Wyższy ryczałt za zatrudnienie więźniów

Ustawa z programu „Praca dla więźniów”

Trzy filary programu

Ustawa jest kolejnym krokiem w realizacji programu „Praca dla więźniów”. Na program opracowany w Ministerstwie Sprawiedliwości przez zespół, którym kieruje Sekretarz Stanu Patryk Jaki, składają się trzy filary:

• rozszerzenie zakresu możliwości nieodpłatnej pracy więźniów m.in. na rzecz samorządów,
• budowa 40 hal produkcyjnych przy zakładach karnych,
• ulgi dla przedsiębiorców zatrudniających więźniów.

Jakie korzyści dla przedsiębiorców zatrudniających więźniów przewidziano?

Ustawa wprowadza ulgi dla przedsiębiorców poprzez podwyższenie kwoty ryczałtu z 20% do 35% wartości wynagrodzeń przysługujących zatrudnionym osobom pozbawionym wolności. Ryczałt przysługuje przedsiębiorcy z tytułu zwiększonych kosztów zatrudnienia osób pozbawionych wolności. Ryczałt ten wypłacany jest z Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy. Obecnie wynosi 20% wartości wynagrodzeń zatrudnionych odpłatnie więźniów. Na mocy nowej ustawy, ryczałt wzrośnie do 35%, co zachęci przedsiębiorców do zatrudniania więźniów.

Dzięki wzrostowi ryczałtu, pracodawcy otrzymają wsparcie finansowe na poziomie, który sprawi, że ich koszty, związane z zatrudnieniem skazanych, zbliżą się do tych sprzed orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w 2010 r. Trybunał nakazał wtedy wypłacanie pracującym więźniom kwoty 100% najniższego wynagrodzenia, mimo, iż w większości krajów więźniowie minimalnie otrzymują ok. 30% tej kwoty. Z tego powodu załamał się w Polsce rynek pracy więźniów - zatrudnienie spadło o niemal 50%.

Nowelizacja postanawia również, że środki Funduszu Aktywizacji mogą być przeznaczane nie tylko na zadania związane z resocjalizacją skazanych, ale także na finansowanie wszelkich zadań związanych z szeroko pojętym wykonywaniem kary pozbawienia wolności.

Od kiedy nowe przepisy będą obowiązywały?

Nowelizacja wejdzie w życie 1 czerwca 2017 r. Ryczałt z tytułu zwiększonych kosztów zatrudnienia osób pozbawionych wolności, którego podstawą obliczenia są wynagrodzenia przysługujące za okresy przed dniem wejścia w życie ustawy –  wyniesie 20% wartości tych wynagrodzeń.

Sukces programu

Ministerstwo Sprawiedliwości podejmuje systematyczne działania, które już dziś obniżają koszty utrzymania osadzonych oraz przeciwdziałają powracaniu skazanych do przestępstwa. Jako najskuteczniejsze metody resocjalizacji, resort rekomenduje zatrudnienie oraz nauczanie. W ciągu roku funkcjonowania programu „Praca dla więźniów” zatrudnienie skazanych wzrosło z około 24 tys. do prawie 32 tys. W ramach programu otwarto już trzy hale produkcyjne. W 2017 roku do użytku zostaną oddane dwie następne, a rozpoczęto budowę 12 kolejnych. Zatrudnienie znajdzie w nich 1515 osadzonych. Otwarcie tych hal przewidziane jest na 2018 rok.

Realizacja programu nie pociągnie za sobą żadnych kosztów dla podatników. Podobnie jak w przypadku ryczałtów dla przedsiębiorców, również środki na budowę hal produkcyjnych pochodzą z Funduszu Aktywizacji, który finansowany jest m.in. z potrąceń od wynagrodzeń więźniów. 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl