Dokumentowanie sprzedaży komisowej
Pytanie:
"Mam wątpliwości co do przedstawianych poglądów na temat sprzedaży komisowej. Na stronie http://vat.pl/pages/i/964.php przeczytałam co następuje: "W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług umowa komisu jest opodatkowana na innych zasadach podatkiem dochodowy, a na innych podatkiem VAT. Dla celów podatku dochodowego komis jest usługą, w związku z czym komisant (prowadzący komis) wystawia komitentowi (sprzedawcy) rachunek za wykonaną usługę. Dla celów podatku VAT komis jest związany z dostawą towarów, w związku z czym komitent wystawia komisantowi fakturę w związku z przekazaniem towaru do komisu, a komisant wystawia fakturę nabywcy przy sprzedaży towaru nabywcy. Do 30 kwietnia 2004 r. komis dla celów podatku VAT był usługą, toteż faktura za usługę była wystawiana przez komisanta po dokonaniu sprzedaży towaru. Również komitent rozliczał podatek VAT od sprzedanego towaru w dacie jego sprzedaży. W okresie od 1 maja 2004 r. do 31 maja 2005 r. obowiązek podatkowy w komisie powstawał z chwilą wystawienia przez komitenta faktury komisantowi, co powinno nastąpić w terminie 7 dni od daty przekazania towarów w komis, względnie do 7 dnia następnego miesiąca, jeżeli komitent i komisant pozostają w ciągłej współpracy. Takie zasady spowodowały zaprzestanie zawierania umów komisu w celu obejścia przepisów o VAT (w celu opóźnienia momentu powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT). Od 1 czerwca 2005 r. w komisie obowiązek podatkowy powstanie w dacie otrzymania zapłaty od komisanta, nie później niż w terminie 30 dni od daty dokonania sprzedaży przez komisanta. Zatem niezależnie od wystawienia faktury podatek VAT komitent zapłaci dopiero po sprzedaży towaru przez komisanta. Obecnie procedura dokumentowania komisu wygląda następująco: 1. komitent wydaje towar komisantowi, 2. komitent wystawia komisantowi fakturę potwierdzającą dostawę towarów, 3. komisant odlicza VAT wynikający z faktury, 4. komisant dokonuje sprzedaży towarów, 5. komisant wystawia fakturę nabywcy towarów, 6. u komisanta powstaje obowiązek podatkowy VAT z tytułu sprzedaży towarów, 7. komisant wystawia rachunek za usługę komisu komitentowi, 8. u komisanta powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym z tytułu świadczenia usługi komisu, 9. komitent płaci komisantowi za usługę komisu (najczęściej przy potrąceniu wynagrodzenia z ceny za towar), 10. komisant płaci komitentowi za towar, 11. u komitenta powstaje obowiązek podatkowy VAT z tytułu przekazanie towaru w komis. Dla celów podatku VAT komitent wystawia fakturę komisantowi, a komisant nabywcy, jednak tych operacji nie należy ujmować w ewidencjach prowadzonych dla celów podatku dochodowego. Dla celów podatku dochodowego komisant wystawia komitentowi rachunek za wykonaną usługę, a komitent księguje przychód na podstawie dokumentów sprzedaży przekazanych mu przez komisanta (w cenie netto sprzedaży nabywcy). Tych z kolei operacji nie należy ujmować w ewidencjach VAT. Rozliczenia podatku dochodowego i VAT przebiegają całkowicie niezależnie". Problemem jest dla mnie punkt 7. komisant wystawia rachunek za usługę komisu komitentowi - nie wiem co to ma być za dokument, gdy obie strony są VATowcami."
Odpowiedź prawnika: Dokumentowanie sprzedaży komisowej
Skutki podatkowe umów komisu dla komitenta (osoby oddającej rzecz w komis) są następujące.
Na gruncie VAT wydanie towarów przez komitenta komisantowi w ramach umowy komisu uważane jest za dostawę towarów (por. art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej ustawy o VAT). W przypadku, gdy komitentem jest czynny podatnik VAT (i działa on jako podatnik VAT) wydanie to powinien on udokumentować fakturą VAT. Fakturę tą należy wystawić nie później niż 7. dnia od dnia wydania towarów (por. § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 95, poz. 798, dalej rozporządzenia o fakturach).
Faktury tej nie ujmuje się jednak od razu w ewidencji sprzedaży VAT. Zgodnie bowiem z obowiązującym od 1 czerwca 2005 r. art. 19 ust. 16a ustawy o VAT, obowiązek podatkowy w przypadku wydania towarów przez komitenta na rzecz komisanta powstaje z chwilą otrzymania przez komitenta zapłaty za wydany towar, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dostawy towarów dokonanej przez komisanta. Prowadzi to do wniosku, że w przypadkach wydania towarów między komitentem a komisantem faktury wystawiane są przez komitenta przed (czasem długo przed) momentem powstania obowiązku podatkowego. W przypadku takim przepisy VAT nie wymagają wystawiania żadnego dokumentu w momencie powstania obowiązku podatkowego (ujęcie dostawy w ewidencji VAT komitenta następuje w oparciu o wystawioną uprzednio fakturę).
Rozliczenie takiej faktury (ujęcie w ewidencji oraz deklaracji VAT) nastąpić powinno w okresie rozliczeniowym (miesiącu, kwartale), w którym powstał obowiązek podatkowy. W konsekwencji, dopiero w rozliczeniu za ten miesiąc odprowadzić należy podatek wynikający z wystawionej faktury.
Na marginesie należy zauważyć, iż można się spotkać z poglądem, iż w sytuacji powyższej fakturę należy wystawiać dopiero z momentem powstania obowiązku podatkowego (tak A. Bartosiewicz oraz R. Kubacki w artykule „Faktura w chwili dostawy czy po zapłacie?” opublikowanym w Rzeczpospolitej z dnia 7 lipca 2005 r.). W naszej ocenie pogląd ten jest nieprawidłowy jako pozbawiony podstawy prawnej (przepisy nie przewidują w przypadku komisu wyjątku od zasady wyrażonej w § 13 rozporządzenia o fakturach).
Jeśli chodzi o skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych wskazać należy, iż przychód związany ze sprzedażą towaru oddanego w komis powstaje z chwilą wykonania usługi przez komisanta, tzn. przeniesienia przez komisanta na komitenta korzyści majątkowych uzyskanej od osoby trzeciej (nabywcy) w wyniku sprzedaży oddanej w komis rzeczy (por. pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 lutego 2004 r., Nr PP/443/12/04).
Jeśli chodzi o udokumentowanie usługi świadczonej przez komisanta to w przypadku, gdy komisantem jest czynny podatnik VAT dokumentem tym będzie zawsze faktura VAT. Rachunki wystawiane są wyłącznie przez podatników niebędących czynnymi podatnikami VAT. Wskazanie w cytowanym artykule rachunku jako dokumentu wystawianego przez komisanta stanowi zbyt daleko idące uproszczenie.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?