Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Jeżeli jest osoba, która nie wykazuje wobec urzędu skarbowego dochodów pokrywających ponoszone przez nią wydatki, i informacja o dużych wydatkach takiej osoby dotrze do urzędu skarbowego, najczęściej wszczynane jest postępowanie w sprawie opodatkowania nieujawnionych źródeł dochodów. Przykładowo, jeśli osoba która wykazuje stosunkowo niskie dochody, w krótkim czasie kupuje działkę i buduje dom, zachodzi podejrzenie, iż finansuje to z dochodów ukrytych przed urzędem skarbowym (niopodatkowanych). Organ podatkowy żądając informacji o nieruchomości z innych urzędów (np. starostwa) prowadzi prawdopodobnie już jakieś czynności przygotowawcze w tym zakresie i podatnik powinien spodziewać się wezwania do urzędu skarbowego.
Jeżeli rzeczywiście taka jest intencja organów podatkowych, to podatnik w toku postępowania powinien robić wszystko co możliwe, aby urząd nie wydał jednak decyzji w sprawie opodatkowania dochodów z nie ujawnionych źródeł przychodów lub nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach, gdyż zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stawka podatku dochodowego od takiego dochodu wynosi 75%.
Oczywiście dobrym wytłumaczeniem będzie fakt, iż podatnik finansował budowę domu z darowizn otrzymywanych od innej osoby (np. konkubenta). Niestety darowizny takie co do zasady powinny były być zgłaszane po ich otrzymaniu w urzędzie skarbowym i opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku powołania się na te darowizny (i udowodnieniu faktu ich otrzymania) podatnik powinien obronić się przed opodatkowaniem 75-procentowym podatkiem dochodowym, jednakże z pewnością będzie konieczna zapłata podatku od darowizn i to w stawce sankcyjnej wraz z odsetkami oraz zapewne będzie wszczęte postępowanie karne skarbowe z tytułu nieopodatkowania tych darowizn w odpowiednim czasie (po ich udzieleniu).
Na darowiznę czasami powołują się (by uniknąć 75-procentowego zryczałtowanego podatku dochodowego) podatnicy posiadający tzw.
przychody ze źródeł nieujawnionych. W tym celu muszą jednak właściwie udokumentować tę umowę. Przy tym w przypadku darowizny podatnik – nawet jeśli nie zgłosił jej do opodatkowania – nie naraża się na konieczność zapłaty odsetek za zwłokę. Jak stanowi bowiem art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstaje dopiero z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia. Wedle art. 15 tej ustawy (w zw. z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych) nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy podlega opodatkowaniu według stawki 20%, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony. Najczęściej będzie to miało miejsce w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego.