Dziedziczenie i pozwanie małoletniego

Odpowiedź prawnika: Dziedziczenie i pozwanie małoletniego

Osoba fizyczna nie mająca zdolności procesowej może podejmować czynności procesowe tylko przez swego przedstawiciela ustawowego. Jeżeli konkubina członka spółdzielni nie jest matką dziecka, to tym samym jego przedstawicielem ustawowym. Jeżeli matka dziecka nie żyje lub władza rodzicielska została jej odebrana, to za dziecko powinien działać opiekun, a w jego braku – kurator. Kurator występuje wówczas, gdy żadne z rodziców ani opiekun nie mogą reprezentować dziecka.

W pierwszej kolejności należy więc sprawdzić status matki dziecka. Pozew przeciwko małoletniemu powinien zostać doręczony w miejscu zamieszkania przedstawiciela ustawowego – taki adres należy wskazać w pozwie. W pozwie należy oznaczyć osobę przedstawiciela ustawowego i wezwać go do udziału w postępowaniu.  

Co do zasady, jeżeli pozwany nie ma zdolności procesowej, a powód nie wskaże przedstawiciela ustawowego, sąd wzywa do usunięcia braków formalnych, czyli wskazania przedstawiciela. Jeżeli pozwany nie ma przedstawiciela ustawowego, to w sytuacjach, w których należy go powołać z urzędu, sąd, przed którym toczy się postępowanie, zwraca się z urzędu do właściwego sądu opiekuńczego o ustanowienie przedstawiciela ustawowego. Przypadkiem ustanowienia opiekuna z urzędu jest sytuacja, w której żadnemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska (np. oboje nie żyją). Jeżeli jednak matka dziecka żyje, to sąd prawdopodobnie w pierwszej kolejności rozstrzygnie, czy nie przywrócić jej władzy rodzicielskiej.   

Dla strony nie mającej zdolności procesowej, która nie ma przedstawiciela ustawowego, sąd na wniosek strony przeciwnej może też ustanowić kuratora, jeżeli strona ta podejmuje przeciwko drugiej stronie czynność procesową nie cierpiącą zwłoki. Postanowienie sądu może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Stosowny wniosek powinien zostać wniesiony razem z pozwem lub wcześniej.  

Należy jeszcze wskazać, iż osoba małoletnia dziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że jej odpowiedzialność za długi spadkowe jest ograniczona do wartości majątku spadkowego.