Niemieckie ograniczenie dla wyszukiwarek wymaga zatwierdzenia Komisji

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 12 września 2019 r. wydał wyrok w sprawie C-299/17 - VG Media Gesellschaft zur Verwertung der Urheber- und Leistungsschutzrechte von Medienunternehmen mbH / Google LLC.

Co orzekł TSUE?

Z wyroku wynika, że niemiecki przepis zakazujący wyszukiwarkom wykorzystywania snippetów prasowych bez zezwolenia wydawcy nie może być stosowany w braku jego uprzedniej notyfikacji Komisji Europejskiej. Stanowi on bowiem zasadę dotyczącą usługi społeczeństwa informacyjnego, czyli „przepis techniczny”, którego projekt należy notyfikować Komisji. 

Czego dotyczyła sprawa?

VG Media, niemiecka spółka zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, wniosła do Landgericht Berlin (sądu krajowego w Berlinie, Niemcy) pozew o odszkodowanie przeciwko Google z tytułu naruszenia praw pokrewnych prawu autorskiemu należących do niej wydawców prasowych. Podniosła, że od dnia 1 sierpnia 2013 r. Google wykorzystywało w swojej wyszukiwarce i na swojej zautomatyzowanej stronie informacyjnej „Wiadomości Google – Google News” snippety prasowe (krótkie wycinki lub streszczenia tekstów prasowych, w niektórych przypadkach wraz z obrazkiem) pochodzące od jej członków, nie uiszczając za to wynagrodzenia. Landgericht Berlin ma wątpliwości, czy VG Media może powołać się wobec Google na właściwy przepis niemiecki, który wszedł w życie w dniu 1 sierpnia 2013 r., mający na celu ochronę wydawców prasowych. Przepis ten zakazuje jedynie komercyjnym operatorom wyszukiwarek (oraz usługodawcom dokonującym analogicznej edycji treści) publicznego udostępniania publikacji prasowych, w całości lub w części, z wyjątkiem pojedynczych słów lub bardzo krótkich fragmentów tekstu.

Landgericht Berlin zmierza do ustalenia, czy taki przepis stanowi „przepis techniczny” w rozumieniu dyrektywy 98/34 dotyczącej norm i przepisów technicznych, który należało z tej racji notyfikować Komisji, by można się było na niego powoływać wobec jednostek.

Dyrektywa 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.U. 1998, L 204, s. 37), zmieniona dyrektywą 98/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 lipca 1998 r. (Dz.U. 1998, L 217, s. 18). Dyrektywa 98/34 została uchylona dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1535 z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.U. 2015, L 241, s. 1), która weszła w życie w dniu 7 października 2015 r., czyli po zaistnieniu zdarzeń będących przedmiotem postępowania przed sądem niemieckim.

Wyjaśnienia TSUE

W niedawnym wyroku Trybunał Sprawiedliwości udzielił odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie.

Zdaniem TSUE, przepis taki jak ten rozpatrywany stanowi zasadę dotyczącą usług społeczeństwa informacyjnego, czyli „przepis techniczny”. Przepis ten dotyczy bowiem konkretnie omawianych usług, gdyż jak się okazuje, jego głównym przedmiotem i celem była ochrona wydawców prasowych przed naruszeniami prawa autorskiego przez wyszukiwarki internetowe.

W tym kontekście wydaje się, że uznano, iż niezbędna jest jedynie ochrona przed regularnymi naruszeniami dotyczącymi utworów wydawców on-line, których dopuszczały się podmioty świadczące usługi społeczeństwa informacyjnego.

W zakresie, w jakim taka norma odnosi się konkretnie do usług społeczeństwa informacyjnego, projekt przepisu technicznego podlega uprzedniej notyfikacji Komisji. W jej braku jednostka może podnieść brak możliwości jego stosowania.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl