały specjalnymi strefami ekonomicznymi staną się głównym punktem kontaktu w regionie (w ramach systemu obsługi przedsiębiorcy) oraz regionalnym punktem kontaktu, jeśli chodzi o pomoc publiczną w obszarze zwolnień podatkowych i dotacji rządowej. Zadanie związane z obsługą inwestorów korzystających z pomocy publicznej będzie realizowane przez spółki zarządzające przy współpracy z lokalnymi jednostkami oraz przy wsparciu Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii oraz Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu. Spółki zarządzające będą działały na terenach powiatów przypisanych im w rozporządzeniu.
• Działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z projektem, kryteria ilościowe (wymagane nakłady inwestycyjne) zostaną dostosowane do możliwości firm z segmentu MMŚP (Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorstw). Odbędzie się to przez odpowiednią redukcję wymagań standardowych obowiązujących duże firmy. Dzięki wsparciu dla MMŚP planowane jest zwiększenie napływu inwestycji do rejonów słabiej rozwiniętych, które na obecnym etapie rozwoju nie są w stanie sprostać wygórowanym wymaganiom dużych inwestorów, jak np. infrastruktura czy dostępność zasobów ludzkich.

W efekcie proponowanych zmian, Polska powinna poprawić swoją konkurencyjność w porównaniu z państwami sąsiedzkimi. Oferowane przez Polskę zróżnicowane warunki inwestycyjne pozwolą na wybór projektów wnoszących wartość dodaną do naszej gospodarki.

Cała Polska strefą ekonomiczną

Projekt wprowadza mechanizm udzielania wsparcia przedsiębiorcom w podejmowaniu nowych inwestycji w Polsce. Proponowane wsparcie zastąpi dotychczasowy system funkcjonujący w specjalnych strefach ekonomicznych (obecnie jest ich 14). W nowej koncepcji zachęty podatkowe będą dostępne na całym obszarze Polski (bez ograniczeń terytorialnych), ale z zachowaniem zasad dotyczących przeznaczenia terenu.

Dotychczas obszar objęty wsparciem wynosił 25 tys. ha, czyli 0,08% powierzchni kraju. Po zmianach zachęty podatkowe będą dostępne zaś w całej Polsce, na terenach, na których można prowadzić działalność gospodarczą. Celem zmian jest zwiększenie oferty atrakcyjnych terenów inwestycyjnych dla potencjalnych inwestorów. Ponadto firmy MŚP nie będą musiały przenosić się do Stref i inwestować z dala od dotychczasowego obszaru działania. Co ważne, zlikwidowana zostanie długotrwała i obciążająca przedsiębiorcę procedura zmiany granic SSE. 

Proponowane rozwiązanie zwiększy atrakcyjność inwestycyjną Polski przez stworzenie warunków sprzyjających lokowaniu w naszym kraju ambitnych przedsięwzięć gospodarczych. Projekt jest realizacją jednego z filarów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju Kapitał dla Rozwoju.

Jakość, a nie tylko ilość

Premiowane będą przede wszystkim przedsięwzięcia, które mają wpływ na konkurencyjność i innowacyjność regionalnych gospodarek, a w konsekwencji na rozwój gospodarczy Polski. Chodzi m.in. o transfer wiedzy, prowadzenie działalności B+R, rozwój klastrów, ale także zapewnienie korzystnych warunków dla pracowników, w tym tych wykraczających poza standardowe świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. To między innymi różne formy podnoszenia kompetencji. Na plus będzie też przemawiać współpraca ze szkolnictwem zawodowym i tworzenie  specjalistycznych klas.

Elastyczne okresy zwolnień podatkowych

Decyzja dotycząca preferencji wydawana będzie na czas określony – standardowo od 10 do 15 lat. Jednak im wyższa pomoc publiczna w regionie dozwolona przez Unię Europejską, tym dłuższy możliwy okres zwolnienia. Jednocześnie do czasu zakończenia działalności SSE, tj. do końca 2026 r., możliwe będzie wydłużenie czasu obowiązywania decyzji do 15 lat w przypadku terenów obecnie objętych statusem SSE. Nowa ustawa nie wprowadza żadnych zmian nabytych praw dla inwestycji, które działają już w SSE. 

Wzmocniony system zarządzania

Spółki zarządzające Strefami odegrają nową rolę w przyciąganiu inwestycji. Będą głównym punktem kontaktu w regionie do obsługi inwestora, a także regionalnym koordynatorem udzielania pomocy publicznej w obszarze instrumentu zwolnień podatkowych i dotacji rządowych. Nastąpi rejonizacja – każda ze spółek będzie prowadzić działalności na terenach określonych powiatów (zostaną przypisane strefom w drodze rozporządzenia). Jeden punkt kontaktu dla inwestora zapewni kompleksową usługę, a także istotną pomoc w eliminacji barier inwestycyjnych (m.in. w skróceniu czasu procedur).  

Wsparcie zrównoważonego rozwoju

Warunki uzyskania zwolnienia z podatku będą zależeć od wielkości firmy oraz od stopy bezrobocia w danym powiecie.  Wymagane nakłady inwestycyjne zostaną dostosowane do możliwości firm, w zależności czy są to mikro, małe czy średnie przedsiębiorstwa. Uwzględniana będzie także sytuacja gospodarczo-społeczna na danym terenie, w tym zasada, że im wyższe bezrobocie w powiecie, tym niższe wymagane nakłady inwestycyjne. Premiowane będą też inwestycje w miastach średnich, tracących funkcje gospodarcze i społeczne. Na preferencje będą mogły liczyć również pozostałe regiony, w których występuje wysoki bezrobocie. 

Kiedy proponowane rozwiązania mają wejść w życie?

Projektowana ustawa powinna wejść w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem jednego przepisu, który zacznie obowiązywać w innym terminie.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl