Dzierżawa gruntu a stwierdzenie nabycia spadku
Pytanie:
"Jedyny właściciel ziemi rolnej zmarł. Ziemia jest wydzierżawiana dwóm dzierżawcom - rolnikom. Umowa dzierżawy zawarta na dwa lata wygasa 5 czerwca 2008 roku. Ustawowi spadkobiercy chcą umowę przedłużyć na kolejne dwa lata, tak aby nie było przerwy. Sąd na 100% wyda decyzję, że wobec nie pozostawienia testamentu, ziemię dziedziczą na mocy ustawy żona i córka. Niestety sąd nie podał terminu rozpatrzenia wniosku i wydania decyzji. Powstaje problem, jak zapewnić ciągłość tej dzierżawy, jeśli wniosek o przeprowadzenie postępowania spadkowego jeszcze nie został rozpatrzony przez sąd - wniosek został złożony w maju br. Czy przyszli spadkobiercy, czyli żona i córka mogą już teraz, nie czekając na decyzję sądu, podpisać z dzierżawcami np. przedwstępną umowę dzierżawy?"
Odpowiedź prawnika: Dzierżawa gruntu a stwierdzenie nabycia spadku
Jak się domyślamy, złożony został do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Sąd wyda w tej sprawie postanowienie.
Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma charakter deklaratoryjny, tj. nie tworzy ono nowej sytuacji prawnej, a tylko potwierdza istniejący stan rzeczy. Nie jest tak, że dopiero od uprawomocnienia się postanowienia pewne osoby stają się spadkobiercami. Spadek przechodzi na spadkobierców już w chwili śmierci spadkodawcy. Sąd to tylko "potwierdza", a jego postanowienia stanowi dowód, że ktoś jest spadkobiercą.
Nie ma zatem przeszkód, by spadkobiercy jeszcze przed uzyskaniem postanowienia o stwierdzenia nabycia spadku zawierali umowy dotyczące rzeczy wchodzących w skład spadku - o ile kontrahent nie będzie wymagał dowodu w postaci postanowienia sądu. Problem pojawiłby się tylko wtedy, gdyby zaistniała potrzeba udowodnienia, że ktoś jest spadkobiercą. Urzędy i instytucje prywatne (np. banki) powszechnie wymagają postanowienia sądu.
Na marginesie warto zauważyć, że ważną umowę dzierżawy (podobnie jak i umowę najmu) - wbrew powszechnym mniemaniom - może zawrzeć nie tylko właściciel gruntu. Inna sprawa, że jeśli nie przysługują mu do tego gruntu żadne prawa, to będzie miał problem z wywiązaniem się z umowy, a to zrodziłoby odpowiedzialność odszkodowawczą.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?