Gotowość do podjęcia pracy jako przesłanka rejestracji bezrobotnego

Odpowiedź prawnika: Gotowość do podjęcia pracy jako przesłanka rejestracji bezrobotnego

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 czerwca 2010 r. (IV SA/Wr 116/10) podkreślono, że: „Samo pozostawanie bez pracy, rejestracja w organie zatrudnienia czy zamiar korzystania z określonych świadczeń i przywilejów nie determinują jeszcze przynależności do grupy bezrobotnych w rozumieniu ustawy z 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Istotną cechą charakteryzującą pojęcie prawne "bezrobotnego" jest bowiem zdolność do podjęcia zatrudnienia”. Sama ustawa nie definiuje wyżej przywołanych pojęć, dlatego konieczne jest odwołanie się do orzecznictwa oraz doktryny. I tak, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 czerwca 2011 r. (I OSK 338/2011): „Nie można pojęcia „gotowości do pracy” utożsamiać wyłącznie z samą potencjalną chęcią podjęcia przez zainteresowanego pracy. Niewątpliwie taka deklaracja także jest niezbędna. Nie ulega bowiem wątpliwości, że osoba dążąca do uzyskania statusu bezrobotnego w chwili rejestracji musi wprost (a nie w sposób tylko dorozumiany) i w konkretnej formie (podpisanie w obecności urzędnika formuły oświadczenia znajdującego się na karcie rejestracyjnej) uzewnętrznić wolę świadczenia pracy. Jednakże gotowości do pracy nie można sprowadzać wyłącznie do czynników subiektywnych istniejących po stronie zainteresowanego. Gotowość do podjęcia pracy musi być oceniana również w kategoriach obiektywnych”. Stwierdzić więc można, że konieczna jest uzewnętrzniona chęć podjęcia pracy. Urzędnicy mogliby więc odmówić Pani zarejestrowania, gdyby stwierdziła Pani, że nie chce podjąć pracy, a jedynie się zarejestrować. W takim bowiem przypadku nie spełniałaby Pani ustawowych przesłanek, aby uzyskać status bezrobotnego. Takie wnioski wysnuć można również z opracowania pt. „Definicja bezrobotnego w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy” Zbigniewa Górala („Prawo i Zabezpieczenie Społeczne” 2011.5.23): „Ze zdolnością do podjęcia zatrudnienia (innej pracy zarobkowej) wiąże się gotowość zmiany swojego statusu. Należy przez to rozumieć rzeczywistą wolę wykonywania pracy i znajdowanie się w sytuacji umożliwiającej jej rozpoczęcie w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą lub innej umowy cywilnoprawnej. Bezrobotnymi mogą być zatem tylko takie osoby, które mają wolę podjęcia pracy”. Zdolność należy rozpatrywać nie tylko w sferze wolicjonalnej, ale również faktycznej, w tym zdrowotnej. Potencjalny bezrobotny może bowiem nie być w stanie, ze względów natury zdrowotnej, podjąć zatrudnienia. Tak też wskazuje się w doktrynie: „(...) chodzi o zdolność do podjęcia zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej w znaczeniu psychofizycznym. Wydaje się, że ustawodawca ma przede wszystkim na uwadze tę konwencję terminologiczną (tak też WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 23 października 2007 r., III SA/Po 663/07, LEX nr 424105). Wynika to już z tej części definicji, w której wskazuje na warunek uzyskania statusu bezrobotnego przez niepełnosprawnych, a ponadto z treści art. 2 ust. 3 u.p.z., nawiązującej do badań lekarskich lub psychologicznych, mających na celu stwierdzenie zdolności bezrobotnego do pracy.”