Emerytura a zwolnienie lekarskie wójta

Odpowiedź prawnika: Emerytura a zwolnienie lekarskie wójta

W pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć kwestie ustania stosunku pracy wójta i wpływu tej okoliczności na możliwość przebywania na zwolnieniu lekarskim i pobierania świadczenia chorobowego. Zasadniczo zatrudnienie wójta ma charakter stosunku na podstawie wyboru, o którym mówi art. 73 ? 75 Kodeksu pracy. Zgodnie z tymi regulacjami nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika a stosunek ten rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Kadencja wójta trwa 4 lata, licząc od dnia wyboru, i ustaje z dniem upływu tego terminu. Jednakże zgodnie z art. 28 Ustawy o samorządzie gminnym, u.s.g., po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta. Tym samym można stwierdzić, że stosunek pracy dotychczasowego wójta wygasa najpóźniej z dniem zaprzysiężenia nowego. Do tego czasu też istnieje tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego na wypadek choroby i macierzyństwa, dalej ustawa chorobowa - zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli więc niezdolność będąca podstawą zwolnienia lekarskiego powstała w czasie trwania stosunku pracy, ubezpieczony zachowuje prawa do świadczeń chorobowych również po ustaniu tegoż stosunku. Jednakże zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy chorobowej zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Warto wyjaśnić, że dana osoba ma ustalone prawo do emerytury lub renty, jeżeli prawo do któregoś z ww. świadczeń zostało jej przyznane decyzją właściwego organu rentowego (na mocy art. 115 ust.1 i art. 118 ust. 1 ustawy emerytalnej). Wystarczający jest sam fakt posiadania decyzji o przyznaniu takiego prawa, bez znaczenia jest natomiast okoliczność, czy świadczenie to podlega wypłacie. Z tego też względu, zasiłek nie będzie przysługiwał byłemu wójtowi pomimo, iż prawo do emerytury czy renty zostało zawieszone i świadczenie nie jest pobierane. Tym samym nie będzie on uprawniony do świadczeń chorobowych, jeżeli faktycznie decyzja ustalająca jego prawo do emerytury została w stosunku do niego wydana.

Ograniczenia w wypłacie świadczenia emerytalnego wynikają z treści art. 104 ustawy emerytalnej, zgodnie, z którym prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Za działalność taką uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności W obecnym stanie prawnym prawo do emerytury ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Natomiast w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia. Konkretnie, wskaźniki rysują się następująco: 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – 4157,30 zł.; 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - 2 238,50 zł i kwota maksymalnego zmniejszenia - 488,67 zł. Wyjątki od zasady zmniejszania albo zawieszania świadczeń emerytalnych przewiduje at. 103 ust. 2 ustawy emerytalnej, w zgodzie z którym zasady tej nie stosuje się do emerytów, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).

Jeżeli więc wójt ma obecnie ustalone prawo do emerytury ale nie pobierał jej albo została ona zawieszona ze względu na dochody uzyskiwane z tytułu zatrudnienia na stanowisku organu wykonawczego gminy:

a) nie będzie uprawniony do świadczeń chorobowych po ustaniu stosunku pracy, natomiast musi złożyć wniosek o wypłatę świadczenia emerytalnego względnie jego podjęcie (w przypadku zawieszenia) – tutaj ZUS nie działa z urzędu.

b) w razie podjęcia zatrudnienia w formie o jakiej wspominają powyższe regulacje, byłego wójta obowiązywać będą ograniczenia założone przez ustawę emerytalną, co może skutkować zawieszeniem albo zmniejszeniem świadczenia emerytalnego.