Faktura VAT marża - zasady ewidencjonowania

13.3.2007

Pytanie:

"Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami osobowymi. Często ww. samochody zakupione były od osób fizycznych na podstawie umowy kupna-sprzedaży. W tej sytuacji, gdy sprzedaję mogę wystawić nabywcy fakturę VAT marża. Jak prawidłowo ewidencjonować w rejestrze zakupów? Jak prawidlowo wykazać sprzedaż w rejestrze sprzedaży? Jak prawidłowo wykazać w deklaracji nabycie ww. samochodów, a jak ich sprzedaż? "

Odpowiedź prawnika: Faktura VAT marża - zasady ewidencjonowania

Punktem wyjścia do wskazanych pytań jest przytoczenie art. 5 ust. 1 oraz 15 ust.1 ustawy o VAT. Ze wskazanych przepisów prawa wynika, jakie czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT oraz kto jest podatnikiem tego podatku. Do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT należą:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Podatnikami zaś, co do zasady, są podmioty wykonujące czynności opodatkowane VAT, czyli osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W sytuacji, gdy osoba fizyczna (czyli Pański dostawca) sprzedaje samochód poza działalnością gospodarczą, nie dotyczą jej przepisy ustawy o VAT. Transakcja w takim przypadku regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego. Podstawą udokumentowania sprzedaży jest umowa sprzedaży, a nie wystawiona przez sprzedawcę faktura. Dla Pana oznacza to, że zakupu samochodu na podstawie umowy nie odzwierciedla Pan w rejestrze zakupu, ponieważ nie jest to nabycie związane z podatkiem VAT, a tyko zakupy tzw. VAT-owskie wykazuje się w ewidencji nabycia.

Jeżeli zaś chodzi o rejestry sprzedaży, to należy przede wszystkim ustalić, czy dokonuje Pan tylko sprzedaży opodatkowanej na zasadzie marży, czy też zarówno sprzedaży na zasadach ogólnych oraz na zasadzie marży. Jak sądzę, prowadzi Pan zarówno sprzedaż opodatkowaną 22 % podatkiem VAT od obrotu, jak i dostawę na zasadzie marży. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 120 ust. 15 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany prowadzić ewidencję zawierającą przede wszystkim:

dane niezbędne do określenia przedmiotu,
dane niezbędne do określenia podstawy opodatkowania,
wysokość podatku należnego,
kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego,
inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Dodatkowo, w sytuacji gdy prowadzona jest sprzedaż na zasadzie marży, ewidencja powinna uwzględniać podział w zależności od sposobu opodatkowania, czyli powinny być wyraźnie rozróżnione: dostawy na zasadach ogólnych od dostawa na zasadzie opodatkowania marży. W odniesieniu do dostawy opodatkowanej marżą ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży.

Innymi słowy, w rejestrach sprzedaży prowadzonych dla potrzeb ewidencjonowania dostaw towarów opodatkowanych marżą należy uwzględnić dodatkowe dane dotyczące wydatków na nabycie samochodu, tak aby było możliwe ustalenie marży. W praktyce dostępne są specjalne druki ewidencji, zawierających wszystkie niezbędne dane i zapewniające prawidłowe ewidencjonowanie. Podkreślić wyraźnie należy, że sprzedaży na zasadzie opodatkowania marży nie można wykazać w standardowych rejestrach sprzedaży VAT – ponieważ nie zawierają one danych pozwalających na ustalenie marży.

W odniesieniu do pytania trzeciego, prezentuję stanowisko Urzędu Skarbowego w Nysie o sygnaturze PP/443-25/06/AK. Wskazana interpretacja dotyczy pytania podatnika o treści: „Czy podatnik podatku VAT, dokonując sprzedaży opodatkowanej na zasadzie VAT marża jest zobligowany do wykazywania w deklaracji podatkowej VAT-7, jako wartość sprzedaży całą sumę uzyskaną ze sprzedaży towaru, czy tylko i wyłącznie wartość marży stanowiącą podstawę do naliczenia podatku VAT od tej czynności?”.

W przedstawionej sprawie Naczelnik US postanowił: „Zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT – w przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odsprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku. (…) Podatnicy wykonujący czynności wymienione w art. 120 ust. 4, są obowiązani do prowadzenia ewidencji w celu ustalenia marży jako podstawy opodatkowania podatkiem VAT oraz prawidłowego sporządzania deklaracji dla podatku od towarów i usług (art. 109 ust. 3 i art. 120 ust. 15 ustawy o VAT). W deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7, należy wykazać wartość netto marży, stanowiącą podstawę do naliczenia podatku VAT, a nie całkowitą wartość sprzedaży danego towaru.”

Innymi słowy, wykazując sprzedaż w deklaracji VAT-7 należy wykazać tylko kwotę netto marży oraz należny od niej 22 % podatek VAT. Z drugiej zaś strony nabycie samochodu od osoby fizycznej nie będzie wykazane w deklaracji w części dotyczącej nabycia towarów i podatku naliczonego. Zgodnie bowiem z objaśnieniami Ministerstwa w deklaracji wykazuje się wyłącznie wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od należnego. W przypadku zaś, nabycia samochodu na podstawie umowy sprzedaży, jak wspomniano na wstępie, nie mamy do czynienia z podatkiem VAT, czyli z punktu widzenia podatku VAT nabycie samochodu jest obojętne podatkowo.

Zespół prawników
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Faktura VAT marża - zasady ewidencjonowania

Komentarze