Ustawa o świadczeniu za długoletnią służbę z podpisem prezydenta

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 26 stycznia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem świadczenia za długoletnią służbę. Dzięki przyjętym rozwiązaniom funkcjonariusze i żołnierze zawodowi otrzymają nowe świadczenie po 15 latach służby.

Świadczenie za długoletnią służbę będzie przeznaczone dla funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Więziennej, Krajowej Administracji Skarbowej, Służby Ochrony Państwa, Straży Marszałkowskiej oraz dla żołnierzy zawodowych.

Podczas prac parlamentarnych nad ustawą wiceszef MSWiA Maciej Wąsik podkreślał, że ustawa to kolejny etap systemowego wsparcia służb mundurowych.

Najważniejsze rozwiązania

Wysokość świadczenia będzie wynosiła 5 proc. należnego uposażenia zasadniczego po osiągnięciu 15 lat służby. Będzie ono zwiększane o kwotę 1 proc. należnego uposażenia zasadniczego za każdy kolejny rozpoczęty rok służby, nie więcej jednak niż do wysokości 15 proc. po 25 latach służby.

Po przekroczeniu 25. roku służby nowe świadczenie będzie utrzymywało się na poziomie 15 proc. i będzie wypłacane niezależenie od innych pobieranych dodatków i świadczeń, w tym świadczenia motywacyjnego w wysokości 1,5 tys. zł brutto po 25 latach służby i 2,5 tys. zł brutto po 28,5 latach służby. 

Po osiągnięciu przez funkcjonariuszy 32 lat wysługi emerytalnej, świadczenie za długoletnią służbę, będzie wliczane do podstawy wymiaru emerytury.

Pozostałe zmiany w przepisach

W Służbie Ochrony Państwa podniesiona została górna łączna wysokość dodatku specjalnego oraz dodatku uzasadnionego szczególnymi kwalifikacjami, warunkami lub miejscem pełnienia służby – z 75 proc. do 80 proc. uposażenia zasadniczego. W Straży Marszałkowskiej podniesiona zostanie również górna łączna wysokość dodatku uzasadnionego szczególnymi kwalifikacjami lub warunkami pełnienia służby – z 20 proc. do 30 proc. uposażenia zasadniczego. 

Funkcjonariusze służb specjalnych, Służby Celno–Skarbowej oraz Straży Marszałkowskiej otrzymają świadczenie motywacyjne, które obecnie przysługuje już służbom podległym MSWiA, Służbie Więziennej oraz żołnierzom zawodowym Sił Zbrojnych RP, w wysokości 1,5 tys. zł brutto po 25 latach służby i 2,5 tys. zł brutto po 28,5 latach służby. 

Ponadto aby zabezpieczyć funkcjonariuszy, którzy nabyli prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej, w ustawach o Policji, Straży Granicznej oraz Państwowej Straży Pożarnej, z katalogu przesłanek umożliwiających zwolnienie funkcjonariusza ze służby, usunięta została przesłanka nabycia prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej.

Co przewiduje ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem świadczenia za długoletnią służbę? 

Celem ustawy (jak wskazano w uzasadnienia do projektu ustawy) jest zatrzymanie przed odejściem ze służby doświadczonych funkcjonariuszy i żołnierzy, a także wzmocnienie motywacyjnego systemu wynagradzania, przez dodanie nowego świadczenia, służącego zwiększeniu uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy posiadających co najmniej 15-letni staż służby. Ponadto ustawa ma wpłynąć na wzrost zainteresowania wstępowaniem do służb oraz do Sił Zbrojnych RP.

Nowelizacja poprzez wprowadzenie odpowiednich zmian m.in. w ustawach:

1. z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji,
2. z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej,
3. z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej,
4. z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin,
5. z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin,
6. z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu;
7. z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,
8. z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego,
9. z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej,
10. z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej,
11. z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa,
12. z dnia 26 stycznia 2018 r. o Straży Marszałkowskiej,
13. z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny,

- przyznaje funkcjonariuszom wszystkich służb mundurowych, objętych niniejszą ustawą oraz żołnierzom zawodowym, nowe świadczenie zwane „świadczeniem za długoletnią służbę”.

Celem tego świadczenia jest zwiększenie uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy posiadających co najmniej 15-letni staż służby. Świadczeniem za długoletnią służbę będzie przysługiwało w wysokości 5% należnego uposażenia zasadniczego po osiągnięciu 15 lat służby, zwiększanego o kwotę 1% należnego uposażenia zasadniczego za każdy kolejny rozpoczęty rok służby, nie więcej jednak niż do wysokości 15% po 25 latach służby, które będzie wypłacane do dnia rozwiązania stosunku służbowego w związku ze zwolnieniem funkcjonariusza ze służby, z jego śmiercią lub zaginięciem. Świadczenie za długoletnią służbę, co do zasady, nie będzie stanowiło składnika uposażenia lub dodatku do uposażenia i tym samym, nie będzie stanowić podstawy wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej. Ustawa w odpowiednich zmianach do ustaw wprowadza wyjątek, kiedy to świadczenie będzie wliczone do podstawy wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej. Warunkiem wliczenia świadczenia do podstawy wymiaru emerytury lub renty inwalidzkiej będzie osiągnięcie przez funkcjonariusza i żołnierza 32 lat wysługi emerytalnej.

Nowelizacja przyznaje ponadto prawo do dodatku motywacyjnego funkcjonariuszom Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Celno-Skarbowej oraz Straży Marszałkowskiej. Dodatek motywacyjny funkcjonuje już w służbach podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji (m.in. w Policji, Straży Pożarnej, Straży Granicznej), Służbie Więziennej oraz w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Dodatek motywacyjny przyznawany będzie w jednej z dwóch wysokości 1500 zł (po osiągnięciu co najmniej 25 lat stażu służby) albo 2500 zł (po przekroczeniu 28 lat i 6 miesięcy stażu służby).

W ustawie o Policji, o Straży Granicznej i o Państwowej Straży Pożarnej wprowadzone zostały zmiany usuwające jedną z przesłanek fakultatywnego zwolnienia funkcjonariusza ze służby tj. „nabycie prawa do zaopatrzenia emerytalnego z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej”.

W nowelizacji wprowadzone zostały również przepisy przejściowe regulujące m.in. sprawy wszczętych i niezakończonych, przed dniem wejścia w życie ustawy postępowań, w winku których zwolniono funkcjonariuszy z powodu „nabycia prawa do zaopatrzenia emerytalnego z tytułu osiągnięcia 30 lat wysługi emerytalnej”.

Wejście w życie

Nowelizacja wchodzi w życie z dniem 1 marca 2023 r., z wyjątkiem art. 14, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2024 r.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl