Dopuszczalność zmiany treści wnoszonego sprzeciwu

Odpowiedź prawnika: Dopuszczalność zmiany treści wnoszonego sprzeciwu

W postępowaniu w sprawach gospodarczych w pozwie powód jest obowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, iż ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później. Powód powinien dołączyć do pozwu odpis reklamacji lub wezwania do dobrowolnego spełnienia żądania i oświadczenia co do stanowiska pozwanego w tym przedmiocie oraz informację lub odpisy pism świadczących o próbie wyjaśnienia spornych kwestii w drodze rokowań. Regulacja powyższa dotyczy powoda a nie pozwanego.

W stosunku do pozwanego stosuje się następującą regułę - w sprawach, w których sąd nie wydał nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym lub upominawczym, pozwany jest obowiązany do wniesienia odpowiedzi na pozew w terminie dwutygodniowym od otrzymania pozwu. W odpowiedzi na pozew pozwany jest obowiązany podać wszystkie twierdzenia, zarzuty oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, iż ich powołanie w odpowiedzi na pozew nie było możliwe, albo że potrzeba powołania wynikła później. Zasada ta znajduje zastosowanie w sprawach, w których nie został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym lub upominawczym. Jeśli zaś został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym należy stosować reguły dotyczące tego postępowania, albowiem postępowanie szczególne w sprawach gospodarczych nie zawiera unormowań szczególnych.

W postępowaniu upominawczym sąd w nakazie zapłaty nakazuje pozwanemu, żeby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł sprzeciw do sądu. Pismo zawierające sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty, a w przypadku nakazu wydanego przez referendarza sądowego - do sądu, przed którym wytoczono powództwo. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór, a także pozostałe zarzuty przeciwko żądaniu pozwu oraz wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na ich potwierdzenie.

Jeżeli pozew wniesiono na urzędowym formularzu, wniesienie sprzeciwu wymaga również zachowania tej formy.

• Po pierwsze w okresie 2 tygodni od doręczenia nakazu zapłaty sprzeciw wniesiony może być w każdym momencie uzupełniany i zmieniana jego treść, gdyż do tego czasu pozwany może wnieść skutecznie w terminie sprzeciw. W tym też czasie nie ma powodu uzasadniającego pozwanemu możliwość modyfikacji wniesionego sprzeciwu.

• Po drugie jeśli sąd wzywa o uzupełnienie określonych braków formalnych sprzeciwu, gdzie pozwany jest reprezentowany przez adwokata to mogą zostać uzupełnione również inne braki formalne, które dostrzeże wnoszący poza oczywiści brakiem stosownej opłaty z uwagi na treść art. 130 [2] kpc, który brzmi „pismo wniesione przez adwokata, (...) które nie zostało należycie opłacone, przewodniczący zwraca bez wezwania o uiszczenie opłaty, jeżeli pismo podlega opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu. Nie ma zatem przeszkód, aby uzupełnić inne braki formalne.

• Po trzecie pozwany jest zobowiązany do przedstawienia tych wszystkich zarzutów, których zgłoszenie ograniczone jest wdaniem się w spór co do istoty sprawy, np. zapisu na sąd polubowny czy niewłaściwości sądu dającej się usunąć za pomocą umowy stron.

• Po czwarte pozwany jest zobowiązany do przedstawienie pozostałych zarzutów przeciwko żądaniu powoda oraz przedstawienie wszystkich okoliczności faktycznych i dowodów na ich poparcie. Zatem pozwany powinien przedstawić te zarzuty, które niweczą wyrażone żądanie pozwu. Jeśli powód powołał się na inne okoliczności niż zawarte w pozwie, wtedy pozwany nie traci prawa powoływania innych zarzutów oraz wskazywania nowych okoliczności i dowodów w dalszym postępowaniu. Przykładowo zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 3 grudnia 2003 r., sygn. akt I CK 363/2002 w sprawie gospodarczej prowadzonej według przepisów o postępowaniu upominawczym pozwany może, po wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty, zgłosić skutecznie zarzut przedawnienia roszczenia. Tak samo zarzut potrącenia.

• Po piąte dopuszcza się modyfikacje, które precyzują zaskarżenie w drodze sprzeciwu lub je ograniczają, lecz nie powodują rozszerzenia żądania, które wykraczałoby poza ramy regulacji nakazującej, że „w piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości czy w części”.

• Wreszcie po szóste reguły dotyczące prekluzji dowodowej w postępowaniu gospodarczym i nakazowym są bardziej zaostrzone niż obowiązujące w postępowaniu upominawczym.