Egzekucja komornicza z majątku poręczyciela

Odpowiedź prawnika: Egzekucja komornicza z majątku poręczyciela

Z istoty poręczenia, o którym mowa w pytaniu, wynika, że poręczyciel odpowiada jak współdłużnik solidarny (chyba że inaczej zastrzeżono wedle treści łączącego strony stosunku prawnego), tj. wierzyciel (bank) może egzekwować zaległą należność - wedle swego wyboru - z majątku dłużnika głównego albo poręczyciela albo zarówno dłużnika głównego, jak i poręczyciela. W razie, gdyby poręczyciel spełnił całe świadczenie na rzecz wierzyciela, może w drodze tzw. regresu żądać od dłużnika głównego zwrotu tego, co świadczył w odrębnym postępowaniu. Stąd komornik był uprawniony do skierowania egzekucji do majątku poręczyciela.

Jeżeli poręczyciel znajduje się w związku małżeńskim, w którym istnieje wspólność majątkowa (tj. małżonkowie nie zawarli majątkowej umowy małżeńskiej), wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku odrębnego poręczyciela oraz także z majątku wspólnego (art. 41 par. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w "starym" brzmieniu - jednak wydaje się, iż znajdzie on w niniejszej sprawie zastosowanie). Sąd może jednakże ograniczyć możliwość zaspokojenia się wierzyciela (banku), którego dłużnikiem jest jeden z małżonków (w tym wypadku poręczyciel - bo odpowiada tak jak dłużnik główny), jeżeli ze względu na charakter wierzytelności albo stopień przyczynienia się małżonka-dłużnika do powstania majątku wspólnego - zaspokojenie z majątku wspólnego byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Organ egzekucyjny (komornik) nie może zająć na poczet egzekwowanego długu określonej kategorii przedmiotów i praw. Mowa o nich w art. 829 kodeksu postępowania cywilnego. Są to przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu; zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca; jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów; narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia; u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty (tak, jak wskazano w pytaniu), a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie; przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową. Wydaje się, iż w zakresie wyłączonym od egzekucji nie znajduje się telewizor znajdujący się w Państwa mieszkaniu - komornik może go zatem zająć.

Gdy zaś chodzi o możliwości egzekwowania zaległej należności od dłużnika głównego - inicjatywa leży w tym zakresie w gestii wierzyciela. Oczywiste jest jednak, iż skoro nie można ustalić aktualnego miejsca zamieszkania (pobytu) dłużnika głównego, korzystniejsze dla wierzyciela jest skierowanie egzekucji do majątku poręczyciela. Istotne byłoby zatem ustalenie miejsca, w którym przebywa dłużnik główny (kredytobiorca) oraz zlokalizowanie należącego do niego majątku, jeżeli takowy posiada.