Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
System wypłaty świadczeń chorobowych w 2025 roku
W 2025 roku obowiązuje system dwuetapowej wypłaty świadczeń za czas niezdolności do pracy. Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia chorobowego za pierwsze dni zwolnienia, a od określonego momentu pracownik otrzymuje zasiłek chorobowy finansowany przez ZUS.
Wynagrodzenie chorobowe
Kto płaci: Pracodawca
Okres: Pierwsze 33 dni w roku (14 dni dla pracowników po 50. roku życia)
Wysokość: 80% wynagrodzenia (100% w przypadku ciąży lub wypadku)
Zasiłek chorobowy
Kto płaci: ZUS (lub pracodawca jako płatnik zasiłków)
Okres: Od 34. dnia (15. dnia dla pracowników po 50. roku życia)
Wysokość: 80% podstawy wymiaru (100% w przypadku ciąży)
Obowiązek wystawienia zaświadczenia o zarobkach
Pracodawca ma obowiązek wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, gdy jest to potrzebne do ustalenia prawa do świadczeń oraz ich wysokości. W przypadku potrzeb kredytowych, wystawienie takiego zaświadczenia jest dobrą praktyką, choć nie jest prawnie obligatoryjne.
Kluczowa zasada
Zaświadczenie o zarobkach powinno odzwierciedlać rzeczywiste wynagrodzenie otrzymane przez pracownika, nie zaś kwoty teoretyczne czy hipotetyczne.
Jak wyliczyć wynagrodzenie w opisanej sytuacji?
W przedstawionym przypadku pracownica otrzymuje zasiłek chorobowy z ZUS z tytułu ciąży. W nazej ocenie sposób wyliczenia zaświadczenia zależy od tego, kto faktycznie wypłaca zasiłek:
Jeśli pracodawca zatrudnia powyżej 20 osób na dzień 30 listopada poprzedniego roku, jest płatnikiem zasiłków i wypłaca je ze środków własnych, które później są mu zwracane przez ZUS.
Zasiłek chorobowy z tytułu ciąży wypłacany jest w wysokości 100% podstawy wymiaru i stanowi ekwiwalent wynagrodzenia.
W zaświadczeniu należy wykazać kwoty rzeczywiście otrzymane przez pracownicę - zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek chorobowy.
Wariant A: Pracodawca jest płatnikiem zasiłków
Jeśli pracodawca jest płatnikiem zasiłków (zatrudnia powyżej 20 osób), to wypłaca zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek chorobowy. W takim przypadku może wystawić zaświadczenie obejmujące wszystkie wypłacone kwoty.
Wariant B: ZUS wypłaca zasiłek bezpośrednio
Jeśli ZUS wypłaca zasiłek bezpośrednio pracownicy, pracodawca powinien wykazać w zaświadczeniu tylko te kwoty, które rzeczywiście wypłacił (wynagrodzenie chorobowe), a dodatkowo wskazać, że pracownica otrzymuje zasiłek chorobowy bezpośrednio z ZUS, podając numer i datę zwolnienia lekarskiego.
Praktyczne rozwiązanie dla banku
Banki najczęściej wymagają dokumentów potwierdzających wszystkie źródła dochodu. W opisanej sytuacji pracownica powinna dostarczyć do banku:
Od pracodawcy
Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu obejmujące okres przed zwolnieniem oraz ewentualnie wypłacone wynagrodzenie chorobowe
Od ZUS
Zaświadczenie o wysokości wypłacanego zasiłku chorobowego (można uzyskać przez PUE ZUS lub w oddziale ZUS)
Podstawa prawna i wzorce postępowania
Brak jest szczegółowych przepisów regulujących sposób sporządzania zaświadczeń o zarobkach w takich sytuacjach. Należy kierować się następującymi zasadami:
- Prawdziwość danych - wykazywać tylko rzeczywiście wypłacone kwoty
- Przejrzystość - jasno określić źródło każdego świadczenia
- Kompletność - uwzględnić wszystkie formy wynagrodzenia
- Aktualność - podać okres, za który zaświadczenie jest wystawiane
Wzór zapisu w zaświadczeniu
"Pracownica otrzymała wynagrodzenie chorobowe w okresie od [data] do [data] w kwocie [kwota]. Od dnia [data] przebywa na zwolnieniu lekarskim nr [numer] i otrzymuje zasiłek chorobowy bezpośrednio z ZUS."
Planowane zmiany w 2026 roku
Warto mieć na uwadze, że rząd planuje reformę systemu wypłaty świadczeń chorobowych. Rozważane są zmiany polegające na przeniesieniu obowiązku wypłaty na ZUS już od pierwszego dnia zwolnienia, co uprościłoby procedury w przyszłości.
Uwaga
Do czasu wprowadzenia reform obowiązuje obecny system. Pracodawcy powinni śledzić zmiany legislacyjne, które mogą wpłynąć na procedury związane z wystawianiem zaświadczeń.
Podsumowanie
Pracodawca może i powinien wystawić zaświadczenie o zarobkach, uwzględniając rzeczywiste wypłaty dokonane na rzecz pracownicy. Jeśli zasiłek chorobowy wypłaca ZUS bezpośrednio, należy to jasno określić w zaświadczeniu, a pracownica powinna dodatkowo uzyskać odpowiednie zaświadczenie z ZUS. Takie podejście zapewnia transparentność i ułatwia bankowi ocenę zdolności kredytowej.