Sejm przyjął 2 ważne ustawy z sektora mieszkaniowego i budownictwa

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych oraz ustawa o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw zostały przyjęte przez Sejm.

Czego dotyczą nowe ustawy?

 - "Przyjęta  przez Sejm RP ustawa zwiększająca dostępność mieszkań czynszowych i komunalnych jest kluczowa dla utrzymania dynamiki rozwoju społecznego sektora mieszkaniowego" – powiedział wiceminister rozwoju i technologii Piotr Uściński.

- "Z kolei ustawa o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, to kolejny kamień milowy na drodze do cyfryzacji procesu budowlanego.  Najnowsze zmiany oznaczają, że proces inwestycyjno-budowlany będzie realizowany w sposób bardziej komfortowy dla inwestorów i bardziej skuteczny dla organów nadzoru budowlanego" – dodał wiceszef resortu.

Rozwiązania proponowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, zawarte w ustawie o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych, mają na celu podtrzymanie wzrostowego trendu dostępności mieszkań czynszowych i komunalnych.

Z kolei rozwiązania zawarte w ustawie o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw takie jak dziennik budowy w formie elektronicznej, elektroniczna książka obiektu budowlanego czy też elektroniczny centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane to usprawnienia, na które czeka branża budowlana, inwestorzy oraz organy publicznej administracji budowlanej.

Rok 2021 po wprowadzeniu tzw. społecznego pakietu mieszkaniowego okazał się rekordowy. Dzięki rządowym programom finansującym społeczne budownictwo czynszowe, w tym komunalne, powstanie bądź też zostanie zmodernizowanych łącznie blisko 14 tysięcy lokali mieszkalnych. Natomiast w 2022 r. możemy mówić już o prawie 5 tys. mieszkań.

- "Osiągnęliśmy najlepszy wynik w 15-letniej historii programu wsparcia budownictwa socjalnego i komunalnego. Było to możliwe dzięki przygotowanej i wdrożonej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii społecznej części Pakietu Mieszkaniowego" - poinformował wiceminister Piotr Uściński.

Z wniosków złożonych przez samorządy gminne w ramach programu wsparcia budownictwa socjalnego i komunalnego (BSK) w 2021 r. do finansowania zakwalifikowano 287 komunalnych inwestycji mieszkaniowych. Pozwoli to na utworzenie lub zmodernizowanie 8033 komunalnych lokali mieszkalnych. W 2022 r. mamy już 276 wniosków zakwalifikowanych bądź w trakcie procedury kwalifikacji, w związku z planowanym utworzeniem bądź zmodernizowaniem 2.625 komunalnych lokali mieszkalnych.

W ramach programu preferencyjnych kredytów dla inwestorów społecznego budownictwa czynszowego w 2021 r. zakwalifikowano wnioski dotyczące 87 przedsięwzięć realizowanych przez towarzystwa budownictwa społecznego, społeczne inicjatywy mieszkaniowe, spółki gminne oraz spółdzielnie mieszkaniowe, obejmujących utworzenie 8481 lokali mieszkalnych. Natomiast w 2022 r. inwestorzy złożyli już wnioski, które pozwolą na utworzenie 2.687 społecznych lokali mieszkalnych na wynajem.

- "Społeczny pakiet mieszkaniowy przyczynił się do prawdziwego przełomu w tym obszarze polityki mieszkaniowej państwa, dokładając także niemałą cegiełkę do aktywizacji polityki prorodzinnej, co w znaczący sposób przyczynia się do zwiększenia dostępności mieszkań na rynku. Dzięki przyjętej dziś nowelizacji, chcielibyśmy utrzymać tę tendencję, a docelowo jeszcze ją wzmocnić" - podkreślił wiceminister.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych

Nowelizacja nie wprowadza nowych instrumentów dla beneficjentów rządowych programów wspierających mieszkalnictwo czynszowe, ale pozwoli w znaczący sposób, efektywniej wykorzystać dostępne na realizację programów środki, jak również pozyskiwać dodatkowe źródła finansowania.

Nowe regulacje zmieniają zasady kwalifikacji wniosków w taki sposób, aby wypłata wsparcia następowała już w roku złożenia wniosku. Pozwoli to na efektywniejsze wykorzystanie, przewidzianych na dany rok, środków budżetowych.

Wprowadzają czytelne dla beneficjentów zasady limitowania środków programu BSK na dany rok. Zmiana ta pozwoli też na uruchomienie jeszcze w tym roku dodatkowego 1,2 mld zł zgromadzonych w Funduszu Dopłat (środki te pochodzą z oszczędności MRiT dokonanych na innych realizowanych w 2021 r. zadaniach).

Nowelizacja wskazuje dodatkowe źródła finansowania programów mieszkaniowych poprzez umożliwienie sprzedaży skarbowych papierów wartościowych, wprowadza tryb postępowania ze środkami niewykorzystanymi przez beneficjentów wsparcia z Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa. Nowe regulacje umożliwiają aktualizację kwoty udzielonego wsparcia w ramach programu BSK, w przypadku wyższych niż zakładane kosztów realizacji inwestycji oraz ustalają maksymalne stawki czynszów w zasobie mieszkaniowym finansowanym ze środków budżetu państwa.

