Klasyfikacja sporządzania deklaracji Intrastat

Odpowiedź prawnika: Klasyfikacja sporządzania deklaracji Intrastat

W ramach Unii Europejskiej na przedsiębiorcach zajmujących się obrotem z zagranicą ciąży obowiązek wypełniania deklaracji pozwalających organom statystycznym obserwować obroty towarowe z państwami UE. W dokumentach INTRASTAT deklarowany jest zatem przywóz i wywóz towarów do innych państw członkowskich. Nie obejmują one natomiast obrotu towarowego z tzw. krajami trzecimi, czyli spoza UE. Nie są to typowe deklaracje podatkowe; brak również wypowiedzi organów podatkowych, orzeczeń sądów administracyjnych czy głosów literatury, zgodnie z którymi bez wątpliwości można by uznać usługi sporządzania deklaracji Intrastat za usługi księgowe; taka klasyfikacja może być kwestionowana przez organy podatkowe zwłaszcza w sytuacji, jeżeli na jej podstawie, zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy o VAT miejsce świadczenia usług zostałoby przeniesione za granicę.

Należy zauważyć, iż obowiązek prawidłowego zakwalifikowania towaru lub usługi  spoczywa na wykonawcy usługi lub sprzedawcy towaru, który w przypadku wystąpienia trudności w ustaleniu właściwego grupowania, do którego należy zaliczyć dany towar lub usługę, powinien zwrócić się do uprawnionego organu statystycznego, którym jest Główny Urząd Statystyczny i podległe mu Urzędy Statystyczne, powołanego – w myśl art. 25 ust. 1 pkt 6 i ust. 2 ustawy z 1995 r. o statystyce publicznej – m.in. do wydawania interpretacji klasyfikacji statystycznych (por. wyrok NSA z dnia 2 czerwca 1999 r., SA/Sz 1152/98).

W przypadku więc, gdy podatnik ma wątpliwość, czy prawidłowo klasyfikuje świadczone przez siebie usługi, powinien wystąpić do Urzędu Statystycznego z wnioskiem o zakwalifikowanie usługi zgodnie z Polską Klasyfikacją Towarów i Usług (PKWiU).

Jednakże, w wyroku z dnia 25 marca 2004 r. (sygn. III SA 2864/02) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że opinie klasyfikacyjne organów statystycznych nie są wiążące zarówno dla organu podatkowego, jak i podatnika. Stanowią jedynie dowód w postępowaniu dotyczącym ewentualnego wymiaru podatku VAT i jak każdy dowód podlegają swobodnej ocenie organu podatkowego, a w razie skargi - ocenie sądu administracyjnego.

Chociaż pojawiały się również orzeczenia częściowo odmienne, to powyższy wyrok znalazł poparcie również w literaturze, gdzie wskazuje się, że „tak długo, jak długo opinie klasyfikacyjne organów statystycznych nie będą miały charakteru decyzji lub postanowień podlegających weryfikacji przez organy nadrzędne, a następnie przez sądy administracyjne, będą one miały charakter, zresztą zgodnie z nazwą, opinii niewiążących nikogo” (K. Różycki, Dowód jak każdy inny, „Rzeczpospolita” z 21 października 2004 r.).

Podsumowując, opinia statystyczna może być jedynie dowodem w ewentualnych postępowaniach podatkowych, nie jest jednak bezwzględnie wiążąca dla organu podatkowego, który może ocenić taką opinię w szczególności pod kątem jej adekwatności do rzeczywistej działalności podatnika. Jednakże pozycja podatnika, który taką opinię statystyczną posiada jest nieporównanie silniejsza niż podatnika, który sam dokonał klasyfikacji, a od organu podatkowego należy oczekiwać i żądać uzasadnienia dlaczego dokonuje klasyfikacji odmiennej niż urzędy statystyczne – powołane mocą ustawy m.in. do wydawania interpretacji klasyfikacji statystycznych.