Budowa domu przez konkubentów
Pytanie:
"W roku 2006 kupiłam działkę budowlaną w kwocie przekraczającej moje roczne dochody. Koszty zakupu działki pokrył ojciec moich dzieci z myślą o tym, że działka na której stanie dom przepisana będzie w przyszłości na nasze dzieci. Nie mieszkamy razem, ale ojciec moich dzieci bierze udział czynny udział w ich wychowywaniu. Wybudowaliśmy dom, biorąc w międzyczasie kredyt hipoteczny (na nas oboje) na dokończenie domu. Nadal moje zarobki nie odzwierciedlają zdolności finansowych na postawienie domu. Koszty dotyczące inwestycji pokrywał ojciec dzieci. Nigdzie natomiast nie zgłaszaliśmy faktu takich finansowań, np. do urzędu skarbowego. Dowiedziałam się, że urząd skarbowy właściwy dla mojego miejsca zamieszkania podjął z nadzoru budowlanego oraz ze Starostwa Powiatowego dokumenty odnośnie mojego domu. Nie otrzymałam jeszcze żadnego wezwania z urzędu skarbowego odnośnie tej sprawy. Martwi mnie natomiast fakt, iż US zainteresował się moją budowlą. Dodam, że dom (całoroczny) został oddany do użytku w miesiącu lipcu tego roku. Jaka może być przyczyna takich czynności US i jakie zarzuty mogę usłyszeć w urzędzie skarbowym? W dobie tzw. przestępstw gospodarczych jestem przerażona zaistniałą sytuacją. Dodam, że wszystkie środki finansowe pochodziły z oficjalnego źródła, albowiem ojciec moich dzieci prowadzi własną firmę, a część materiałów budowlanych pochodziła z zakupów z lat ubiegłych. Jakich czynności nie dopełniliśmy, że zainteresował się mną urząd skarbowy?"
Odpowiedź prawnika: Budowa domu przez konkubentów
Jeżeli jest osoba, która nie wykazuje wobec urzędu skarbowego dochodów pokrywających ponoszone przez nią wydatki, i informacja o dużych wydatkach takiej osoby dotrze do urzędu skarbowego, najczęściej wszczynane jest postępowanie w sprawie opodatkowania nieujawnionych źródeł dochodów. Przykładowo, jeśli osoba która wykazuje stosunkowo niskie dochody, w krótkim czasie kupuje działkę i buduje dom, zachodzi podejrzenie, iż finansuje to z dochodów ukrytych przed urzędem skarbowym (niopodatkowanych). Organ podatkowy żądając informacji o nieruchomości z innych urzędów (np. starostwa) prowadzi prawdopodobnie już jakieś czynności przygotowawcze w tym zakresie i podatnik powinien spodziewać się wezwania do urzędu skarbowego.
Jeżeli rzeczywiście taka jest intencja organów podatkowych, to podatnik w toku postępowania powinien robić wszystko co możliwe, aby urząd nie wydał jednak decyzji w sprawie opodatkowania dochodów z nie ujawnionych źródeł przychodów lub nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach, gdyż zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stawka podatku dochodowego od takiego dochodu wynosi 75%.
Oczywiście dobrym wytłumaczeniem będzie fakt, iż podatnik finansował budowę domu z darowizn otrzymywanych od innej osoby (np. konkubenta). Niestety darowizny takie co do zasady powinny były być zgłaszane po ich otrzymaniu w urzędzie skarbowym i opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku powołania się na te darowizny (i udowodnieniu faktu ich otrzymania) podatnik powinien obronić się przed opodatkowaniem 75-procentowym podatkiem dochodowym, jednakże z pewnością będzie konieczna zapłata podatku od darowizn i to w stawce sankcyjnej wraz z odsetkami oraz zapewne będzie wszczęte postępowanie karne skarbowe z tytułu nieopodatkowania tych darowizn w odpowiednim czasie (po ich udzieleniu).
Na darowiznę czasami powołują się (by uniknąć 75-procentowego zryczałtowanego podatku dochodowego) podatnicy posiadający tzw.
przychody ze źródeł nieujawnionych. W tym celu muszą jednak właściwie udokumentować tę umowę. Przy tym w przypadku darowizny podatnik – nawet jeśli nie zgłosił jej do opodatkowania – nie naraża się na konieczność zapłaty odsetek za zwłokę. Jak stanowi bowiem art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstaje dopiero z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Wedle art. 15 tej ustawy (w zw. z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych) nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20%, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony. Najczęściej będzie to miało miejsce w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego.
Piotr Geliński
Doradca podatkowy
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?