Faktury VAT dla osób fizycznych

Pytanie klienta:

""Czy firma świadcząca usługi budowlane może sama wystawić fakturę osobie fizycznej (tzn. bez żądania ze strony osoby fizycznej)?""

Odpowiedź prawnika:

W pytaniu zapewne chodzi o osobę fizyczną, która nie prowadzi działalności gospodarczej (tzw. osobę "prywatną"). Firma budowlana może udokumentować wykonanie usługi fakturą również bez żądania takiej osoby. Zgodnie bowiem z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Przepis art. 106 ust. 4 ustawy pozwala na pewne odstępstwa od tej zasady w przypadku odbiorców prywatnych. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy VAT-czynni nie mają obowiązku wystawiania faktur VAT osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Z powyższego wynika więc następujący wniosek:

  1. jeśli osoba prywatna nie zażąda wystawienia faktury, podatnik nie ma obowiązku takiej faktury wystawiać,
  2. jeżeli osoba fizyczna zażąda wystawienia faktury, wówczas fakturę taką należy wystawiać (jeśli jednak żądanie zostanie zgłoszone po upływie 3 miesięcy od wykonania usługi, wówczas podatnik może fakturę wystawić, ale nie musi – art. 87 § 4 Ordynacji podatkowej),
  3. przedsiębiorca może wystawić fakturę zatem również wówczas, gdy osoba fizyczna nie zgłosiła takiego żądania.

Zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur VAT, faktura wystawiona osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej może nie zawierać numeru NIP tej osoby.