Czas pracy niepełnosprawnych 2025 - 3/4 etatu, 1/2 etatu, normy godzinowe

Pytanie klienta:

""Zatrudniłem 2 pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności na 3/4 etatu i na 1/2 etatu. Ile faktycznie musi przepracować godzin tygodniowo lub miesięcznie pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności zatrudniony na 3/4 etatu i na 1/2 etatu?""

Odpowiedź prawnika:

Najważniejsze informacje

Dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności:

  • 1/2 etatu: 3,5 godziny dziennie i 17,5 godzin tygodniowo
  • 3/4 etatu: 5,2 5 godziny dziennie i 26,25 godzin tygodniowo

Podstawy prawne i normy czasu pracy

Czas pracy osób niepełnosprawnych reguluje ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r. poz. 44). Ustawa ta zawiera przepisy szczególne w stosunku do norm określonych w Kodeksie pracy.

Lekki stopień niepełnosprawności

Maksymalny czas pracy:

  • 8 godzin na dobę
  • 40 godzin tygodniowo

Umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności

Maksymalny czas pracy:

  • 7 godzin na dobę
  • 35 godzin tygodniowo

Obliczanie czasu pracy dla części etatów

W przypadku zatrudnienia na część etatu, normy czasu pracy należy obliczyć proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia. Dla pracowników z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności podstawą jest pełny etat wynoszący 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.

Krok 1: Ustal podstawowy wymiar

Dla umiarkowanego/znacznego stopnia: 7 godzin/dobę, 35 godzin/tydzień

Krok 2: Oblicz proporcjonalnie

Pomnóż podstawowy wymiar przez wymiar etatu (np. 0,5 dla 1/2 etatu)

Krok 3: Uzyskaj końcowy wynik

Przykład: 7 godzin × 0,5 = 3,5 godziny dziennie

1/2 etatu (50%)

  • Dzienny: 3,5 godziny
  • Tygodniowy: 17,5 godzin
  • Miesięczny: około 75-76 godzin

3/4 etatu (75%)

  • Dzienny: 5,25 godziny
  • Tygodniowy: 26,25 godzin
  • Miesięczny: około 113-114 godzin

Dodatkowe uprawnienia pracowników niepełnosprawnych

Przerwy w pracy

Każda osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek, wliczanej do czasu pracy. Jest to uprawnienie niezależne od standardowej przerwy przewidzianej w art. 134 Kodeksu pracy.

Ważne ograniczenia

Osoby niepełnosprawne nie mogą być zatrudniane:

  • W porze nocnej (22:00-6:00)
  • W godzinach nadliczbowych

Wyjątki: osoby zatrudnione przy pilnowaniu oraz sytuacje, gdy lekarz wyrazi zgodę na wniosek pracownika (koszty badań ponosi pracodawca).

Wynagrodzenie a skrócony czas pracy

Kluczową zasadą jest to, że stosowanie krótszych norm czasu pracy nie może spowodować obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości.

Godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego ulegają podwyższeniu w stosunku, w jakim pozostaje dotychczasowy wymiar czasu pracy do nowych norm. Oznacza to, że pracownik niepełnosprawny otrzymuje pełne wynagrodzenie mimo pracy w skróconym czasie.

Kiedy normy zaczynają obowiązywać?

Wskazane wymiary czasu pracy muszą być stosowane od następnego dnia po przedstawieniu pracodawcy orzeczenia o niepełnosprawności. Nie jest wymagane dodatkowe zaświadczenie lekarskie - skrócone normy obowiązują z mocy prawa.

Praktyczne wskazówki dla pracodawców

  • Uwzględnij normy czasu pracy w umowie o pracę lub aneksie
  • Pamiętaj o dodatkowej 15-minutowej przerwie
  • Nie obniżaj miesięcznego wynagrodzenia
  • Dostosuj organizację pracy do ograniczeń w pracy nocnej i nadgodzinach
  • Prowadź prawidłową ewidencję czasu pracy

Dodatkowy urlop i zwolnienia

Pracownicy z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mają prawo do:

  • Dodatkowego urlopu wypoczynkowego - 10 dni roboczych rocznie
  • Zwolnień od pracy na badania specjalistyczne, zabiegi lecznicze, uzyskanie zaopatrzenia ortopedycznego
  • Turnusu rehabilitacyjnego - do 21 dni łącznie z dodatkowym urlopem

Michał Włodarczyk - Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.