Przystąpienie do udziału w spółce będącej kontrahentem - opinia prawna

Opinia prawna

 Niniejsza porada prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:

• Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ),

• Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2005 r., Nr 184, poz. 1539 ze zmianami),

• Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U.2005 r., Nr 183, poz. 1538),

• Ustawy z 15 lutego 1992 r o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2005 r., Nr 183 poz. 1538). 

Zgodnie z przedstawionym powyżej stanem prawnym, na postawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą. Fakt ten upoważnia do zarobkowej działalności wytwórczej, budowlanej, handlowej, usługowej oraz wydobywania kopalin ze złóż, a także działalności zawodowej wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły (art. 2 ustawy). 

Ewentualne przystąpienie Pana do udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, winno być jak najszybciej po tym fakcie zgłoszone przez zarząd spółki do sądu rejestrowego w celu wpisania aktualnych danych do rejestru. Nabycie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, musi być pod rygorem nieważności dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Kodeks spółek handlowych w odniesieniu
do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością pozwala na kształtowanie pewnych uprawnień zgodnie z wolą wspólników i dość często odsyła do treści umowy spółki. Dlatego też, należy sprawdzić umowę spółki, czy nie zawiera jakiś szczególnych ograniczeń co do nabywców udziałów np. obowiązku udzielenia na to zgody przez spółkę. Oczywiście fakt, że stanie się Pan wspólnikiem w spółce z ograniczona odpowiedzialnością, nie wpłynie na prowadzenie Pańskiej firmy, jeśli Pan nadal będzie chciał ją prowadzić. Jeśli takich ograniczeń nie ma w umowie spółki, to ustawa ich nie wprowadza. Może Pan zatem działać na dotychczasowych zasadach, kupując towary od spółki z o.o. i sprzedając je dalej.

Co do handlowania produktami konkurencyjnymi dla spółki, to ustawa również nie wprowadza takich ograniczeń, czyli wspólnik spółki z o.o. może handlować przedmiotami konkurencyjnymi w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli zostałby Pan członkiem Zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością, to sytuacja wygląda trochę odmiennie, gdyż w przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, członek zarządu powinien powstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw. Ponadto członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu. Jeśli umowa spółki nie mówi inaczej, zgody na to udziela organ uprawniony do powołania zarządu w spółce, zwykle jest to Zgromadzenie Wspólników. Jeśli umowa spółki nie wymaga większości kwalifikowanej do udzielenia takiej zgody, wówczas wystarczy zwykła większość, czyli 50 % + jeden głos.

Jeśli chodzi o Pana wpływ na decyzje i działania podejmowane w ramach spółki, to jest on zasadniczo taki sam jak pozostałych wspólników.

Do podstawowych praw i obowiązków wspólników należy udział w zyskach, prawo do głosu, do dywidendy, zbycia udziału itp. Ponadto wspólnikom przysługuje prawo kontroli ksiąg i dokumentów spółki. Wspólnicy decydują o najważniejszych decyzjach w ramach spółki poprzez podejmowanie uchwał, w sprawach istotnych dla działalności spółki. Tak naprawdę to duże znaczenie ma ilość wspólników. Bo np. jeśli jest ich tylko dwóch, to oczywiście łatwiej porozumieć się w sprawach dotyczących działalności spółki. Jednak wszyscy wspólnicy w spółki kapitałowej, którą jest spółka
z ograniczona odpowiedzialnością powinni być traktowani jednakowo w takich samych okolicznościach oraz posiadają takie same prawa i obowiązki. Okoliczność iż posiada Pan 51% udziałów ma takie znaczenie, iż Pański wpływ na działalność spółki jest większy.  

Wysokość udziału w spółce nie ma wpływu na Pańską działalność gospodarczą w ramach przedsiębiorstwa. To znaczy może Pan nadal prowadzić działalność gospodarczą w ramach swojej firmy. Ograniczenia jakie w tej kwestii istnieją, mogą być zawarte jedynie w umowie spółki. Zmiana formy prawnej Pańskiej firmy, również nie wniesie istotnych zmian. Tzn. może Pan nadal prowadzić równorzędne działalności - w nowej firmie oraz spółce, handlować konkurencyjnie oraz mieć wpływ na działalność obu przedsiębiorstw. Będzie to mieć wpływ na ewentualnie na handlowanie produktami konkurencyjnymi dla spółki, jeśli zostanie Pan członkiem Zarządu spółki, a jednocześnie będzie Pan członkiem organu konkurencyjnej osoby prawnej. Tzn. wymagana jest wtedy zgoda organy powołującego Zarząd spółki z ograniczona odpowiedzialnością. 

Co do ostatniego pytania to wartość spółki może być rozpatrywana w paru aspektach. Może to być wartość rynkowa spółki, tzn. wartość spółki jako przedsiębiorstwa, z całym majątkiem trwałym jak np. wyposażenie biura itd. Może to być również wartość poszczególnych udziałów w spółce. Oznacza to, iż KRS nie podaje wartości rynkowej spółki. Wartość rynkową oblicza się według ustalonych parametrów tzn. środki trwałe, udziały, majątek spółki, nieruchomości itd. Nie jest to więc wartość umowna.  Pana jako nabywcę interesuje przede wszystkim wartość rynkowa poszczególnych udziałów w niniejszej spółce, gdyż to udziały bedzie Pan nabywał, a nie majątek spółki.

Jeśli łaczna kwota transakcji wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym między podmiotami powiązanymi, przekracza równowartość:

•  100 000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo

•  30 000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo

•  50 000 EURO - w pozostałych przypadkach.

wówczas istnieje obowiązek, wynikający z przepisów prawa podatkowego, sporządzania bardzo dokładnej dokumantacji, na którą składa się:

• określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),

• określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę
  i termin zapłaty,

• metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,

• określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot,

• wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki,

• określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

Organ podatkowy może w każdej chwili zwrócić się o udostepnienie tych danych do wglądu. Podmiotami powiązanymi w rozumieniu tej ustawy są między innymi  podmioty krajowe, które biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiadają udział w kapitale innego podmiotu krajowego albo te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.