Co nowego w ubezpieczeniach obowiązkowych?

Nowelizacja zmienia minimalne sumy gwarancyjne zgodnie z zasadą przewidzianą w unijnej dyrektywie. W wypadku szkód na osobie to 5 210 000 euro, a w wypadku szkód w mieniu – 1 050 000 euro. Nowe przepisy przewidują też, że w razie sporu pomiędzy Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym (UFG) a zakładem ubezpieczeń dotyczącego ustalenia, który z nich jest obowiązany do wypłaty odszkodowania, wypłaci je zakład ubezpieczeń. Jeżeli później zostałaby ustalona odpowiedzialność UFG, to zwróci on zakładowi ubezpieczeń wypłacone odszkodowanie i poniesione koszty.

Co przewiduje ustawa z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowy Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych?

Nowelizacja wdraża do polskiego prawa przepisy unijnej dyrektywy w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności. Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie do okresowego przeglądu – z uwzględnieniem wskaźnika cen konsumpcyjnych – kwot minimalnych sum gwarancyjnych w OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC rolników. 

Przedmiotowa ustawa ma na celu dokonanie zmian w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 473), w związku z koniecznością wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności (Dz.Urz. UE L 263 z 07.10.2009, str. 11), dotyczących dostosowania, zgodnie ze stopą inflacji cen konsumpcyjnych, minimalnych sum gwarancyjnych w obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów oraz obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 dyrektywy 2009/103/WE, co pięć lat liczonych od dnia 11 czerwca 2005 r. lub na koniec okresu przejściowego, trwającego najpóźniej do dnia 11 czerwca 2012 r., kwoty minimalnych sum gwarancyjnych w obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów oraz w obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, podlegają przeglądowi z uwzględnieniem wskaźnika cen konsumpcyjnych. Kwoty te są dostosowywane automatycznie i podnoszone o wielkość stanowiącą procentową zmianę wskazaną przez zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych (HICP) za odpowiedni okres i zaokrąglane do wielokrotności 10 tys. euro.

Uchwalona ustawa wprowadza zmiany minimalnych sum gwarancyjnych, zgodnie z mechanizmem przewidzianym w dyrektywie. Kwoty te określono następująco:

• w przypadku szkód na osobie - 5 210 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych,
• w przypadku szkód w mieniu - 1 050 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych.

Ponadto uchwalona ustawa wprowadza w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych regulację określającą, iż w przypadku sporu pomiędzy Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym, a zakładem ubezpieczeń, dotyczącego ustalenia, który z nich jest obowiązany do wypłaty odszkodowania poszkodowanemu, wypłata jest dokonywana przez zakład ubezpieczeń niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania akt szkody od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Jeżeli po dokonaniu takiej wypłaty zostanie ustalona odpowiedzialność Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w całości lub w części, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny będzie obowiązany do zwrotu zakładowi ubezpieczeń wypłaconego odszkodowania lub jego części i poniesionych kosztów.

W zakresie przepisu przejściowego ustawa przewiduje, że do postępowań odszkodowawczych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie uchwalonej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Ustawa wchodzi w życie z dniem 31 grudnia 2018 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl