Charakter prawny wzorca umownego

Odpowiedź prawnika: Charakter prawny wzorca umownego

Zgodnie z Kodeksem cywilnym:

Art. 384. § 1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.

§ 2. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści. Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.

§ 3.

§ 4. Jeżeli jedna ze stron posługuje się wzorcem umowy w postaci elektronicznej, powinna udostępnić go drugiej stronie przed zawarciem umowy w taki sposób, aby mogła ona wzorzec ten przechowywać i odtwarzać w zwykłym toku czynności.

Czesława Żuławska w publikacji „Komentarz...” pisze: „Odmiennie niż wynikało to z poprzedniego brzmienia przepisów Kodeksu, obecnie wszelkie wzorce umów (niezależnie od nazwy, pod jaką występują i niezależnie od tego, wobec jakiej osoby-kontrahenta znajdują zastosowanie), stosowane przez proferenta (niezależnie od tego, czy jest on ich autorem, czy też posługuje się wzorcem opracowanym przez jakąkolwiek osobę trzecią, np. organ samorządu zawodowego, kancelarię adwokacką, biuro notarialne) mają charakter nienormatywny (tak też W. Popiołek, Kodeks..., s. 880). Oznacza to, że nie mają one mocy obowiązującej, jaka cechuje przepisy prawne (akty normatywne), które wiążą vigore proprio. Źródłem natomiast mocy wiązania wzorców (ich relewancji prawnej dla umowy) jest w zasadzie zgoda (wola) stron zawierających tę umowę, co określa się jako wiązanie vi consensus (por. szerzej uwagi 6 i 7). Bez znaczenia pozostaje przy tym, czy dany rodzaj umowy jest regulowany przez prawo (umowa nazwana), czy też pozbawiony jest jakiejkolwiek regulacji prawnej poza art. 353¹ i przepisami ogólnymi o umowach (por. uwagi 6-10)”.