Skutki podatkowe umów komisu dla komitenta (osoby oddającej rzecz w komis) są następujące.

Na gruncie VAT wydanie towarów przez komitenta komisantowi w ramach umowy komisu uważane jest za dostawę towarów (por. art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej ustawy o VAT). W przypadku, gdy komitentem jest czynny podatnik VAT (i działa on jako podatnik VAT) wydanie to powinien on udokumentować fakturą VAT. Fakturę tą należy wystawić nie później niż 7. dnia od dnia wydania towarów (por. § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz. U. Nr 95, poz. 798, dalej rozporządzenia o fakturach).

Faktury tej nie ujmuje się jednak od razu w ewidencji sprzedaży VAT. Zgodnie bowiem z obowiązującym od 1 czerwca 2005 r. art. 19 ust. 16a ustawy o VAT, obowiązek podatkowy w przypadku wydania towarów przez komitenta na rzecz komisanta powstaje z chwilą otrzymania przez komitenta zapłaty za wydany towar, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dostawy towarów dokonanej przez komisanta. Prowadzi to do wniosku, że w przypadkach wydania towarów między komitentem a komisantem faktury wystawiane są przez komitenta przed (czasem długo przed) momentem powstania obowiązku podatkowego. W przypadku takim przepisy VAT nie wymagają wystawiania żadnego dokumentu w momencie powstania obowiązku podatkowego (ujęcie dostawy w ewidencji VAT komitenta następuje w oparciu o wystawioną uprzednio fakturę).

Rozliczenie takiej faktury (ujęcie w ewidencji oraz deklaracji VAT) nastąpić powinno w okresie rozliczeniowym (miesiącu, kwartale), w którym powstał obowiązek podatkowy. W konsekwencji, dopiero w rozliczeniu za ten miesiąc odprowadzić należy podatek wynikający z wystawionej faktury.

Na marginesie należy zauważyć, iż można się spotkać z poglądem, iż w sytuacji powyższej fakturę należy wystawiać dopiero z momentem powstania obowiązku podatkowego (tak A. Bartosiewicz oraz R. Kubacki w artykule „Faktura w chwili dostawy czy po zapłacie?” opublikowanym w Rzeczpospolitej z dnia 7 lipca 2005 r.). W naszej ocenie pogląd ten jest nieprawidłowy jako pozbawiony podstawy prawnej (przepisy nie przewidują w przypadku komisu wyjątku od zasady wyrażonej w § 13 rozporządzenia o fakturach).

Jeśli chodzi o skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych wskazać należy, iż przychód związany ze sprzedażą towaru oddanego w komis powstaje z chwilą wykonania usługi przez komisanta, tzn. przeniesienia przez komisanta na komitenta korzyści majątkowych uzyskanej od osoby trzeciej (nabywcy) w wyniku sprzedaży oddanej w komis rzeczy (por. pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 lutego 2004 r., Nr PP/443/12/04).

Jeśli chodzi o udokumentowanie usługi świadczonej przez komisanta to w przypadku, gdy komisantem jest czynny podatnik VAT dokumentem tym będzie zawsze faktura VAT. Rachunki wystawiane są wyłącznie przez podatników niebędących czynnymi podatnikami VAT. Wskazanie w cytowanym artykule rachunku jako dokumentu wystawianego przez komisanta stanowi zbyt daleko idące uproszczenie.