Istotne interesy twórcze, o których mowa w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Odpowiedź prawnika: Istotne interesy twórcze, o których mowa w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Dla przybliżenia idei „istotnych interesów twórczych” warto przytoczyć tezę J. Barty i R. Markiewicza z komentarza do prawa autorskiego: „Pojęcie <<interesy twórcze>> nie zostało w ustawie wyjaśnione i jego interpretacja będzie z pewnością źródłem sporów. Można przyjąć, iż chodzi tu o interesy pozamajątkowe, co naturalnie nie wyklucza, że w konkretnych przypadkach w konsekwencji rozwiązania umowy twórca osiągnie także korzyść majątkową.

Stanowiąc o interesach twórczych, art. 56 ma na względzie interesy twórcze konkretnego autora – tego, który chce odstąpić od umowy lub ją wypowiedzieć, a nie abstrakcyjny interes twórczy, nie związany z konkretną osobą i konkretnym utworem, lecz odnoszący się do pewnych dóbr czy wartości powszechnych.

O tym, czy realizacja umowy zagraża interesom twórczym oraz czy w grę wchodzą interesy istotne, rozstrzyga w razie sporu wyłącznie sąd.

Istnienie <<istotnych interesów twórczych>> powinno się stwierdzać, odwołując się do zobiektywizowanych kryteriów, do przeciętnych zachowań, ocen, reakcji i odczuć występujących w danym środowisku autorów. Za istotny interes twórczy uznać można utrzymanie przez autora dobrej sławy czy dążenie do rozpowszechnienia rezultatów pracy artystycznej lub naukowej. Dlatego też nieujawnianie przez kontrahenta twórcy znaczących dla dorobku autora utworów, zwłaszcza występujących tylko w formie oryginału lub w jednym egzemplarzu, można w określonych przypadkach zakwalifikować jako naruszenie istotnych interesów twórczych i dopuścić do rozwiązania umowy, mimo że następca prawny twórcy nie zobowiązywał się do rozpowszechniania tych utworów. Podobnie zakwalifikować można z kolei zaprezentowanie dzieła w danym momencie już <<przestarzałego>>, np. nie uwzględniającego nowych odkryć lub badań, co w konsekwencji negatywnie rzutowałoby na opinię o utworze i jego twórcy. Niewątpliwie, oceniany przepis może być stosowany wobec zmiany poglądów politycznych autora wyrażonych w utworze”.