Rozwiązania wejdą w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.

Nowelizacja ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw

Dzięki przyjętej dziś ustawie zostaną wdrożone cztery rozwiązania informatyczne.

- "Rozwiązania, które wnosi do procesu inwestycyjno-budowlanego nowelizacja ustawy to pakiet kompleksowych narzędzi, od dawna oczekiwanych przez branżę i przez rynek, ale także i przez obywateli" - wskazał wiceminister Uściński. 

Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy? 

Dziennik budowy w postaci elektronicznej (system EDB) 

System EDB (elektroniczny dziennik budowy) został zrealizowany w Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego w oparciu o najwyższe standardy bezpieczeństwa. Dziennik budowy jest najważniejszym dokumentem na budowie. Powinien być prowadzony w określony sposób i przechowywany w bezpiecznym miejscu. Rejestruje się w nim przebieg robót budowlanych oraz wszelkich okoliczności i zdarzeń mających związek z ich wykonywaniem i mogących mieć znaczenie podczas technicznej oceny prawidłowości prowadzonych prac budowlanych, montażu czy rozbiórki. Dziennik budowy jest też narzędziem pracy kierownika budowy, inspektora nadzoru inwestorskiego, a także projektanta. W dzienniku zapisywane są wszystkie istotne zdarzenia, które dokumentują przebieg robót budowlanych. System EDB umożliwia realizację wszystkich tych czynności online.

System EDB pozwala inwestorowi, całkowicie online, występować z wnioskiem o wydanie dziennika budowy, oraz składać dziennik wraz z wnioskiem o pozwolenie na użytkowanie.

Pozwala zarządzać procesem budowlanym, dodawać uczestników procesu i wyznaczać czas pracy z poziomu aplikacji. Umożliwia każdemu z uczestników procesu budowlanego wgląd do wpisów dokonywanych w dzienniku budowy. Aplikacja EB będzie działać także w trybie offline. Użytkownik będzie miał również dostęp do wersji  web - uruchamianej za pomocą dowolnej przeglądarki internetowej i (w pełni darmowej) wersji mobilnej do pobrania ze sklepów Apple Store i Google Play.

Papierowa, tradycyjna forma prowadzenia dziennika budowy będzie dostępna dla inwestorów do 2030 r., po czym nastąpi przejście na formę wyłącznie elektroniczną. 

Książka obiektu budowlanego w postaci elektronicznej 

Elektroniczna książka obiektu budowlanego jest aplikacją, w której każdy właściciel lub zarządca będzie dokonywał wpisów w zakresie informacji o obiekcie budowlanym, o jego właścicielach i zarządcach, o przeprowadzanych kontrolach,   ekspertyzach i opiniach technicznych dotyczących obiektu. Znajdą się tam również wpisy dotyczące robót budowlanych związanych z obiektem budowlanym po oddaniu do użytkowania, katastrof budowlanych, oraz decyzje, postanowienia, zaświadczenia i inne dokumenty wydane przez organy administracji publicznej, dotyczących obiektu budowlanego.

System zostanie wdrożony z początkiem 2023 r. i jest projektem, który - podobnie jak Elektroniczny Dziennik Budowy - docelowo ma być realizowany w 100 % cyfrowo. Od 2027 r. będzie dostępny wyłącznie w formie elektronicznej. 

Elektroniczny Centralny Rejestr osób posiadających Uprawnienia Budowlane (system eCRUB) 

System e-CRUB to zupełnie nowe oprogramowanie, które zastąpi dotychczasowy Centralny Rejestr osób posiadających Uprawnienia Budowlane oraz rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (CRUB). System jest zarządzany na podstawie danych z izb zawodowych odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień w budownictwie - Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa i Izby Architektów RP. Od strony interakcji z użytkownikami wyszukiwarka w przejrzysty sposób pozwoli inwestorom zatrudniającym inżyniera czy projektanta szybko sprawdzić jego kwalifikacje i uprawnienia. To samo od systemu otrzymuje urzędnik weryfikujący dane tych osób bez potrzeby wglądu w dokumenty papierowe. Dzięki rejestrowi e-CRUB osoby pracujące w branży budowlanej, zdające egzamin w jednej z izb, będą mogły szybciej korzystać ze swoich uprawnień. Decyzja o wpisie do rejestru zostanie zautomatyzowana. 

Portal e-Budownictwo 

Portal e-Budownictwo będzie rozbudowaną wersją obecnie już funkcjonującej strony.

w ramach której inwestorzy już teraz mają dostęp do 26 wniosków i zgłoszeń w procesie inwestycyjno-budowlanym oraz mogą śledzić status swojej sprawy składanej online.

Serwis e-Budownictwo podwyższyć standard obsługi obywateli w procesie inwestycyjno-budowlanym. Ma być efektywnym narzędziem komunikacji obywatela z urzędem, gdzie w jednym miejscu, w ujednoliconej formie znajdzie on potrzebne formularze. Ma pozwolić użytkownikowi zaoszczędzić czas jak i pomóc zredukować zużycie papieru w administracji (skala to 22,5 tys. ton dla jednej procedury pozwolenia na budowę rocznie). 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl