Dwa postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku
Pytanie:
"Sąd stwierdzając nabycie spadku w 2008 r. na rzecz rodziny prawomocnym postanowieniem korzystał z odpisu zupełnego Księgi Wieczystej, ale nie poinformował w postanowieniu uczestników postępowania o stwierdzeniu nabycia spadku sprawy z wniosku prywatnej osoby na rzecz Skarbu Państwa z 2005 r. Obydwa postanowienia dotyczyły spadku po tej samej osobie oraz tych samych udziałów w kamienicy. Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego poinformował nas (odpowiadając na nasze pismo na jakiej podstawie Skarb Państwa przejął udziały w kamienicy od naszej testatorki), że w 2005 r. na podstawie sygnatury.....w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku udział przysługujący naszej testatorce nabył w całości Skarb Państwa. Proszę o informację czy można po takim piśmie wystąpić do Ksiąg Wieczystych z wnioskiem o wpis do Księgi? Jeżeli nie to co dalej należy z tą sprawą zrobić? Czy można samemu zwrócić się do Sądu o zwrot nieruchomości od Skarbu Państwa? Czy jest do tego potrzebny adwokat?"
Odpowiedź prawnika: Dwa postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku
Przede wszystkim należy podkreślić, iż sąd nie miał obowiązku informować Państwa, że w 2005 r. stwierdzono nabycie spadku na rzecz Skarbu Państwa, jeśli o tym nie wiedział. Sąd mógł o tym nie wiedzieć, nawet jeśli sprawa rozpatrywana jest w tym samym sądzie miejscowo właściwy, bo sprawę mógł po prostu prowadzić inny sędzia.
To Państwo powinni byli zbadać stan prawny nieruchomości wg księgi wieczystej. Z opisu sytuacji nie wynika jasno czy w dacie wnoszenia przez Państwa wniosku do sądu spadku, Skarb Państwa był wpisany jako właściciel. Jednak nawet jeśli nie, nie załatwia to sprawy, a może ewentualnie być podstawą roszczenia odszkodowawczego.
Jak wskazywaliśmy poprzednio zgodnie z art. 679 kpc dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku, z zastosowaniem przepisów niniejszego rozdziału. Jednakże ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możność. W razie przeprowadzenia dowodu, że spadek w całości lub w części nabyła inna osoba niż wskazana w prawomocnym postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku, sąd spadku, zmieniając to postanowienie, stwierdzi nabycie spadku zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym.
W wydanym przez sąd drugim postanowieniu, jak rozumiemy, brak wyrzeczenia co do pierwszego postanowienia, a to powoduje, że w obrocie prawnym mamy do czynienia z dwoma obowiązującymi wyrokami w tej samej sprawie.
Zgodnie z postanowieniem SN z 7 listopada 2002 r., V CKN 1258/2000, Biul. SN 2003, nr 7, s. 9, zmiana lub uchylenie kilku z prawomocnych postanowień stwierdzających nabycie spadku po tym samym spadkodawcy może nastąpić tylko w drodze wznowienia postępowania na podstawie art. 403 § 3 w zw. z art. 13 § 2.
Stosownie do art. 403 § 3 można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku dotyczącego tego samego stosunku prawnego; w tym wypadku przedmiotem rozpoznania przez sąd jest nie tylko zaskarżony wyrok, lecz są również z urzędu inne prawomocne wyroki dotyczące tego samego stosunku prawnego.
Niestety oznacza to, że najprawdopodobniej będą Państwo zmuszeni wnieść kolejny wniosek do sądu - tym razem o wznowienie postępowania. Właściwy będzie sąd, który ostatnio orzekał co do istoty sprawy, a więc rejonowy - nie ma tu przymusu radcowsko - adwokackiego. Do wznowienia postępowania na innej podstawie właściwy jest sąd, który ostatnio orzekał co do istoty sprawy.Na tym etapie nie ma możliwości dokonania wpisu Państwa jako właścicieli, na podstawie postanowienia z 2008 r.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?